جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
۱۳۹۹/۰۸/۲۸ / /
شفافیت در بودجه، چگونه؟
چندی است که بحثهای مختلفی پیرامون بودجه 1400 مطرح میشود. با وجود اینکه مسوولان از شفاف بودن بودجه سخن میگویند اما به نظر میرسد، شفافیتی در این بودجه آن هم در شرایطی که کشور با مسائل مختلفی دست به گریبان است، دیده نمیشود. لازم است مواردی را در خصوص شفافیت مورد نظر اقتصاددانان برای افراد جامعه شرح داد. شفافیت در چند بعد خلاصه میشود که به آن پرداخته شده است. باید به این نکته اشاره کرد که منظور از شفافیت صرفا تدوین بودجه بر اساس برخی دستورالعملها نیست که البته آن نیز مهم است بلکه اصلاح برخی قوانین و ساختارهایی است که میتواند به بودجه آسیب بزند. در وهله اول، شفافیت زمانی رخ میدهد که بودجه عمومی از بودجه شرکتها منفک باشد. بودجه کل کشور ادغامی است از بودجه شرکتهای دولتی و بودجه عمومی دولت. این دو بودجه قابل جمع نیستند. در واقع بودجه عمومی دولت مربوط به مخارج دولت است که در زمینههای آموزش و پرورش، دفاعی و بهداشت انجام میشود و به صورت کلی خرجی است که دولت باید انجام دهد و نقدی است. بودجه شرکتهای دولتی خرید و فروش و در واقع هزینههایی است که آنها طی یک سال انجام میدهند. کنار هم قرار دادن این دو بودجه تحت یک عنوان نادرست است، چراکه به دلیل بزرگتر شدن بودجه شرکتهای دولتی در هر سال، رقم بودجه کل نیز بزرگ و بزرگتر میشود. از سوی دیگر ادغام این دو بودجه نیز میتواند باعث تکرار برخی ردیفها شود. به عنوان مثال شرکت نفت به وزارت نیرو نفت میفروشد این فرآیند در بودجه هر دو شرکت ذکر میشود و عواید حاصل از آن چندین بار تکرار میشود. موضوع دوم، تنظیم بودجه بر مبنای بودجه سنوات قبل است. هر سقفی که بودجه در سال یا سالهای گذشته داشته برای سال آینده مقداری به آن اضافه و برای سال بعد تدوین میشود. اما مشکل از زمانی آغاز میشود که اگر بودجه یک سال مشکل عدم شفافیت داشته باشد، سالهای آینده نیز همین روند در بودجه ادامه خواهد داشت و این پرسش برای کسی ایجاد نمیشود که مخارج ذکر شده در بودجه چیست و از کجا به این رقم رسیده است. کمااینکه این مشکل هماکنون در بودجه وجود دارد. به عنوان مثال اگر 20 سال پیش بودجهای
پرسپولیس فوتبال اصفهان اسرائیل ایران رژیم صهیونیستی استقلال سیل حمله ایران به اسرائیل عملیات وعده صادق لیگ قهرمانان اروپا فلسطین