بهار، منادی آزادی

همدلی| علی نامجو: 18آذر ۱۲۶۵خورشیدی در مشهد به دنیا آمد. پدرش اولین معلم ادبیاتش بود. محمدتقی از هفت‌سالگی سرودن شعر را آغاز کرد. پدرش پایش را به مجالس آزادی‌خواهانه باز کرد. اندیشه‌های جدیدی در دل و جانش رسوخ کرد و همین گرایش باعث شد به مشروطه دل ببندد. سال 1285خورشیدی، یعنی دو سال بعد از مرگ پدرش انقلاب مشروطه در ایران پیروز شد و محمدتقی بیست‌ساله به جمع مشروطه‌خواهان خراسان پیوست. میرزا محمدکاظم صبوری پدر بهار، ملک‌الشعرای آستان قدس رضوی در زمان ناصری بود. این مقام با درگذشت میرزا محمدکاظم با دستور مستقیم مظفرالدین شاه به محمدتقی رسید. خاندان پدری‌اش خود را از نسل میرزا احمد کاشانی قصیده‌سرای بنام زمان فتحعلی‌شاه می‌دانستند و پدرش به همین دلیل خود را متخلص به صبوری کرد. محمدتقی چهارساله بود که به مکتب رفت. شش ساله بود که قرآن و فارسی را به خوبی می‌خواند. از هفت سالگی پدرش شاهنامه را به او یاد داد. بهار تحصیلاتش را در محضر میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری کامل کرد. با به سلطنت رسیدن مظفرالدین شاه و تغییر اوضاع‌واحوال کشور پدرش به این نتیجه رسید که در آینده کسی به شعرا اعتنا نخواهد کرد. بنابراین سرودن شعر از سوی پسرش را منع کرد و امید داشت محمدتقی راه تجارت را در پیش بگیرد. اما بی‌علاقگی محمدتقی به تجارت و مرگ پدر در ۱۸سالگی پسر باعث شد بهار هیچ‌وقت تاجر نشود. بیست‌ساله بود که به راه مشروطه‌خواهی وارد شد و به عضویت انجمن سعادت خراسان درآمد. او در همان ایام نوشتن مطالب ادبی سیاسی‌اش را در روزنامه خراسان و البته بدون نام آغاز کرد و مستزادی درباره محمدعلی شاه معروف‌ترین آن نوشته‌ها بود. او اولین بار وقتی هنوز در مشهد بود، ازدواج کرد. اما عمر همسرش بسیار کوتاه بود. سال‌ها بعد وقتی به تهران رفت سال ۱۲۹۸ شمسی با شاهزاده خانم سودابه صفدری که از نوادگان فتحعلی شاه بود، ازدواج کرد. هوشنگ‌ملک، ماه‌ملک، ملک‌دخت، پروانه، مهرداد و چهرزاد فرزندان بهار و سودابه خانم بودند. دوستی‌اش با میرزاده عشقی باعث شد «جمهوری نامه» را با همکاری دوستش برای مخالفت با نخست‌وزیری رضاشاه بنویسد. روزنامه نوبهار که افکار حزب دموکرات را منعکس می‌کرد، از سوی بهار منتشر شد. او در همان ایام عضو کمیته ایالتی حزب دموکرات هم شد. مخالفت روزنامه «نوبهار» با حضور نیروهای روسیه در ایران و دشمنی با سیاست‌های ا