شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024


۱۳۹۹/۰۲/۲۱ / /
روز جهانی مهاجران سحرانگیز
تمام تاریخ تمدن انسان در مقابل تاریخ مهاجرت پرندگان، به اندازه چند دقیقه محدود از زمان است، اما همین تمدن چند دقیقه‌ای، تکامل چند میلیون ساله مهاجرت در پرندگان را دستخوش تغییراتی چنان عظیم کرده که نمی‌توان انتظار بقای پدیده خارق‌العاده مهاجرت پرندگان را بدون مداخله سریع انسان برای جبران خسارت‌هایش داشت. از میان میلیون‌ها گونه مختلفی که روی زمین زندگی کرده یا می‌کنند، تنها آنهایی قادر به ادامه بقای نسل بوده‌اند که توانسته‌اند به بهترین نحو خود را با شرایط محیط زندگی‌شان وفق دهند. بسیاری از گونه‌های پرندگان در شرایط تغییرات فصلی و آب و هوایی و در دوره‌های یخبندان‌های عظیم، رفتار مهاجرت را آموخته و نسل به نسل آن را منتقل کرده‌اند. مهاجرت پرندگان از عجیب‌ترین، زیباترین و شگفت‌انگیز‌ترین پدیده‌هایی است که تاکنون این کره خاکی به خود دیده است و شگفت آنکه این پدیده فوق‌العاده در چند فرسخی چشمان همه ما اتفاق می‌افتد اما اغلب از تماشای آن غافلیم. از میان ۵۵۱ گونه پرنده‌ای که در ایران زندگی می‌کنند، دست‌کم ۳۲۰ گونه مهاجر هستند. پرندگان مهاجر ایران را اغلب به دو دسته کلی زمستان‌گذر و تابستان‌گذر تقسیم می‌کنیم. پرندگان زمستان‌گذر، پرندگانی هستند که در فصول سرد سال از عرض‌های شمالی کره زمین در زمانی که مناطق محل زندگی آنها یخ‌زده و یافتن غذا دشوار می‌شود؛ به سمت مناطق جنوبی‌تری همچون ایران مهاجرت می‌کنند. این پرندگان با نزدیک شدن فصل بهار به سرزمین‌های شمالی کره زمین برگشته و در آنجا از فرصت بهار برای زاد و ولد استفاده می‌کنند. دسته‌ دوم از پرندگان مهاجر ایران، پرندگانی هستند که با نزدیک شدن به فصل بهار از مناطق جنوبی‌تری همچون قاره آفریقا به عرض‌های شمالی‌تر آمده و در مکان‌هایی چون ایران زادآوری می‌کنند.  آنچه باید بدانیم آن است که طول مسافت مهاجر در پرندگان، ارتباطی با جثه آنها ندارد و بعضا کوچک‌ترین پرندگان، طولانی‌ترین مهاجرت‌ها را دارند. برای مثال پرنده‌ای به نام سسک بیدی که در فصل زمستان در ایران قابل مشاهده است، مهاجرتش از اروپا تا آفریقا هم اتفاق می&zwnj