
چرا آب تبدیل به یک چالش شده است؟ محمد وصال استاد دانشگاه شریف میگوید: یکی از دلایل اصلی شکلگیری ابرچالش آب، رشد جمعیت است. رشد جمعیت، فشار را بر روی منابع زیاد میکند، دلیل دیگر پیشرفت فناوری است.
فناوری استحصال آب پیشرفت کرده و دسترسی به آب تشدید شده است. با استفاده از پمپهای کفچاهی امکان انتقال آب در مقیاس گسترده بوجود آمده است. این دو در کنار هم و در شرایطی که حقوق مالکیت آب تخریب شده و حقوق سنتی که وجود داشت از بین رفته و قاعده جدیدی جایگزین آن نشده، دستبهدست هم داده تا هر کسی که میتواند آب برداشت کند.
محمد وصال در کنار فرشاد فاطمی دیگر استاد اقتصاد شریف پیش بینی میکنند: اگر حقآبه ایران از سوی افغانستان تامین نشود اولین پیامد آن در بخش کشاورزی سیستان است و ایران نمیتواند آن حجم سابق کشاورزی را داشته باشد یا محصولاتی که آببری بیشتری دارند کشت شود. این اتفاق طبیعتاً روی درآمد افراد اثر میگذارد. وقتی درآمد کم شود، مهاجرت شکل میگیرد. این مهاجرت میتواند یا به شهرهای بزرگ باشد که افراد بخواهند در بخش غیرکشاورزی کار کنند، یا میتواند به مناطق دیگری غیر از سیستان رخ دهد که طبیعتاً میتواند تبعات خاص خود را داشته باشد. مساله دیگر پیامدهای محیط زیستی است. گرد و خاک یکی از پیامدهای محیط زیستی عمده است. سیستان و بلوچستان از قدیم خیلی تحت تاثیر طوفانهای گردوغبار بوده است. اکنون نیز این وضعیت تشدید شده است.
مطالعاتی که در حوزه آلودگی هوا انجام شده، موید این است که تشدید گردوغبار میتواند آثار زیانباری به دنبال داشته باشد. بنابراین هزینههای آلودگی ناشی از غبار میتواند غیرقابل محاسبه باشد. نگرانی دیگر، تامین آب شرب است. وقتی تنش آبی از حدی بیشتر بگذرد ممکن است آب صنعت و حتی آب شرب هم تحت تاثیر قرار گیرد و به جایی برسیم که دیگر امکان سکونت وجود نداشته باشد که این مرز خیلی خطرناک است. البته میتوان در این شرایط از آبهای زیرزمینی استفاده کرد اما نه با این الگویی که اکنون انجام میشود.
این میزگرد از سوی هفته نامه تجارت فردا برگزار شده و از اکوایران پخش میشود.