جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024


۱۳۹۹/۰۵/۰۶ / /
ای دیو سفید پای در وقف!
امام خمینی آنچنان اعتقادی به نهادهای سنتی- تاریخی مدنی داشت که سازمان اوقاف را برای تامین نیاز نیازمندان توسط توان توانگران کافی می‌دانست. در واقع در غرب هم نهادهای واسط بخشی از تامین اجتماعی جامعه را برعهده می‌گیرند. در همین کرونا سلبریتی‌های غربی برخلاف همشکلان ایرانی‌شان، قسمتی از زنجیره تامین را به عهده گرفتند یا مثلا تلاش بیل گیتس برای پژوهش‌های چند میلیارد دلاری کشف واکسن کرونا و پخش آن در جهان.  اصولا معنویت و خودشکوفایی در صدر هرم مازلو قرار دارد. در غرب اگر کسی اعتقادی به بخشش و تامین نیازمندان هم نداشته باشد، فشار اجتماعی افکار آنچنان است که برای محبوب ماندن، فرد صاحب ثروت و مکنت ناچار است بخشی از زندگی و ثروت و جایگاه اجتماعی و وقت خویش را صرف امور خیریه و عام‌المنفعه کند.  در ایران سنت وقف و سایر امور حسبی، بیشترین خدمات تاریخی را به سنت و مدرنیته به انجام رسانده است.  از مساجد و مدارس قدیمه و حوزه‌های علمیه و حمام‌ها و دارالشفا‌ها تا مدارس میرزا حسن رشدیه و تاسیس خزانه جدید و بهداری‌های شیر خورشید سرخ.  متاسفانه آن روش و متد امام خمینی به واسطه جنگ تحمیلی و پراگماتیسم دولت‌محور و بی‌اعتنایی به نهادهای مدنی هرگز اتفاق نیفتاد. کافی است موقوفات دو، سه دهه اخیر را بشماریم.  در یکی، دو مورد مانند مدرسه‌سازی یا ساختن عتبات عالیات که از نزدیک در فرآیند آنها قرار گرفته‌ام، سنت اوقاف نشان داده که هرگاه ما با نگاه نهاد واسط (نگاه امام خمینی) بین توانگران و نیازمندان پلی زده‌ایم، خیرین مدرسه‌ساز و امثالهم، بیشترین بازده نیکوکاری و خیر عمومی را در تاریخ کشور ثبت کرده‌اند.  حال در نظر بگیرید که سازمان اوقاف که باید سنت امام خمینی را به عنوان نهاد واسط اجرا می‌کرد، متاسفانه در مساله مشهد و یک‌هجدهم متصرفات قله دماوند که اموال همه مردم است و واقفی در کار نیست، به عنوان متصرف وارد شده است.  از استاد ارجمند حقوقم جناب دکتر خداییان که اینک مسوولیت سازمان ثبت را به دوش گرفته است، می‌پرسم که این‌چنین وقفی خدا کی آفرید؟ از آقای رییسی می‌خواهیم که با دخالت در موضوع، با جلوگیری از احتمال وهن نظر  امام خمینی مبنی بر نهاد