وقتی بدن خطا می كند

سیستم ایمنی بدن با برخورداری از سازوكار بیولوژیكی دقیق و منظم عملكرد اعجاب آوری دارد, زیرا قادر است غالب عوامل مضر برای بدن را شناسایی كرده و به آنها حمله كند همچنین سلول هایی كه به واسطه ویروس هایی به بیماری مبتلا می شوند یا به تومورهای سرطانی تبدیل می شوند, تحت تاثیر قرار داده و نابود سازد و در واقع از بدن در مقابل تمامی سلسله بیماری ها محافظت به عمل می آورد

سیستم ایمنی بدن با برخورداری از سازوكار بیولوژیكی دقیق و منظم عملكرد اعجاب آوری دارد، زیرا قادر است غالب عوامل مضر برای بدن را شناسایی كرده و به آنها حمله كند. همچنین سلول هایی كه به واسطه ویروس هایی به بیماری مبتلا می شوند یا به تومورهای سرطانی تبدیل می شوند، تحت تاثیر قرار داده و نابود سازد و در واقع از بدن در مقابل تمامی سلسله بیماری ها محافظت به عمل می آورد. با این عملكردهای حیرت انگیز گاهی نیز دچار اشتباه می شود. آلرژی در اثر حساسیت بیش از حد یا خطای سیستم ایمنی بدن به وجود می آید، زیرا وقتی كه به اشتباه ماده ای را برای بدن مضر تشخیص دهد، با شدت و قدرت به آن حمله می كند تا جایی كه باعث ناكارآمدی تمامی اركان های بدن می شود. اگر شما به آلرژی مبتلا هستید، بسیار احتمال دارد كه آن را به ارث برده باشید. اگر درباره سیستم ایمنی بدن اطلاعاتی دارید حتماً با وظایف سلول های خونی به خصوص سلول های سفید آشنایی دارید. لنفوسیت ها نوعی گویچه سفید خون هستند كه اساس ایمنی بدن را تشكیل می دهند.

گاهی این سلول ها در عملكرد خود دچار خطا می شوند. از این رو فرآیند آلرژی در بدن شكل می گیرد. لنفوسیت ها بر دو نوعند: B و T كه هر دو نوع آن از بدن شما در برابر تهاجم هر جسم خارجی از جمله باكتری، ویروس و توكسین (زهرابه باكتری) محافظت می كنند. آنها به راحتی از میان بافت های بدن به رگ های خونی رفته سپس به غدد و كانال های لنفاوی می روند. در واقع سلول های B و T در همه جای بدن در رفت و آمد هستند. آنها درست مثل كارگزاران گمرك عمل می كنند، در تمام بدن وضعیت سلول ها را مورد بررسی قرار می دهند، اگر سلولی دچار مشكل باشد به سرعت آن را شناسایی كرده و در رفع مشكل اقدام می كنند. فرآیند شناخت و درمان بیماری های گوناگون توسط سیستم ایمنی بدن بسیار اعجاب انگیز است.

●خطر آلرژی چه وقت پیش می آید؟ وقتی لنفوسیت ها با یك ذره یا سلول كه از خود آثار غیرطبیعی بروز می دهد برخورد می كنند آن را مثل مهاجم و متجاوز شناسایی می كنند و برای مقابله با آن آنتی بادی تولید می كنند. ۵ نوع آنتی بادی اصلی وجود دارد كه ایمنوگلوبولین یا lgS نامیده می شوند كه شامل lgA، lgD، lgE، lgG و lgM است. آنتی بادی lgE مسئول آلرژی در بدن است. در سیستم ایمنی سالم، لنفوسیت ها قادرند عوامل مهاجم را از غیرمهاجم تشخیص دهند و در اشخاص مستعد به آلرژی كدهای ژنتیكی ترتیب لازم را ندارند، لذا لنفوسیت ها در مقابله با عوامل مهاجم آنتی بادی زیادی تولید می كنند كه خودشان را به دیواره سلول هایی در بدن می چسبانند كه در مقابل از خود هیستامین ترشح می كنند، هیستامین سلاحی در مقابله با هر نوع عفونت است متاسفانه اگر به مقدار زیاد و یا به طور غیرطبیعی ترشح شود فرد دچار مشكل شده و علائم آلرژی در بدنش ظاهر می شود كه خود را به اشكال گوناگون نشان می دهد.

