پنجشنبه, ۳۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 18 April, 2024


۱۳۹۹/۰۶/۰۲ / /
طوفان ژئوپلیتیکی در مدیترانه ‏
در اواسط ماه اوت، یک کشتی جنگی ترکیه و یک کشتی یونان در مدیترانه شرقی با هم برخورد کردند که این اتفاق موجب افزایش تنشی شد که بین دو طرف همواره از 20‌سال گذشته بر این منطقه حاکم بوده است. این تنش البته به واسطه بحران ‏چند روز اخیر آغاز شد، جایی که ترکیه یک کشتی اکتشاف انرژی به همراه اسکورت دریایی را برای جست‌وجوی نفت و گاز طبیعی ‏روانه آب‌های نزدیک جزیره یونانی کاستلوریزو‎ (Kastellorizo) ‎کرد. آتن ادعا می‌کند که این جزیره و آب‌های اطراف آن بخشی ‏از قلمرو دریایی این کشور است‎. این تنش تنها محدود به ترکیه و یونان نماند و خیلی زود پای دیگر کشورها نیز به آن باز شد. فرانسه با نشان دادن حمایت قاطع ‏خود از یونان در برابر ترکیه، کشتی‌های جنگی را به آب‌های مورد مناقشه اعزام کرد و قول حمایت‌های بیشتری را نیز داد. همزمان ‏مصر و اسراییل که به‌طور منظم تمرین‌های مشترک نظامی با یونان برگزار می‌کنند، همبستگی خود با آتن را ابراز کردند. در ‏این شرایط با توجه به اینکه فرانسه و مصر درگیر جنگ با ترکیه در لیبی بودند، ناظران در سراسر جهان نگران هستند که ‏هرگونه تشدید بیشتر تنش در دریای مدیترانه شرقی می‌تواند آتش بحران را شعله‌ور‌تر کند‎. برای ده‌ها سال، اختلافات مرزی دریایی در مدیترانه شرقی یک موضوع تقریبا محلی که محدود به قبرس، یونان و ترکیه می‌شده، ‏بوده است. با این حال طی پنج‌سال گذشته، کشف منابع گاز طبیعی در مدیترانه شرقی این منطقه را به یک عرصه استراتژیک ‏مهم تبدیل کرده، عرصه‌ای ژئوپلیتیک که به نوعی رقابت‌های اتحادیه اروپا و منطقه خاورمیانه را نیز شامل می‌شده است. طی این ‏مدت ایتالیا و فرانسه همواره نقش مهمی در این بحران داشتند و این خود به نوعی روابط اتحادیه اروپا و ترکیه را از ‏قبل پیچیده‌تر کرده است. در اوت 2015 یک شرکت بزرگ انرژی ایتالیایی به نام ‌ای‌ان‌آی‎ (Eni) ‎میدان بزرگ گاز طبیعی به نام زهر را در قلمرو دریایی ‏مصر کشف کرد. کشف زهر به‌عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی این منطقه به این معنا بود که مدیترانه شرقی می‌تواند حجم قابل ‏توجهی گاز طبیعی را در خود جای داده باشد. گر