مفهوم توسعه، تغییرات پارادایمی گستردهای را از سر گذرانده است. همزمان با تحول در نظریات مکتب نوسازی، نظریات انتقادی و نظریات نهادگرایانه، شاخصهای سنجش توسعه کشورها نیز دچار تحول شده است. در ابتدا توسعه کشورها صرفا براساس مقیاسهایی همچون تولید ناخالص ملی سنجیده میشد، اما بهمرور شاخصهای غیراقتصادی نیز به عنوان معیاری مقایسهای تبیین شد تا بتواند در کنار توان اقتصادی، دورنمای بهتری از کیفیت زندگی انسانها ارائه دهد. شاخص توسعه انسانی (human development index) جزو همین شاخصهاست.