شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024


۱۳۹۹/۰۲/۱۰ / /
شوراها در شرایط بحران
این وضعیت اما در هنگامه پیشامدهای ناگهان و ناپایداری مانند «بحران بیماری کرونا» مکانیسم‌های مدیریتی پیشین را دستخوش تحول می‌کند. فشار آنی و اضطراری که وقوع وضعیتی غیرمنتظره به افراد و گروه‌ها و جامعه وارد می‌کند، باعث درهم شکسته شدن انگاره‌های متعارف و واکنش‌های گسترده و گاه متضاد می‌شود و آسیب‌ها، تهدیدها، خطرها و نیازهای تازه‌ای به وجود می‌آورد. در چنین شرایط متغیر و متحولی به اقدامات اساسی و تصمیمات فوری نیاز است که مسوولیت نمایندگی را خطیرتر می‌کند. تمایز میان ایفای نقش نمایندگی در شرایط بحران با شرایط عادی اینجاست که رخ می‌نماید. ایجاد و تثبیت دو مفهوم کلیدی «کارآمدی» و «اعتمادسازی» به نحو آگاهانه یا ناآگاهانه، اهمیت و پیچیدگی بیشتری می‌یابد و طراحی و شناسایی شیوه‌های مداخله و مهار بحران و سالم‌سازی و بهبود اوضاع در مرکز توجه قرار می‌گیرد. هرچند در تعاریف مرسوم، از نمایندگی به مثابه منصبی یاد می‌شود که اصالت و مشروعیت خود را از آرای مردمی دریافت می‌کند و باید تجلی‌ درخواست‌های عمومی باشد، اما در شرایط اضطرار و بحران که انتظارات عمومی، بیش از آنکه عینی و منطقی باشد، حسی و واکنشی است، ماهیت و عملکرد نمایندگی متفاوت می‌شود. به تعبیری دیگر در هیاهوی فرو رفتن جامعه به کام بحرانی سهمگین مانند بیماری کرونا، بخش‌های وسیعی از مردم نه فرصتی برای فهم اجزای شرایط خطیر پیش ‌آمده می‌یابند، نه امکانی برای شناسایی و بیان مطالبات‌شان. همزمان احتمال تعارض مطالبات بخش‌های مختلف جامعه متصور است و کاهش درآمدها و افزایش هزینه‌ها، نظام تصمیم‌سازی را دچار ابهام و اختلال می‌کند.  اینجاست که اهمیت نمایندگی و کارکردهای آن در ارکانی چون شوراها از مدل همسویی و همراهی با مطالبات معمول و پیشین فاصله می‌گیرد و ماهیت هدایتگری و راهبری می‌یابد. تعطیلی فعالیت‌های پیشین به قصد مدیریت بحران، ضرورت می‌یابد و مجموعه‌ای از چاره‌جویی‌ها و دستورالعمل‌های تازه با اهداف و رویکردهای دیگری در اولویت قرار می‌گیرد. نه فقط ارزیابی تهدیدهای احتمالی و پیدا کردن بهترین راه برای جلوگیری