●علائم عمومی آلرژی عبارتند از:

خارش بدن، چشم ها و بینی،كهیر، عطسه، خس خس كردن، اسهال، حالت تهوع، استفراغ

بخش هایی از بدن كه دچار آلرژی می شوند:

دهان: ورم و خارش لب و زبان

در راه های هوایی بدن: خس خس كردن و به سختی نفس كشیدن

در سیستم هاضمه: دل پیچه، حالت تهوع، استفراغ و اسهال

عوارض پوستی: خارش، كهیر، جوش و اگزما

سازوكار دقیق آلرژی تاكنون شناخته نشده است. گاهی مواد خاصی در برخی افراد ایجاد آلرژی می كند از این رو اگر فردی در معرض آنها قرار گیرد دچار آلرژی می شود. مثلاً اگر كسی به نیش زنبور عسل آلرژی دارد ممكن است به انواع دیگر زنبور نیز آلرژی داشته باشد. بعضی افراد به بعضی از مواد غذایی یا داروهایی مثل پنی سیلین حساس هستند. اگر آلرژی تمامی بدن فرد را درگیر سازد به آن آلرژی عمومی می گویند. در چنین مواقعی فرد دچار شوك آنافلاكسی خواهد شد، كه بروز این شوك بستگی به بدن فرد با نوع آلرژی دارد. در یك شوك ساده فرد تنها دچار عوارض پوستی مثل خارش و تورم می شود. در شوك های شدیدتر ممكن است بدن فرد كهیر بزند تا جایی كه نفس كشیدن مشكل می شود یا فشار خون فرد تحت تاثیر قرار گیرد ولی در شوك های بسیار شدید مغز و كلیه ها دچار فقدان اكسیژن می شوند و زندگی فرد به مخاطره می افتد و تا جایی ادامه می یابد كه عمل بلع و نفس كشیدن مختل شده و فرد به طرف شوك آنافلاكسی رفته و مرگ وی طی دو تا سه دقیقه فرا می رسد، كه تنها در آمریكا سالانه صدها نفر بر اثر این نوع شوك تلف می شوند. تست های گوناگونی وجود دارد كه میزان استعداد فرد را به آلرژی مشخص می كند كه متاسفانه صددرصد قابل اعتماد نیستند. از جمله پوست دست را قبل از تزریق برخی از داروها مثل پنی سیلین خراش می دهند و اندكی از آن را بر روی پوست می مالند، اگر پس از چند دقیقه پوست فرد دچار ورم و سوزش شود فرد نسبت به آن آلرژی دارد. تست خون روش دیگری است كه معمولاً در كودكان انجام می شود. برخی افراد به آلرژی فصلی مبتلا هستند به خصوص در فصل بهار و پاییز كه گرده گیاهان و گرد و غبار در هوا زمینه آلرژی را برایشان فراهم می آورد. مواد غذایی آلرژی زا مثل بادام زمینی و صدف دریایی برخی افراد را دچار مشكل می كند. برای مقابله با آلرژی معمولاً سه روش وجود دارد: ۱- دوری از مواد آلرژی زا ۲- دارودرمانی ۳- ایمنوتراپی نخست باید از مواد آلرژی زا دوری جست. گاهی پرهیز از برخی مواد اجتناب ناپذیر است مثل گرده گیاهان و گرد و خاك كه در هوا پخش می شود، بعضی از داروها مثل آنتی هیستامین، دكونجستان، كرومولین سدیم و كورتیكو استروئید فرد را در مقابل شوك آنافلاكسی مصون نگاه می دارند. در نهایت با ایجاد ایمنی توسط برخی داروها می توان به افراد در آلرژی های حاد كمك كرد. گرچه این داروها گران و خالی از خطر نیست ولی گاهی برای اینكه فردی زندگی عادی داشته باشد باید هر هفته داروی تزریقی دریافت كند تا سیستم ایمنی بدنش تقویت شود. این داروها در بیشتر افراد موثر است ولی به برخی دیگر كمك چندانی نمی كند. بهتر است قبل از مصرف هر دارویی پزشك خودتان یا متخصص آلرژی را در جریان بیماری و تاریخچه آن قرار دهید تا شما را یاری دهد.

Howstuffworks.com