علل نا‌باروری

● علل نازایی زنان شامل این موارد است:
▪ اول‌ـ اختلالات تخمک‌گذاری که به طور عمومی از آن به عنوان تنبلی تخمدان یاد می‌شود که جزو علل شایع نازایی بوده، ژنتیک در بروز آن نقش دارد …

علل نازایی زنان شامل این موارد است:

اول‌ـ اختلالات تخمک‌گذاری که به طور عمومی از آن به عنوان تنبلی تخمدان یاد می‌شود که جزو علل شایع نازایی بوده، ژنتیک در بروز آن نقش دارد و از بیماری‌هایی است که درمان‌های متنوعی برای آن یافت شده و معمولا خوش عاقبت‌تر از سایر علل نازایی است.

دوم ـ اختلالات در لوله‌های رحمی که حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از علل نازایی در زنان است. انسداد لوله‌های رحمی می‌تواند به دلیل عفونت‌های مکرر لگنی، مشکلات مادرزادی، چسبندگی ناشی از بیماری اندومتریوز یا چسبندگی ناشی از عمل جراحی باشد. راه تشخیص این بیماری هیستروسالپنگوگرافی یا عکسبرداری از رحم با مواد حاجب رادیولوژی است که هر چند روش دردناکی است اماروش تشخیصی دقیق و مطمئنی است.

سوم ـ اختلال در ذخیره تخمدانی که در واقع به دلیل مشکلات ژنتیک، اشعه و برخی داروها، تخمدان‌ها به طور زودرس از کار افتاده و دیگر تخمک‌گذاری نمی‌کنند. این بیماری در واقع نوعی یائسگی زودرس است.

چهارم ـ اختلال در شکل رحم که علت چندان شایعی نیست و بیشتر مواقع منجر به سقط‌های مکرر(نه‌ناباروری) می‌شود. این بیماری نیز با هیستروسالپنگوگرافی قابل تشخیص است.باید دانست که فیبروم‌ها(میوم‌ها)ی رحمی برخلاف تصور عمومی منجر به نازایی نمی‌شوند.

پنجم ـ اختلالات سرویکس(دهانه رحم) که حدود ۵ درصد از علل نازایی در زنان را تشکیل می‌دهد و می‌تواند ژنتیک باشد.

ششم ـ در نهایت بیماری‌های ایمونولوژیک یا سیستمیک مثل نارسایی کلیه و کم کاری تیروئید که ضمن از کار انداختن سیستم‌های دیگر بدن موجب اختلال در عملکرد سیستم تناسلی و نازایی می شود.

علت نازایی در مردان به‌طور عمده مربوط به مشکلاتی است که در تولید و انتقال اسپرم وجود دارد که با آزمایش آنالیز اسپرم مشخص می‌شود یعنی معلوم می‌شود اختلال در تعداد، شکل، حرکت اسپرم‌ها یا هرسه است سپس ارولوژیست (متخصص کلیه‌ها و مجاری ادراری) با بررسی‌های بیشتر پی می‌برد منشا این مشکل در تولید یا انتقال اسپرم است و در صورت امکان آن را درمان می‌کند. اما در مجموع در معرض حرارت زیاد بودن و مصرف برخی داروهای شیمی‌درمانی و مواد مخدر منجر به اختلال در تولید اسپرم‌ها و نازایی می‌شود. حتی داروهای ساده‌ای مثل سایمیتدین و متوکلوپرامید و... در تولید اسپرم‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. در زوج‌هایی که مشکل نازایی دارند، مصرف سیگار، الکل و کافئین (قهوه) هم باید محدود شود.

دکتر ثریا عالمی

جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان