ناگزیران از تقدیر در پناه مادرِ دریا

مهدی افروزمنش می‌گوید: اگر بخواهم عصاره «داماهی» را در یک کلام بیان کنم، می‏‌توانم از واژه «تقدیر» نام ببرم. می‌‏دانید که تقدیر از مفاهیم بسیار قدیمی است. تقدیر در گوشه‌‏گوشه تاریخ چندهزارساله‏‌ی ما، چه پیش و چه پس از اسلام، دیده می‏‌شود و کار می‏‌کند و برای اثباتش می‌‏توان از ده‌‏ها و شاید صدها اصطلاح و ضرب‌‏المثل یاد کرد. تقدیری که به نظرم از کارکردی اجتماعی هم برخوردار است. چراکه گویی افراد در دوره‌‏های افول، سقوط یا ذلت خود و اجتماع‏‌شان به‌شکلی ناخودآگاه رو به سوی تقدیرگرایی می‌‏آورند.