«نورالدین پسر ایران»؛ مستند روایتی از ۷۷ ماه نبرد که به چاپ شصت‌ونهم رسید

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، «نورالدین پسر ایران» روایت مستند خاطرات ۷۷ ماه حضور جانباز دفاع مقدس سیدنورالدین عافی در خط مقدم جبهه است. در چهارمین شماره از پرونده «از تقدیر تا تیراژ» به سراغ سرنوشت نشر این اثر رفته‌ایم؛ اثری که در پنجمین دوره جایزه جلال آل‌احمد (۱۳۹۱) در بخش مستندنگاری عنوان شایسته تقدیر را کسب کرد و با رسیدن به چاپ شصت‌ونهم به یکی از پرفروش‌ترین آثار حوزه خاطره‌نویسی ادبیات مقاومت تبدیل شد.

خاطره‌نگاری که روایتگر رشادت‌هاست

معصومه سپهری متولد ۱۳۵۳، دانش‌آموخته رشته فلسفه در دانشگاه‌های تبریز و علامه طباطبایی تهران است. وی از نوجوانی به نویسندگی علاقه داشت و به صورت اتفاقی با پیاده‌سازی نوارهای مصاحبه رزمندگان وارد عرصه ادبیات دفاع مقدس شد. اولین اثر او «لشکر خوبان» (خاطرات مهدی‌قلی رضایی) بود که در سال ۱۳۷۴ منتشر شد.

از دیگر آثار معصومه سپهری می‌توان به «یک جعبه شیرینی، یک گلوله» و «تولدی در هور» اشاره کرد. مهارت او در ترکیب روایت خاطره با عناصر داستانی و جذب مخاطب از ویژگی‌های سبک نگارش او به شمار می‌رود.

معرفی کتاب «نورالدین پسر ایران»

کتاب «نورالدین پسر ایران» خاطرات سیدنورالدین عافی را روایت می‌کند. این اثر حاصل ۴۰ ساعت مصاحبه موسی غیور در سال ۱۳۷۳ به زبان ترکی و پیاده‌سازی، تنظیم و تکمیل آن توسط معصومه سپهری از سال ۱۳۸۳ است. نویسنده برای تکمیل اثر مصاحبه‌های تکمیلی با راوی و همرزمانش انجام داده است.

این کتاب در هجده فصل زندگی سیدنورالدین را از «کوچه باغ‌های کودکی» تا پایان جنگ و «دردهای ناتمام» دنبال می‌کند. وی در این کتاب خاطرات هشت سال زندگی خود در متن جنگ را بازگو کرده است؛ از شب‌های پرمخاطره کردستان و عملیات مسلم‌بن‌عقیل که در آن برادر کوچک‌ترش صادق در برابر چشمانش به شهادت رسید و خود او با اصابت بیست‌وچهار ترکش به شدت مجروح شد تا عملیات‌های بدر، والفجر ۸ و کربلای ۴؛ او در این مستند روایت از رشادت یاران عاشورایی، شهادت مظلومانه همرزمانش در کارخانه نمک و شلمچه و از غواصانی که کارون و اروند را به غیرت خود شرمنده کردند، یاد می‌کند. نورالدین در سال ۱۳۶۶ ازدواج کرد و در عملیات‌های بسیاری نیز به عنوان غواص شرکت داشت. پس از جنگ برای مداوا به آلمان رفت و پس از بازگشت، همچنان دردها و دلتنگی‌های ناشی از دوری از دوستان شهیدش، به ویژه امیر مارالباش، همراه او ماند.

کتاب «نورالدین پسر ایران؛خاطرات سیدنورالدین عافی» تصویری صادقانه و همه‌جانبه بدون هرگونه مقدس‌نمایی از فضای جبهه ارائه می‌دهد؛ رنج‌ها و مجروحیت‌ها در کنار شادی‌ها، شوخی‌ها و شیطنت‌های رزمندگان، ساختاری روایی و منسجم به اثر بخشیده‌اند که فضایی صمیمی و باورپذیر برای خواننده خلق کرده است.

در صفحات پایانی کتاب مجموعه‌ای از عکس‌های راوی از دوران حضورش در جبهه منتشر شده که بر غنای اثر افزوده است. وجود طنز در لایه‌های زیرین روایت، پرداختن به جزئیات زندگی روزمره در جبهه، و نمایش عظمت روحی خانواده‌های شهدا از دیگر وجوه تمایز این خاطرات است. این اثر افزون بر استقبال گسترده مخاطبان، مورد توجه مقام معظم رهبری نیز قرار گرفت و ایشان بر آن تقریظ نوشتند. همچنین بر اساس این کتاب مجموعه مستند تلویزیونی‌ای در سی قسمت با عنوان «نورالدین پسر ایران» و با حضور بازیگرانی چون آتیلا پسیانی، محمد صالح علا و پژمان بازغی تولید و از شبکه اول سیما پخش شد. راوی کتاب نیز دز مصاحبه‌ای از آماده‌سازی جلد دوم آن در چهار بخش شامل ناگفته‌ها، تأثیر کتاب بر جوانان، نقش همسرش و مسائل پس از جنگ خبر داده است.

از تقدیر تا تیراژ کتاب

«نورالدین پسر ایران» نخستین بار در آذر ماه سال ۱۳۹۰ توسط انتشارات سوره مهر در ۶۹۸ صفحه منتشر شد. این کتاب که در پنجمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد (۱۳۹۱) در بخش مستندنگاری شایسته تقدیر شناخته شد، با استقبال کم‌نظیری مواجه شد. به طوری که آخرین چاپ ثبت‌شده از این کتاب در بانک اطلاعاتی خانه کتاب و ادبیات ایران، چاپ شصت‌ونهم در سال ۱۴۰۳ است. تداوم تجدیدچاپ این اثر در یک بازه زمانی سیزده‌ساله می‌تواند نشان از پیوند مستحکم آن با مخاطب و تبدیل شدن به یک متن ماندگار در حوزه ادبیات دفاع مقدس داشته باشد.