هر آنچه که باید از ماهی قرمز بدانیم

ماهی قرمز حوضی که حضورش همراه با شادی و آرامش است, تاریخی چند هزار ساله را پشت سر نهاده تا به عنوان قدیمی ترین ماهی خانگی یا زینتی به حوض خانه های مردم و آب نماهای عمومی راه یافته و بسیاری از کودکان ایرانی از طریق همین ماهی های قرمز سفره هفت سین با دنیای حیوانات آشنا می شوند

به گفته کارشناسان سالانه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون قطعه ماهی در کشور تولید می شود.

ماهی قرمز حوضی که حضورش همراه با شادی و آرامش است، تاریخی چند هزار ساله را پشت سر نهاده تا به عنوان قدیمی ترین ماهی خانگی یا زینتی به حوض خانه های مردم و آب نماهای عمومی راه یافته و بسیاری از کودکان ایرانی از طریق همین ماهی های قرمز سفره هفت سین با دنیای حیوانات آشنا می شوند.

ماهی قرمز، ماهی سرخ، ماهی طلایی، زر ماهی، طلا ماهی، ماهی حوض یا گلد فیش (gold fish) گرچه امروزه در اکثر کشورها وجود دارد و حتی تا قاره آمریکا نیز گسترش یافته است ولی این ماهی بومی کشورهایی چون چین، ژاپن، هنگ کنگ، لائوس و ماکائو است.

چینی ها نخستین کسانی بودند که در حدود ۱۰۰۰ سال قبل اقدام به نگهداری و پرورش ماهیان زینتی کردند و ماهی گلد فیش که در حال حاضر نیز در شمار ماهیان محبوب آکواریوم داران است در آن زمان نیز ماهی مورد علاقه آنان بوده است.

ماهیان قرمز به گروهی از ماهیان تعلق دارند که در درجه حرارت پایین تر از ماهیان گرمسیری زندگی می کنند و cool water fish نیز نام دارند. حرارت مورد نیاز این ماهیان در حدود ۲۰ درجه سانتی گراد است.

گرچه عمدتا ماهی قرمز را برای زیبایی در آکواریوم پرورش می دهند اما در ایران در رودخانه های حوزه آب ریز دریای خزر نیز می توان آنان را یافت .در قدیم مردم ماهی قرمز را در طول سال در خانه های خود نگه می داشتند و شاید به دلیل همین موضوع است که این ماهی ها ماهی حوضی نیز نامیده می شوند و هنگام عید نوروز برای زیبایی سفره هفت سین و شگون آن یک یا چند ماهی برای چند دقیقه در تنگ های بلورین زینت بخش سفره ها می شدند و پس از آن به مکان اصلی زندگی خود یعنی حوض ها برمی گشتند. امروزه باوجود گسترش شهرنشینی ماهی های قرمز هنوز با انسان ها زندگی می کنند و در بسیاری از منازل جایگاه ثابتی را درون آکواریوم ها یافته اند و ایام عید نیز زینت بخش سفره های هفت سین هستند.

● نشانه های ماهی قرمز سالم

۱) باید دارای پولک هایی سالم و ردیف و فاقد زدگی و زخم یا مناطق عاری از پولک بر روی پوست خود باشد.

۲) دارای تحرک مناسبی بوده و به حالت یک پهلو و لخت در آب غوطه ور نبوده و بخشی از بدن اش برآمده نباشد.

۳) دیدن ماهی در سطح آب نشان از کمبود اکسیژن دارد. برعکس به مجموعه ماهیان قرمز و حباب های هوایی که از دهان آنان خارج می شود توجه کنید.

۴) ماهی های کوچک به لحاظ سن کمتر و اندازه های کوچک تر و تامین اکسیژن برای نگهداری در ظرف مناسب تر هستند.

۵) در پی ماهی های بزرگ تر نباشید که به فضای بزرگ تری نیز نیاز دارند.

● نگهداری ماهی:

الف) ماهی های قرمز در درجه حرارت بالای ۲۵ درجه سانتی گراد آسیب پذیر هستند حتی تغییرات ناگهانی دما نیز باعث مرگ ماهی می شود .

ب) سطح آب اهمیت بیشتری به حجم آب دارد زیرا سبب می شود تا اکسیژن مورد نیاز ماهی بیشتر در آب حل شود استفاده از ظروف دهان گشاد می تواند برای طولانی کردن عمر آنها موثر باشد.

ج) خانواده ها به شکل سنتی از تنگ های گرد و کروی استفاده می کنند و ماهی قرمز در ظروفی این چنینی قدرت جهت یابی خود را از دست می دهد و ضلعی را نمی یابد تا بازتاب موج برگشتی آب را پی گیرد. بنابراین لازم است از ظروفی با دیگر اشکال هندسی استفاده شود. اگر دقت کنید عمدتا ماهی های قرمز پس از چرخیدن به دور تنگ در کف تنگ به شکلی ایستایی باقی می مانند. هر چه ظروف بزرگتر باشد تحرک و اکسیژن بیشتری را برای ماهی به ارمغان خواهد آورد.

۳) ظروف فلزی زیست گاه مناسبی برای ماهی ها به شمار

نمی رود.

۴) تا حد امکان یک جفت ماهی در یک ظرف قرار دهید.

۵) ظروف نگهداری ماهی هم به صورت دوره ای شسته شود برای این منظور می توانید از محلول نمک طعام سه درصد یا ترکیبات آمونیوم به مقدار ۱/۰ تا ۱ گرم در لیتر آب به مدت ۱۵ تا ۱۰ دقیقه و یا ترکیبات یده به مقدار ۲۰۰ میلی گرم در لیتر آب به مدت ۱۰ ثانیه استفاده کنید مواد ضدعفونی کننده برای ماهی ها خطرناک است.

۶) هر ماهی قرمز برای ماندگاری طولانی حداقل به یک لیتر آب نیاز دارد که ترجیحا باید هر روز عوض شود.

۷) آب مناسب برای ماهی آب طبیعی لوله کشی شهری است به شرطی که آب را قبل از استفاده دست کم به مدت ۴۸ ساعت در ظروف دهان گشاد نگهداری تا ضمن برقراری تعادل گازها در آب، کلر موجود در آب خارج شود.

۸) از ریختن نمک یا انداختن حبه قند و سکه و دیگر فلزات و سنگریزه در آب خودداری کنید.

۹) ریشه های بامبو، صدف های ریز و گوش ماهی منابع خوبی برای تامین مواد معدنی آب به شمار می روند.

۱۰) از خرده های ریز نان یا حبوبات پخته شده و زرده تخم مرغ می توان به عنوان غذای این ماهی ها استفاده کرد.

۱۱) توصیه می شود بعد از هر بار دست زدن به ماهیان زینتی دست ها را با آب و صابون خوب بشویید.

۱۲) استفاده از دستکش برای افراد حساس و دارای سوابق آلرژی ضروری است البته به این نکته توجه داشته باشید که استفاده از ماهی های قرمز در محیط هیچ عارضه ای ایجاد نمی کند در صورت مشاهده علایم و عوارض پوستی در افراد خانواده حتما به پزشک مراجعه کنید.