بررسی ضرورت‌های تاریخ‌نگاری جنگ تحمیلی

تاریخ‌نگاری جنگ و فهم آن از زوایای مختلف، صرفا با گشایش رویکردی متفاوت‌تر و نگاهی عالمانه و تخصصی‌تر اهمیت می‌یابد. یک سویه‌نگری، حرف‌های تکراری و ملال‌آور و مصادره نمودن جنگ، گسستگی بین خاطره و ذهنیت جامعه و مردم را در نسبت با اوزان و سنجش واقعیت‌ها ایجاد می‌نماید و از طرفی برای پرهیز از انحراف یافتن حقایق جنگ و دفاع مقدس ایجاب می‌کند تا نقاط قوت و ضعفش از بستر انتشار اسنادی که هنوز به دلیل تنگ‌نظری‌ها و انحصار طلبی‌ها، فرصت انتشار نیافته‌اند امکان تجزیه و تحلیل واقع بینانه بیابند. این تجربه گرانسنگ نباید در انحصار و مصادرت تفکر و جریانی خاص یا حاکم باقی بماند، به گونه‌ای که فهم درست از موضوع برای اکنون و آینده نسل‌های بعدی از میان برود؛ در صورتی که تنقیح صحیح و علمی مساله و پردازش منطقی تجارب ارزنده تاریخ گذشته ملتی در فراز و فرودهایش، توسط دلسوزان و پژوهشگران و در نتیجه فرصت تبیین آن، قطعا باعث بهره‌برداری بهتر و مناسب‌تر برای نسل‌های آتی کشور خواهد بود. ما بر این باوریم که بازبینی و نواندیشی در وقایع جنگ و دفاع مقدس پاسخ دادن به چگونگی آغاز، تداوم و پایان یافتن آن با پرهیز از بن‌مایه‌های صرف مقدس‌انگاری و یا سیاه‌نمایی، قابلیت تبیین برای نسل حاضر و آتی ‌را دارد؛ می‌توان در کنار فضای عاطفی و احساسی، یا توجه کردن صرف به ارزش‌های هویتی برخاسته و کهنه به نیازمندی افراد جامعه امروز توجه کرد و با قرائت قابل فهم از حوزه معرفتی و دانش روز به بیان ارزش‌های هویتی، معنوی و اخلاقی متکی بر حقیقت بهره‌مند شد. پیوند زدن تاریخ و دانش به قدرت آن هم از نوع متمرکز و خودکامه، به‌ طور قطع دارای تاریخ مصرف کوتاهی خواهد بود ولیکن تاریخ و دانش در پیوند با حقیقت ماندگار خواهد شد. بنابراین ما معتقدیم تاریخ‌نگاری جنگ می‌بایست با اتکا به دانش مبتنی بر حقایق باشد. نگاه به جنگ فراتر از دفاع مقدس، بخشی از پدیده جنگ و تجزیه و تحلیل آن فارغ از تعصب و مقدس‌مآبی راهگشای نگاه درست به آن است؛ چه اینکه باید مراقب بود مساله تجربه تاریخی جنگ، مساله فروکاسته و کاهنده به تاریخ شفاهی صرف نبوده و حلقه‌های دیگر اتصالی آن به دستگاه معرفتی متکی ب