مرگ انریکو فِرمی

سال 1938 جایزه نوبل فیزیک را برد و همراه با همسر و دو فرزندش برای دریافت آن به سوئد رفت. اما بعد از مراسم به کشورش، به ایتالیا برنگشت و همان‌جا سوار کشتی شد و به امریکا رفت. مخالف فاشیسم بود و زندگی در سایه حکومتی فاشیستی را نه دشوار که ناممکن می‌دید، به ویژه آنکه همسرش هم یهودی بود و همین برچسب در آن دوره، در آلمان و ایتالیا دردسرهای فراوانی به همراه داشت. در نیویورک مقیم شد و به عضویت هیات علمی دانشگاه کلمبیا درآمد. انریکو فرمی پاییز 1901 در رُم متولد شد، در 17 سالگی به دانشگاه رفت و در 21سالگی در رشته فیزیک مدرک دکترا گرفت.  روی مرز فیزیک نظری و فیزیک آزمایشگاهی راه می‌رفت و همان سال‌هایی که مدرس دانشگاه رُم بود با پژوهش در حوزه فیزیک هسته‌ای، به ویژه کار روی موضوع بمباران نوترونی نام و اعتباری برای خودش دست و پا کرد. او پیشرفت دانشمندان آلمانی در فیزیک هسته‌ای را می‌استود و با برخی آنان همکاری و نامه‌نگاری داشت، اما از احتمال دستیابی هیتلر به بمب اتمی می‌ترسید و تجهیز نازی‌ها به سلاحی چنین قدرتمند را برای بشریت خطرناک می‌دید.  از این‌رو با کمال میل با دولت ایالات‌متحده امریکا، ابتدا در پروژه اس-‌وان در شیکاگو برای محاسبه واکنش هسته‌ای و بعد هم در پروژه منهتن برای ساخت بمب اتمی همکاری کرد. یکی از اجراکنندگان و نیز شاهدان آزمایش اولین بمب هسته‌ای هم بود و درباره‌اش نوشت: «من حدود پانزده کیلومتری نقطه انفجار در مرکز کمپ در‌ترینیتی ایستاده بودم... پس از چند ثانیه شعله‌های بالارونده روشنی خود را از دست دادند و به صورت ستون بسیار بزرگی از دود درآمدند، با سری منبسط شده به شکل قارچی غول‌آسا که به سرعت از ابرها بالاتر رفت و احتمالا به ارتفاع سی هزار پایی [ده کیلومتری] رسید. پس از رسیدن به اوج خود، دود برای مدتی ثابت ماند تا آنکه باد اندک اندک آن را متفرق کرد.»  می‌گویند زمان انفجار تکه‌های ریز کاغذ را روی زمین ریخت و بعد با اندازه‌گیری فاصله بین این تکه‌کاغذها که بر اثر موج انفجار پراکنده شده بودند قدرت انفجار را تخمین زد. بعد که با ابزارهای پیشرفته و تکیه بر عدد و رقم‌هایی ثبت‌شده در دستگاه‌های واقع در محل آ