جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

مدفوع نوزاد، دفعات و نوع اجابت مزاج


بچه هایی که شیر مادر می خورند، معمولاً بعد از هر بار شیر خوردن اجابت مزاج دارند.
 
• واکنش گاستروکولیک
در اغلب آدم ها، غذا خوردن باعث می شود که حرکات رودۀ بزرگ تشدید شوند، زیرا پر شدن معده، معمولاً روده ها را تحریک می کند. این واکنش را واکنش گاستروکولیک می گویند. اجابت مزاج معمولاً بعد از صبحانه صورت می گیرد، چون روده ها مدتی استراحت کرده اند و با پر شدن معده، تحریک می شوند.
 
گاهی اوقات در ماه های اولیۀ زندگی، این واکنش بسیار سریع انجام می شود، مخصوصاً بچه هایی که شیر مادر می خورند، معمولاً بعد از هر بار شیر خوردن اجابت مزاج دارند. بدتر از آن وضعیت کودکی است که به محض آنکه شروع به شیر خوردن می کند، زور می زند و با آنکه اجابت مزاج ندارد تا وقتی که نوک پستان در دهانش هست به زور زدن ادامه می دهد و درنتیجه نمی تواند خوب شیر بخورد. در این موارد باید بگذارید روده های کودک لااقل 15 دقیقه استراحت کنند و بعد دوباره شیرش بدهید.
 
• مکونیوم
در یکی دو روز اول تولد، مدفوع کودک از ماده ای به نام مکونیوم تشکیل شده است که سبز تیره، نرم و چسبنده است. سپس رنگ مدفوع به قهوه ای و زرد تبدیل می شود، اگر رودۀ کودک پس از دو روز تخلیه نشد، پزشک را در جریان بگذارید.
 
• اجابت مزاج کودکی که شیر گاو می خورد
در هفته های اول تولد، کودکی که شیر مادر می خورد، ممکن است روده اش چندین بار در روز کار کند. بعضی از این کودکان، هر بار پس از شیر خوردن اجابت مزاج می کنند. مدفوع کودکی که شیر مادر می خورد، ممکن است روده اش چندین بار در روز کار کند. بعضی از این کودکان، هر بار پس از شیر خوردن اجابت مزاج می کنند. مدفوع کودکی که شیر مادر می خورد، هیچ وقت خیلی سفت نمی شود.
 
بسیاری از کودکان که شیر مادر می خورند، در یک، دو یا سه ماهگی اجابت مزاجشان نامرتب می شود. بعضی ها ممکن است مزاجشان روزی یک بار، عده ای یک روز در میان و یا حتی چند روز یک بار کار کند.
 
این موضوع برای مادری که تصور می کند مزاج هر کسی باید لااقل روزی یک بار کند، نگران کننده است، ولی تا زمانی که بچه راحت است، جای نگرانی نیست. مدفوع بچه ای که شیر مادر می خورد، حتی اگر دو سه روز هم مزاجش کار نکند، نرم است.
 
بعضی از بچه ها که اجابت مزاجشان مرتب نیست، بعد از یکی دو روز اجابت مزاج زور زیادی می زنند، با وجود این مدفوعشان مثل صابون غلیظ است. در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
 
حتی اگر هنوز موقع دادن غذای جامد به کودک نیست، اضافه کردن مقدار اندکی غذای جامد، معمولاً مشکل را حل می کند. دادن چهار قاشق چایخوری پورۀ آلو (جوشانده یا کمپوت) در روز نتیجۀ خوبی می دهد.
 
استفاده از مسهل و شیاف ملین، آن هم به طور دائم، صحیح نیست، چون روده های بچه به آن عادت می کند. سعی کنید این مسئله را با دادن آلو و غذاهای جامد دیگر حل کنید.
 
•  تغییر در اجابت مزاج
زمانی باید به وضعیت مدفوع اهمیت بدهید که واقعاً به شکل محسوسی تغییر کرده باشد. در این موقع باید با پزشک مشورت کنید. اگر مدفوع کودک قبلاً خمیری شکل بوده، ولی حالا شل تر و دفعات اجابت مزاج بیشتر از سابق شده است، حتماً دچار سوء هاضمه یا عفونت مختصر روده شده است.
 
اگر مدفوع کاملاً شل و سبز و دفعات اجابت مزاج مکرر است و بوی آن هم تغییر کرده است، قطعاً کودک دچار عفونت روده ای خفیف یا شدید شده است.
 
اگر اجابت مزاج کودک به تاخیر افتاده و مدفوع او به شکلی غیر طبیعی سفت شده است، احتمال سرماخوردگی، گلو درد یا بیماری دیگری وجود دارد، ولی این امر قطعی نیست (زیرا عفونت به علت کم شدن اشتها، روده ها را تنبل می کند).
 
وقتی بچه ای اسهال می گیرد، وجود بلغم در مدفوع او امری طبیعی و نشانۀ دیگری از بیماری روده ای است. در سوء هاضمه هم این وضع پیش می آید. گاهی هم میکروب از مراکز بالاتری چون گلو و مجاری تنفسی که مبتلا به سرماخوردگی شده اند و یا حتی در نوزاد سالم، به روده ها می رسد. در مدفوع بعضی از نوزادان در هفته های اول تولد مقدار زیادی بلغم دیده می شود.
 
هنگامی که سبزی جدیدی به رژیم غذایی کودک اضافه می شود، ممکن است بخشی از آن به صورت هضم نشده در مدفوع بماند. اگر اضافه کردن این سبزی باعث ناراحتی کودک و شل شدن مدفوع و ایجاد بلغم شده است، دفعۀ دیگر، آن نوع سبزی را کم کنید.
 
رگه های کوچک خون در مدفوع معمولاً در نتیجۀ ترک خوردگی دهانۀ مقعد و در اثر فشاری که مدفوع هنگام خروج از روده به جدارۀ آن می آورد، ایجاد می شوند. این رگه های خون به خودی خود موضوع جدی و مهمی نیستند، ولی پزشک باید در جریان قرار بگیرد تا یبوست کودک را بلافاصله معالجه کند.
 
این موضوع از نظر روانی هم به اندازۀ دلایل جسمی حائز اهمیت است. مقادیر زیاد خون در مدفوع به ندرت پیش می آید و احتمالاً ناشی از معلولیت مادرزادی روده ها، اسهال شدید و یا سرماخوردگی روده هاست. پزشک را باید فوراً مطلع کرد و کودک را به بیمارستان برد.


همچنین مشاهده کنید