امام سجاد از دعا به عنوان ابزاری فرهنگی استفاده میکردند

گروهی از اهل مدینه از غذایی که شبانه به دستشان می رسید ارتزاق می کردند, اما آورنده غذا را نمی شناختند پس از شهادت امام دریافتند که آنکه هر شب غذا می آورده امام سجاد ع بوده است

برخی افراد که در میان آنان از افراد محب و پیروی حضرت سجاد(ع) هم کم دیده نمیشوند از امام چهارم شیعیان یعنی حضرت زین العابدین علیه السلام بغیر از تنی رنجور وبیمار که دچار ضعف جسم و پریدگی رنگ صورت است چیزی نمی دانند که این خود بهانه ای در دست دشمنان معاند اهل بیت عصمت وطهارت است ، اکنون این نوشتار به مقتضای ظرفیت خود در پی این است که نقش اقدامات و خدمات امام سجاد علیه السلام در تداوم اسلام محمدی و نهضت حسینی بنمایاند.

با مطالعه موشکافانه و تحلیل گرایانه تواریخ اسلامی در می یابیم که امام علی بن الحسین علیه السلام با انجام اقدامات و اعمالی که هم از حساسیت و دید حکومت فاسق و ظالم برخوردار نباشد وهم محیی و نجات بخش و هدایت کننده امت اسلام و شیعیان و مذهب حقه تشیع باشد در حقیقت نهضتی پویا و درحال جریان را سازماندهی و مدیریت نمودند. برخی از این اقدامات عبارت اند از :

مبارزه با حکومت ظالم از راه پند و اندرز ونصیحت

شاید دوست داشته باشید

فرهنگی به نام انتظار

چرا آفتاب گردان دنبال آفتاب می گردد؟

برای نمونه امام سجاد علیه السلام به گواه تاریخ در طی صحبت هایی در هر روز جمعه در مسجد پیامبر صلی الله علیه وآله با مواعظ و اندرز هایی همگان را به تقوا ، دین داری و احیانا بیداری اسلامی لکن در لفافه دعوت می نمودند . سخنانی که درآن امام علیه السلام از حساب و کتاب قیامت ، دین خدا ، قرآن ، نبوت و نکته کلیدی سخنانشان « امامت و ولایت » یاد می نمایند.

ویا مواعظ مفصلی که به ابوحمزه ثمالی که از یاران نزدیک و مقربان امام است نقل نموده اند. که بازهم دراین سخنان ثقل کلام بر « امامت و ولایت » است.

مبارزه امام سجاد علیه السلام از راه ادعیه و مناجات

از مجموعه دعاهای امام زین العابدین علیه السلام کتاب مشهور «صحیفه سجادیه» است که از دیرباز اندیشوران آن را تحت عناوینی چون «اخت القرآن » و « زبورآل محمد» یاد نموده اند. صحیفه سجادیه تنها عرض دعا و مناجات و راز و نیاز با خدای متعال نیست بلکه در موارد کثیره ای دارای ابعاد اجتماعی فرهنگی عقیدتی و سیاسی می باشد که بعنوان مثال از مساله امامت و ولایت که اصلی ترین بحث اسلام است به کرّات یاد نموده اند.

شاهد مثال اینکه امام در ادعیه ای چون: دعای مکارم الاخلاق –دعای بیستم ، در دعایی که امام روز عید قربان و روز جمعه می خواندند و همچنین در دعای عرفه به آنچه گفته شد اشاره هایی صریح نموده اند.

مبارزه از راه نشر احکام و آثار تربیتی و اخلاقی

شاهد براین مدعا کتاب شریف « رساله حقوق » امام زین العابدین است که ۵۱ حق مسلم در رابطه با ارتباط انسان با خود وخدا و دیگران را شرح وبسط می دهد. شیخ مفید در این زمینه می نویسد : «فقهای اهل تسنن بقدری علوم از او نقل کرده اند که بشمارش نمی گنجد و موعظ و دعاها وفضایل قرآن و حلال و حرام به حدی از آن حضرت نقل شده است که در میان دانشمندان مشهور است و شرح آن سخن را به درازا می کشاند.»

سیره امام سجاد

مبارزه از طریق آزاد نمودن برده

امام در واقع با این حرکت یک کانون تربیتی تشکیل داده بود و با خرید بندگان و تعلیم وتربیت آنان در طول مدتی که دراختیار امام علیه السلام بودند و بعد آزاد نمودن آنها طیفی جدید از جامعه آن زمان را تشکیل می دادند.

علی بن طاووس ضمن اعمال ماه رمضان می نویسد : « علی بن الحسین شب آخر ماه مبارک بیست برده با اندک تفاوتی بیشتر یا کمتر را آزاد می نمود.

مبارزه از طریق اقدام به خدمات اجتماعی

کمک ها و اقدامات اجتماعی امام سجاد علیه السلام همواره چه در دوران پرآشوب واقعه حرّه و چه در ایام آرامش مدینه کمک حال و مددکار تهیدستان و بینوایان و مستمندان بود.

تا آنجا که منقول است: گروهی از اهل مدینه از غذایی که شبانه بدستشان می رسید ارتزاق می نمودند، اما از آورنده غذا اطلاعی نداشته اورا نمی شناختند ، پس از شهادت علی بن الحسین دریافتند آنکه هرشب غذا می آورده علی بن الحسین بوده است.