پنجشنبه, ۳۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 18 April, 2024


۱۴۰۰/۰۴/۲۹ / /
برجام در اغماء؟
‎گفت‌وگوهای وین درباره چگونگی بازگشت تهران و واشنگتن به برجام در تعلیق مانده است. به نظر می‌رسد برخلاف گذشته، اراده‌ها برای احیای برجام در پایتخت‌های گفت‌و‌گو کنندگان رنگ و بوی گذشته را ندارد. این در حالی است همه طرف‌ها بر لزوم رسیدن به توافق در کمترین زمان، نگاه مشترک داشتند. آیا برجام دوباره به اغماء رفته است؟ تا پیش از دور پنجم گفت‌و‌گوها در وین، همه از سرعت دستیابی به توافق‌ها خبر می‌دادند. گفته می‌شد؛ توافق‌ها بر سر مسائل اصلی انجام شده و تنها برخی اختلاف‌ها در مسایل جزیی باقی مانده که در دور ششم، مرتفع خواهد شد. «میخائیل اولیانوف» رئیس هیئت روسیه در مذاکرات برجام که به نوعی سخنگوی گفت‌وگو کنندگان در وین نیز شده؛ حالا برخلاف گذشته دیگر گفته‌هایش رنگ و و بوی امید ندارد. او نیز که پیش‌تر وعده سرعت در دستیابی به توافق‌های نهایی در وین را می‌داد، اکنون با تردید از آینده و دور هفتم گفت‌و‌گوها می‌گویدکه زمان آن برگزاری آن روشن نیست.ایجاد بن‌بست در دور ششم گفت‌وگوها و اعلام برخی دلزدگی‌ها از گفت‌وگوهای فرساینده، نشان از وجود اختلاف برسر مسائل اساسی‌تر میان تهران و دیگر گفت‌وگوکنندگان به‌ ویژه واشنگتن و تروئیکای اروپایی در‌این‌باره دارد. در این حال، یک نکته نیز برجسته است؛ اینکه طرف‌های اروپایی - آمریکایی برخلاف تصورات اولیه، چندان نگران از دست رفتن فرصت‌هایی نیستند که تهران را در موضع محکم تری قرار دهد. طرف‌های غربی در حال القای این باور هستند که طولانی شدن روند گفت‌و‌گوها، تنها تهران را دچار مشکلات روزافزونی خواهد کرد که سرانجام آن، انتخاب سخت میان موقعیت حیثیتی و یا خروج از مشکلاتی است که بن بست در برجام و ادامه تحریم‌ها بر اوضاع آشفته اقتصاد آن تاثیر گذاشته است. «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان در دیدار با «جو بایدن» از همین منظر است که گفت: توپ اکنون در زمین ایران است.آمریکا، اروپا و حتی روسیه و چین، زیان خود را در صورت شکست گفت‌وگوهای برجامی، به ضرر سیاسی و ناکامی در ایجاد یک توافق بین‌المللی خلاصه می‌کنند اما تصویر پیامد این شکست برای تهران در نگاه غرب و برخی ناظران می‌تواند دامنه وسیع‌تری از حیث اقتصادی، سیاسی، حقوقی و حتی حاکمیتی ایجاد کند. از همین روست که طرف‌های غربی برای دستیابی به توافق با تهران از خود عجله‌ای نشان نداده و تصمیم را به تهران واگذاشته‌اند.