شنبه, ۴ بهمن, ۱۳۹۹ / 23 January, 2021
خسرو گلسرخی

۲۰ ساعت قبل
یاد دوست؛ خسرو… خسرو گلسرخی
دوباره دستهای تو آن دستهای قادر عاشق همسان یک شکوفه … یک گل خواهد شکفت و خورشیدی خواهی گشت بر فراز دیوارهای سیاه همیشه خوش آفتاب. ـ همیشه بیغروب <خسرو گلسرخی> این روزها، روزهای اوست و ماه او؛ زادروز گلسرخی که در آغاز بهمن، برف بهمن، دیده پرمهر به دنیا گشود و قلب سپید گرمش جهان را گرم کرد. پایان بهمن ماه هم پایان زندگیاش بود … و خون سرخش با برفهای میدان چیتگر درآمیخت و زمین را رنگین کرد، گویی که سرنوشتش را خود میدانست که چنین سروده بود: خون ما میشکفد بر برف اسفندی خون ما میشکفد بر لاله … در آن سپیدهدم خونین که او را همراه دوستش «دانشیان» به چوبه …

۱۳۹۹/۰۸/۲۵
حتی پرتاب گلسرخی را ترسیدیم
حسین عصاران برجستگی و جلوهگیری ترانههای «معترض» در سالهای ابتدایی دهه50، باعث شد تا در میانه سال1353نگاه نهادهای امنیتی به سوی اینگونه از ترانهها خیره شود. پس از نمایش تبلیغاتی دادگاه خسرو گلسرخی و کرامت دانشیان و اعدام آنها، ساواک بیش از پیش امکان خودنمایی و گسترش رویکرد امنیتی خود را به دیگر عرصهها و بهویژه عرصههای هنری پیدا کرد. این جهتگیری تازه ساواک با دستگیریها و اتفاقات کاباره «میامی» در شهریور1353و از پی آن، بازداشت چندروزه شهیار قنبری و ایرج جنتیعطایی (و به روایتی مسعود …

۱۳۹۹/۰۸/۲۱
مطبوعات هنرمند
حافظ روحانی تعداد گالریهای هنری در دهه1350به شکل قابل ملاحظهای رشد میکند. از یکسو فرح دیبا فعالان اقتصادی را به خرید آثار هنری تشویق یا در واقع وادار میکند و از سوی دیگر طبقه ثروتمند نیز به تبعیت از وضعیت فرهنگی اروپای غربی و آمریکا برای تفاخر اقدام به خرید آثار هنری میکنند. همین موضوع توجه رسانهها را به هنرهای تجسمی جلب میکند. از ابتدای دهه1350 مطالب مربوط به هنرهای تجسمی هم کمکم در روزنامهها ظاهر میشوند. به عنوان مثال میتوان به نوشتههای خسرو گلسرخی در سال1350 در روزنامه کیهان …

۱۳۹۹/۰۸/۲۱
من میخواهم بمیرم
مرتضی کاردر خسرو گلسرخی در طول سالهای دهه50 بیشتر از آنکه شاعر باشد، یکی از نمادهای مبارزه است و برای انبوه شاعران سیاسی چریکی که در دهه50 روزبهروز شمارشان فزونیمیگیرد، الگوی شاعری است و خود شعر است. چنانکه رضا براهنی در یکی از دو مرثیهای که برای او سروده است، میگوید: «جهان ما/ به دو چیز زنده است/ اولی شاعر/ و دومی شاعر/ و شما/ هر دو را کشتهاید/ اول: خسرو گلسرخی را/ دوم: خسرو گلسرخی را». خسرو گلسرخی در بازه زمانی کوتاهی، کمتر از 10سال، در ادبیات حرفهای ایران حاضر است، شعر منتشر میکند، …

۱۳۹۹/۰۳/۱۱
پس از اعدام گلسرخی، به دستور ساواک برای مدتها چاپ عکس گل سرخ ممنوع بود
پس از اعدام خسرو گلسرخی، به دستور ساواک برای مدتها چاپ عکسی از گل سرخ یا اشعاری در توصیف گل سرخ و لاله خونین در روزنامه ممنوع شده بود. در همان سال، برای چاپ آخرین شماره روزنامه کیهان در شب عید، شادروان پرویز آذری، مسئول صفحهآرایی، با موافقت ما در بخش سردبیری بر پیشانی صفحه اول روزنامه گل سرخی را طراحی کرد به نشانه آغاز بهار و شادی، در کنار یک ساعت شماطهای که عقربههایش لحظه تحویل سال نو را نشان میدادند. روزنامه که منتشر شد، از ساواک تماس گرفتند و دستور دادند پرویز آذری و دستیارش، محمود مختاریان، و یکی دو تن از معاونین سردبیر برای بازجویی به خانه شماره ده ساواک واقع در خیابان سلطنتآباد (پاسداران کنونی) مراجعه کنند.

۱۳۹۹/۰۲/۱۵ / نجف دریابندری / مترجم / مترجم معروف / مترجم معروف و مهم / فهیمه راستکار / دوبلور / کتاب مستطاب آشپزی / شفیعی کدکنی / ادبیات / ارنست همینگوی
نجف دریابندری؛ مترجمی با ذائقه ماجراجو! +تصاویر
نجف دریابندری مترجم معروف و مهم معاصر درگذشت. مانند همه اخبار از این دست وقتی این جمله کوتاه را میشنویم در کسری از ثانیه تمام اتفاقات برجسته آن شخص از ذهن عبور میکند در مورد دریابندری برای من اینگونه بود:داشتن اسم نجف ( اسم یک شهر!)، مترجم" وداع با اسلحه با آن جلدآبی"، چهره یک روشنفکر، همسر فهیمه راستکار (دوبلور معروف و هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون)، «کتاب مستطاب آشپزی، از سیر تا پیاز» ، روحیه طنز و البته اهل جدل و نقد جدی (او به بسیاری از مترجمان معروف را مورد انتقاد قرار داد) و ...نجف دریابندری هم متعلق به نسلی از روشنفکری ایران است که شاید بتوان گفت دیگر جز 2 یا 3 نفر کسی دیگر از آنها در قید حیات نمانده است، بزرگانی چون شاملو، نیما یوشیج، اخوان ثالث، ابراهیم گلستان، هوشنگ پزشکنیا و …

