سفرنامه‌ها یکی از منابع مهم در شناخت بهتر فرهنگ مردم ایران است.

۱۴۰۰ سال از واقعه کربلا می‌گذرد و مردم خراسان‌شمالی مانند دیگر مسلمانان جهان و ایران محرم را در قلب‌های شان زنده نگه داشته‌اند.خراسان‌شمالی گنجینه فرهنگ‌ها، باب‌الرضا، هر ساله عاشقان اهل‌بیت را برای عزاداری و ابراز سوگواری گرد هم می‌آورد.

از میان انبوه آیین ها و مراسم سنتی، بومی و محلی عزاداری در استان خراسان رضوی تاکنون بیش از ۳۸ آیین در قالب میراث معنوی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده که هر سال با برگزاری پرقوت، نام و نشان خود را به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری و فرهنگی حفظ می کنند.

در ایام محرم در خوزستان آیین‌های مختلف عزاداری سنتی در سوگ سومین امام شیعیان حسین ابن علی(ع) برگزار می‌شود که هشت آیین آن ثبت ملی شده‌اند.

همزمان با ماه محرم آیین‌های ویژه‌ای در خراسان‌ جنوبی برگزار می‌شود و مردم ارادت خالصانه خود را به سرور و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین (ع) به منصه ظهور می‌رسانند.

در این گزارش نگاهی گذرا به برخی آیین‌های عزاداری در چهارمحال و بختیاری خواهیم داشت.

آئین عزاداری در بوشهر یکی از شناخته‌شده‌ترین مراسم عزاداری در ایران و جهان است.

هر منطقه‌ای از کشور ایران آداب و رسوم ویژه خود را در ماه محرم دارد و سنت‌ها و آداب مردم مرز نشین استان ایلام نیز در این ماه پخت هریسه، سنت تراش، خطبه خوانی و طوق است.

قومیت های متعدد در سطح استان البرز همچون کرد، بلوچ، ترک، آذری، گیلکی و ... با باور به آئین های قومی خویش مظاهر آئین های عزاداری را در حسینیه ها و مساجد برپا داشته اند که تعزیه خوانی و حمل علم از مهمترین این آئین های عزاداری است.

عزاداری‌های سنتی و کهن محرم در استان اصفهان همانند دیگر شهرهای ایران با سیاه‌پوشی و راه اندازی دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی آغاز می‌شود. مردم اصفهان در دسته پیشتازان امور مذهبی در کشور محسوب می‌شوند و از همین رو هر ساله سنت‌های ماه محرم را با شور و شکوه بیشتری به جا می‌آورند.

اردبیل به عنوان خواستگاه تشیع علوی، در حالی عشق و عاشقی و وابستگی کامل خود را به خاندان اباعبدالله الحسین (ع) بویژه حضرت ابوالفضل العباس (ع) به اثبات رسانده که این دلدادگی در ماه محرم و با برگزاری آئین هایی که به این منطقه تعلق دارد، به اوج خود م‌ رسد، آئین‌هایی که هزاران سال قدمت داشته و حکایت از هزاران …

عشق و ارادت به امام حسین(ع) ریشه در اعماق جان و جهان ما ایرانیان دارد، مردم این دیار در هر گوشه از این خاک، به شیوه و آیین خاصی که گاه ریشه در صدها سال دارد در عزای امام شهیدان به سوگ می‌نشیند که در ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی هم این آیین سوگواری هرساله برگزار می شود.

آیین‌ها و مراسم‌های عزاداری در ماه محرم همه‌ساله در سراسر کشور و به‌خصوص در شهرها و روستاهای مختلف آذربایجان شرقی با شور و عشق خاصی به امام حسین(ع) برگزار می‌شود و عاشقان آن حضرت عهد و ارادت خود را هرسال در قالب عزاداری مستحکم‌تر می‌کنند.