شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024


۱۳۹۸/۰۸/۲۸ / /
قاچاقچیان خوش‌شانس کتاب
ترجمه‌های دزدی قاچاق کتاب در بازار ابعاد پیچیده‌ای دارد و اغلب کتاب‌هایی را در برمی‌گیرد که پرفروش شده‌اند. کتاب‌ها بعد از پرفروش شدن با ترجمه‌های دیگری به بازار چاپ عرضه‌ می‌شوند، درحالی‌ که کپی شده‌اند. شکل دیگر قاچاق کتاب بعد از تمام‌شدن نوبت چاپ کتاب اتفاق می‌افتد؛ یعنی مثلا کتابی که دیگر تجدید چاپ نشده اما نمونه آن در بازار موجود است. در سال‌های گذشته کتاب‌های «جز از کل» ترجمه پیمان خاکسار و «ملت عشق» ترجمه اسماعیل فصیحی با این سرنوشت روبه‌رو شدند. اسماعیل فصیحی معتقد است ترجمه‌های متعدد از کتاب «ملت عشق» دزدی است.پیوستن به کپی‌رایت جهانی راه مبارزه با قاچاق کتاب چند وقت پیش پیمان خاکسار هم با انتشار تصویر کتاب‌های قاچاق‌شده در اینستاگرام خود به این رویه اعتراض کرد. او حالا هم البته به «شهروند» می‌گوید تاکنون هیچ اقدامی برای جلوگیری از این کار انجام نداده‌ است: «نمی‌دانم ماجرا از کجا آب می‌خورد اما در عین حال معتقدم تنها راه برخورد با قاچاقچیان کتاب پیوستن به قانون کپی‌رایت جهانی است.» خاکسار می‌گوید:  «وقتی ناشران ایران حق نشرِ ناشر خارجی را پرداخت و کتاب را منحصرا به نام خود ثبت کنند، کسی نمی‌تواند دوباره کتاب را به نام مترجم دیگری چاپ کند. درحال حاضر کتاب‌ها به دو صورت قاچاق می‌شود؛ یا عینا کتاب را چاپ می‌کنند و ناشر آن مشخص است یا چهار جمله آن را تغییر می‌دهند و با اسم مترجم دیگری کتاب را چاپ می‌کنند.» البته  به جز کتاب «جز از کل» کتاب‌های «اتحادیه ابلهان» یا «عامه‌پسند» نیز از این نویسنده به‌صورت قاچاق در بازار کتاب یافت می‌شود.قاچاق‌ها از کجا سر ‌درمی‌آورند؟ کتاب‌هایی که اغلب به‌صورت قاچاق منتشر شده‌اند یا از بساط کتابفروشی‌های کنار خیابان، سایت‌های فروش کتاب، کیوسک‌های نمایشگاهی در فرودگاه‌ها و ایستگاه‌های مترو سر درمی‌آورند یا کتابفروشی‌های شهرستان‌ها. محمود آموزگار، کارشناس بازار نشر کتاب هم به «شهروند» می‌‌گوید که این کتاب‌ها با تخفیف‌های ٢٥ تا ٥٠‌درصد به فروش می‌رسد: «آدم‌هایی که به‌طور مشخص به این کار می‌پرداختند، تحلیل رفته‌اند اما کاملا حذف نشده‌اند.» او معتقد است تا حدی برای خواننده حرفه‌ای مشخص می‌شود که کتاب قاچاق است یا خیر:  «همه خواننده حرفه‌ای نیستند که متوجه این موضوع شوند اما برای وزارت ارشاد تشخیص و جلوگیری از آن کار سختی نیست. البته اگر