حماسه «کربلای 5»

در تاریخ جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران شاهد دو عملیات نظامی هستیم که نام آنها با تفاوت یک شماره شبیه به هم است و در فاصله‌ای کوتاه از یکدیگر به اجرا گذاشته شده‌اند، اما هر یک حسی خاص و متفاوت از دیگری در ما ایجاد می‌کنند. از عملیات‌های «کربلای 4» و «کربلای 5» صحبت می‌کنیم که یادآوری اولی دردی جانکاه در وجودمان می‌نشاند و خاطره دومی ضمن زایل‌کردن طعم تلخ «کربلای 4»، حس خوبی چون سوم‌خرداد، عملیات بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر را در قلب‌مان زنده می‌کند، حتی «کربلای 4» که سوم دی ماه 1365 کلید خورد، می‌توانست با نتیجه‌ای درخور توجه و همراه با فتح و ظفر برای رزمندگان ایرانی همراه باشد، اگر کمک‌های اطلاعاتی ایالات‌متحده -که در زمان جنگ ادعای بی‌طرفی داشت- به صدام حسین موجب لو رفتن آن نمی‌شد. اما عملیات «کربلای 5» که درست 15 روز بعد از «کربلای 4» انجام شد، همه محاسبات دشمن را به هم ریخت و باعث شد بار دیگر معادلات صحنه نبرد به نفع ایران رقم بخورد. «کربلای 5» را که در‌ سال هفتم جنگ انجام شد، باید حساب‌شده‌ترین حرکت ایران برای محاصره بصره قلمداد کنیم. عملیاتی که 33‌سال پیش در چنین روزی برابر نوزدهم دی 1365 خورشیدی در محور شلمچه آغاز شد و تا ششم فروردین 1366 به طول انجامید. طی اجرای «کربلای 5» برای نخستین بار از لحظه آغاز جنگ، نیروهای ایرانی به قدری نزدیک بصره شدند که توانستند آن را با آتش توپخانه هدف حملات خود قرار دهند. در این عملیات که اسم رمز «یازهرا(س)» برای آن در نظر گرفته شده بود، ایران موفق شد ضمن آزادسازی 150کیلومترمربع از اراضی اشغال‌شده ارتش بعث، تعداد زیادی از افراد دشمن را به اسارت خود درآورد و ادوات و تجهیزات نظامی قابل توجهی را نیز غنیمت بگیرد. اما نکته قابل توجه در اجرای این عملیات وجه غافلگیرکننده‌اش بود، چه آنکه بغداد با خوابیدن در باد موفقیت نصفه و نیمه‌ در «کربلای 4» هرگز گمان نمی‌برد ایرانی‌ها تنها دو هفته پس از تهاجمی نسبتا ناموفق، دست به تدارک عملیاتی جدید بزنند و آن را با قوت هرچه تمام‌تر اجرا کنند.