هزینه گذار به جامعه بورسی

گزارش‌های بانک جهانی و مراکز رسمی داخلی خبر از بهبود شرایط اقتصادی در سال آینده است. با وجود اینکه در دو ماه اخیر بازارهای موازی مانند ارز و مسکن نیز قدری از جذابیت خود را از دست داده‌اند، پیش‌بینی می‌شود اقبال به سمت بازار سرمایه همچنان تداوم داشته باشد. اما تاثیر این گزارش‌ها و مشاهدات رخدادهای سایر بازارها بر بازار سرمایه ایران، از دو بعد قابل بررسی است. اول از جهت جهانی، با برجام و بدون برجام که خروجی کاملا متفاوتی خواهیم داشت. با فرض خوش‌بینانه‌ای که اقتصاد در سال آینده با بهبود مراودات و تبادلات مالی همچنین صادرات بیشتر نفت، شرایط اقتصادی تسهیل می‌شود. حتی با وجود کرونا هم اقتصاد کشور می‌تواند مثبت شود، زیرا فشارها و تحریم‌هایی که پیش‌تر اعمال شده بود، از بین می‌رود و اقتصاد و اجزای آن مجددا احیا می‌شوند.  در خصوص اینکه بین بازارهای مختلف مردم به سمت بازار سرمایه گرایش خواهند داشت، درست است، ولی نباید اتفاقات گذشته دوباره تکرار شود. لازمه این امر نیز معرفی کامل و صحیح بورس به افراد و سرمایه‌گذاران است. پس از مرحله معرفی، ‌باید به این افراد آموزش داد. بارها دیده شده که رسانه‌ها و متولیان امر، در همان ابتدای امر شروع به آموزش بازار سرمایه به افراد کردند. در حالی که آموزش پیش از معرفی به یک خوانش اشتباه از مسیر برای یک جامعه بورسی است. در حالی که پله اول رها شده است. مرحله اول که همان معرفی است، باید به این بحث پرداخته شود که بازار سرمایه چیست و چه کارکردی برای اقتصاد دارد. بورس طیف‌های مختلفی از ابزاراهای مالی دارد که هر فرد باتوجه به سطح ریسک‌پذیری خود می‌تواند یک نمونه از آن را انتخاب کند. در کل باید خاطرنشان کرد که بازار سرمایه خودش را به شرایط نرمالی که باید داشته باشد، نزدیک می‌کند، ولی چون یک امر مشتبهی ایجاد شده بود که تمامی سهم‌ها با تمام قدرت به پیش می‌روند، باعث می‌شود که افراد تازه کار مطابق انتظارات‌شان نتیجه نگیرند. به عنوان مثال برخی افراد انتظار سودهای 200 درصدی داشتند. در حالی که سهم‌شان سود 100 درصدی داشت. با این حال جزو معترضان قرار گرفته بودند. لازمه جلوگیری از این رخدادها، ابتدا تعریف درست و واقعی از بازار سرمایه ا