یکشنبه / ۲۹ تیر / ۱۴۰۴ - 20 July, 2025
 روزنامه دنیای اقتصاد / ۱۴۰۴/۰۳/۰۱

از اصالت فایده تا معماری زندان رستگاری

از اصالت فایده تا معماری زندان رستگاری
جرمی بنتام، فیلسوف، حقوق‌دان و نظریه‌پرداز اجتماعی قرن هجدهم میلادی، از بنیان‌گذاران مکتب فایده‌گرایی بود؛ اندیشه‌ای که خوشبختی اکثریت را ملاک نهایی اخلاق و سیاست می‌دانست. او در ابتدا با نگارش کتاب «در دفاع از ربا» در قامت یک طرفدار پرشور آزادی اقتصادی ظاهر شد؛ اما با پیگیری فایده‌گرایی فلسفی تا آنجا پیش رفت که مبدع ایده «پان‌اپتیکون» شد؛ جامعه‌ای استبدادی بناشده بر فایده‌گرایی بنتامی که همه شئون زندگی افراد، ‌از خواب و خوراک تا فعالیت‌های اقتصادی، توسط مصلح اجتماعی تعیین می‌شد و مورد نظارت قرار …