۱۳۹۹/۰۱/۲۲ / احمد شاملو / خسرو گلسرخی
نمایشگاه نقاشی بر اساس شعر «شکاف» احمد شاملو + فیلم
احمد شاملو این شعر را درستایش وسوگ خسرو گلسرخی سروده است.

۱۳۹۸/۱۲/۰۱
فیلمی دیدهنشده از خسرو گلسرخی در حال امضای حکم اعدامش
خسرو گلسرخی شاعر و دبیر بخش هنری روزنامه کیهان بود که ۲۹ بهمن ۱۳۵۲ به همراه کرامت الله دانشیان فعال سیاسی مارکسیست اعدام شد. پس از اعدام گلسرخی، استفاده از واژههایی همچون گل سرخ در شعر ممنوع شده بود.

۱۳۹۸/۱۱/۲۹
۲۹ بهمن چه روزی است؟
۲۹ بهمن روزی است که بر اساس تقویم هجری شمسی از آغاز سال در ایران ۳۳۵ روز گذشته است و نیز به پایان سال ۳۰ روز (در سال عادی) یا ۳۱ روز (در سال کبیسه) ماندهاست. در این روز رخدادهایی تاریخی نظیر تیرباران خسرو گلسرخی در سال ۱۳۵۲ ، قیام مردم تبریز به مناسبت چهلم قیام مردم قم در سال ۱۳۵۶ و برخورد هواپیمای آسمان با کوه دنا که سبب مرگ تمامی سرنشینان هواپیما شد در سال ۱۳۹۶ رخ داده است.

۱۳۹۸-۱۱-۲۹
نماینده خلقها یا چپگرای منقضی؟ به مناسبت سالگرد تیرباران خسرو گلسرخی
«ان الحیاه عقیده والجهاد. سخنم را با گفتهای از مولا حسین، شهید بزرگ خلقهای خاورمیانه آغاز میکنم. من که یک مارکسیست لنینیست هستم، برای نخستین بار عدالت اجتماعی را در مکتب اسلام جستم و آنگاه به سوسیالیسم رسیدم. من در این دادگاه برای جانم چانه نمیزنم، و حتی برای عمرم. من قطرهای ناچیز از عظمت، از حرمان خلقهای مبارز ایران هستم. خلقی که مزدکها، مازیارها، بابکها، یعقوب لیثها، ستارها و حیدرعموغلیها، پسیانها و میرزاکوچکها، ارانیها و روزبهها و وارطانها داشتهاست. آری من برای جانم چانه نمیزنم، چرا که فرزند خلقی مبارز و دلاور هستم».

۱۳۹۸/۱۱/۲۹
چرا خسرو گلسرخی مشهور شد، کرامت دانشیان نشد؟ (فیلم)
وقتی محاکمه گروهی از مارکسیستها در زمستان ۵۲ از تلویزیون ملی ایران پخش شد، کسی فکرش را نمیکرد که قرار است کسانی چنین شجاعانه حرف بزنند؛ همان کسانی که در ۲۹ بهمنماه ۱۳۵۲ تیرباران شدند.

۱۳۹۸/۱۱/۰۲
خسرو گلسرخی؛ سرخ مردّد!
بازخوانی زندگی عجیب و دیدگاههای غیرمارکسیستی یکی از مشهورترین مبارزان چپگرای دهه 50 ،در زادروز او

۱۳۹۸/۱۰/۲۷
گیرم که میکشید...
غلامرضا امامی مترجم و نویسنده یادداشتی در سوگ سردار شهید سلیمانی نوشته و در آن به شعری از خسرو گلسرخی اشاره کرده است.

۱۳۹۸/۰۷/۱۲ / محمد بلوری
شیوههای سانسور مطبوعات توسط ساواک
«وقتی همراه با عکاس روزنامه وارد سالن شدیم، چشمم در ردیف متهمان زندانی به خسرو گلسرخی افتاد که چند سالی در تحریریه روزنامه با هم دوست و همکار بودیم با دیدنش شوق زده به طرفش رفتم. همدیگر را بغل کردیم و به روبوسی پرداختیم. در همین لحظات بود که دو مأمور امنیتی دستگیرم کردند. دستبند به دستهایم زدند و بردند... .»

۱۳۹۷/۱۱/۲۹
من یک فدائی خلق ایران هستم
نزدیک به چهل و پنج سال پس از مرگ این شاعر، همسرش عاطفه گرگین که تقریبا همزمان با او دستگیر و نزدیک به چهار سال در زندان میماند، در گفتوگویی که در منزلش در پاریس انجام شده، از آرمانهای خود که در آن زمان روزنامهنگار بوده، و همچنین اهداف خسرو گلسرخی سخن میگوید.
• حزب توده • شفیعی کدکنی • شرکت نفت • سینما • احمد شاملو • کتاب پیامبر و دیوانه • ابراهیم گلستان • کتاب و کتاب خوانی • کتاب پیرمرد و دریا • محمد بلوری • کتاب هاکلبری فین • جبران خلیل جبران • نجف دریابندری • انگلستان • مترجم معروف و مهم • کودتای ۲۸ مرداد • ایرج افشار • مترجم • ادبیات