در کلیات ماندن و عدم ورود به جزییات و نیز کم توجهی به فکتها یکی از مشکلاتی است که گریبانگیر اغلب مباحثات در حوزههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در کشور ما است. بحثهای مربوط به FATF نیز طی سالهای اخیر از این مشکل برکنار نبوده است. من که بحثها در مورد توصیههای FATF را اغلب دنبال کرده و گاهی نیز مطالبی در این مورد نوشتهام، هر چه بیشتر در جستوجوی توضیحات تفصیلی و مستند در موافقت یا مخالفت با اجرای این توصیهها بودهام، کمتر یافتهام. به همین دلیل، مناظره اخیر بین جناب دکتر آخوندی و جناب حجتالاسلام مصباحیمقدم را با دقت گوش کردم. متاسفانه در این مناظره نیز به کلیات بسنده شده و در آن از جزییات و استناد به اسناد FATF خبری نیست. سخنان جناب آخوندی در مورد اینکه ایران در هر سال به گفته ایشان حدود 20 میلیارد دلار به خاطر انجام مبادلات از طریق طرفهای ثالث ضرر میکند، میتواند درست باشد، اما از توضیحات ایشان برمیآید که ایشان در واقع از ضررهای ناشی از تحریم سخن میگویند و تلاشی برای تفکیک ضررهای ناشی از تحریم از خسارات ناشی از عدم اجرای توصیههای FATF نمیکنند. جناب مصباحیمقدم نیز تاکید داشتند که همه ضررهای ما ناشی از تحریم است و هیچ ضرری از ناحیه عدم اجرای توصیههای FATF متوجه ما نیست. ایشان تاکید داشتند که به خاطر تحریمها «همه کارهای ما تحت شرکتهای پوششی انجام میشود.» این سخنان نیز دقیق به نظر نمیرسد. اولا تا مهرماه گذشته 18 بانک ایرانی تحت تحریم نبودند. ثانیا به قول رییس بانک مرکزی بخشی از تبادلات تجاری ایران که مشمول تحریم نیست، میتواند بهرغم تحریم اخیر تقریبا همه بانکهای ایران از طریق معافیتها و مجوزهای بانکی موجود و برخی کانالهای خاص انجام شود. لذا، علاوه بر هزینههای ناشی از تحریم، ایران متحمل هزینههای بانکی بیشتری نیز به خاطر«تدابیر تقابلی» FATF میشود که مطابق برآورد آقای سیدعلی، معاون ارزی اسبق بانک مرکزی، 15 تا 25 درصد بیشتر از هزینههای معمول است. مطابق برآورد وزارت صمت، حجم مبادلات غیر مشمول تحریم ایران در 5 ماهه نخست سال 1399 حد