چگونه زبان کوچولو ها را بفهمیـم

در این مطلب قرار است چند تا از نشانه های زبان نوزادان را به همراه معنی شان بازگو کنیم بچه ها درست از زمانی که به دنیا می آیند می توانند بعضی از احساسات شان مثل احساس اضطراب یا رضایت را بدون کلام نشان دهند

در این مطلب قرار است چند تا از نشانه‌های زبان نوزادان را به همراه معنی شان بازگو کنیم. بچه‌ها درست از زمانی که به‌دنیا می‌آیند می‌توانند بعضی از احساسات‌شان مثل احساس اضطراب یا رضایت را بدون کلام نشان دهند. اگر والدین بتوانند مفهوم این زبان را بفهمند و با کودک‌شان ارتباط برقرار کنند نه تنها نیازهای کودک برآورده می‌شود بلکه عشق، علاقه و پیوند بین والدین و کودک‌شان هم محکم‌تر خواهد شد. حالات چهره نوزادان بسیار ظریف‌تر و خواندن آنها بسیار مشکل‌تر از حالات چهره بزرگسالان است. بنابر‌این برای درک دقیق این حالت‌ها باید دقت زیادی به خرج دهید و ناامید نشوید. اولش سخت است ولی به‌زودی آسان خواهد شد.

● روی برگرداندن

وقتی نوزاد رویش را از شما برمی‌گرداند یا فقط نگاهش را، به این معناست که او از برقراری تماس چشمی با شما خسته شده. کودکان تقریبا از ۲ ماهگی می‌توانند این کار را انجام دهند و آن هم وقتی است که احساس می‌کنند تحریکات محیطی برای آنها بیش از حد زیاد است. بعضی اوقات کودکان به‌دنبال این احساس روی‌شان را بر می‌گردانند، بعضی اوقات با دست‌ها یا پاهای‌شان بازی می‌کنند و بعضی وقت‌ها حتی ممکن است به این دلیل شروع به گریه کنند.

▪ پاسخ به این رفتار:

بعضی از والدین جوان موقع بازی با نوزادشان بیش از حد هیجان زده می‌شوند. به‌‌همین دلیل دوست دارند حتما خودشان را وارد دید نوزاد کنند و حتی اگر او توجهی به والدین ندارد، توجهش را به‌خودشان جلب کنند. آنها برای جلب توجه نوزاد مدام صداهای بچگانه در می‌آورند، با نوزاد حرف می‌زنند یا حتی او را قلقلک می‌دهند اما راه درست آن است که به خواسته کودک‌تان برای آرام ماندن و تنها بودن احترام بگذارید. به‌زودی او دوباره مشغول برقراری ارتباط با شما خواهد شد. می‌توانید به او لبخند بزنید و بازی را از سر بگیرید.

● لبخند زدن

شاید خیلی وقت‌ها به‌نظر برسد که نوزادان و شیرخواران لبخند می‌زنند اما حقیقت این است که لبخند واقعی و ارادی کودک از ۶ تا ۸ ماهگی شروع می‌شود و معمولا این لبخند حاکی از رضایت او از مسائل و شرایط فیزیکی است. مثلا اگر بعد از حمام آنها را در یک حوله لطیف و گرم و نرم بپیچید ممکن است آن قدر کیف کنند که لبخند بزنند! طولی نمی‌کشد که این کار در کنترل کودک در می‌آید و هر وقت کسانی که دوستش دارند در اطراف او باشند، او به آنها لبخند می‌زند.

▪ پاسخ به این رفتار:

هر وقت نخستین لبخند کود‌‌‌ک‌تان را دیدید نسبت به آن واکنش نشان دهید. او را تشویق کنید و به او بگویید چه دختر یا پسر خوبی است. ممکن است حرف‌تان را نفهمد اما پیام مهرآمیزتان را دریافت می‌کند.

● زبان بدن

پژوهش‌ها نشان می‌دهد، بیش از ۹۰ درصد ارتباط بین کودکان و بزرگسالان غیرکلامی است. مثلا خیلی از نوزادان وقتی گرسنه‌شان است مشت‌ خود را جمع می‌کنند. وقتی به اندازه کافی شیر خوردند و رضایت پیدا کردند دست آنها راحت باز می‌شود.

● مالیدن چشم و گوش

کودکان معمولا وقتی شروع به خسته شدن می‌کنند چشم یا گوش‌شان را با دست می‌مالند. قبل از ۶ ماهگی آنها وقتی خسته می‌شوند یا صورت‌شان می‌خارد صورت‌شان را به تشک یا بالش می‌کشند و سعی می‌کنند آن را به این ترتیب بخارانند! بعد از ۶ ماهگی یک روز تصادفا گوش‌شان را کشف می‌کنند و حس کنند کشیدن یا مالیدن آن چقدر کیف دارد! گوش‌ها بخشی حساس در بدن هستند و نوزاد دوست دارد وجود آنها را حس کند.

▪ پاسخ به این رفتار:

به محض آنکه دیدید نی‌نی گوش‌ها یا چشم‌هایش را می‌مالد، برنامه خواب او را ردیف کنید البته دقت کنید: اگر کودک شما گوش‌هایش را می‌خاراند، تب دارد و بی‌قرار است. باید به پزشک مراجعه کنید؛ ممکن است او دچار عفونت گوش شده باشد.

● خم کردن پشت

حدود چند هفته بعد از تولد، این رفتار شروع می‌شود. وقتی کودک احساس ناراحتی می‌کند پشتش را خم می‌کند. این کار می‌تواند به معنای ریفلاکس (برگشت شیر از معده به دهان) باشد به‌خصوص وقتی کودک همزمان با این حرکت گریه هم می‌کند. کودک در این حالت مدام وول می‌خورد و سعی می‌کند راحت‌ترین وضعیت را پیدا کند که در آن ریفلاکس کمتر شود. یکی دیگر از وقت‌هایی که کودکان پشت خود را خم می‌کنند وقتی است که به‌اندازه کافی شیر خورده‌اند و می‌خواهند از سینه مادر جدا شوند. البته این حرکت در ۴ یا ۵ ماهگی معنای دیگری پیدا می‌کند و آن این است که کودک می‌خواهد برای نخستین‌بار غلت بزند.

▪ پاسخ به این رفتار:

وقتی کوچولوی شما این حرکت را انجام می‌دهد در واقع لازم دارد تا تغییر وضعیت بدهد. به هر حال او هنوز نمی‌تواند به تنهایی خودش حرکت کند. بنابر این بهتر است او را از درون تخت، گهواره یا رختخواب بلند کنید و به‌صورت عمودی در آغوش بگیرید. چند دقیقه اجازه دهید در همین حالت باقی بماند. می‌توانید چند دقیقه کودک را روی زمین آزادانه رها کنید تا تمرین غلت زدن بکند!

● تقلید از والدین

والدین خواه ناخواه الگوهای اولیه کودک هستند. وقتی کودک به چهره آنها نگاه می‌کند سعی می‌کند حالت‌های آن‌ها را تقلید کند. شاید جالب باشد بدانید نوزادان در حدود ۳ تا ۶ ماهگی یاد می‌گیرند حالات مختلف چهره مانند ترس، خشم و غم را تقلید کنند. وقتی کودک به ۹ ماهگی می‌رسد هنگام روبه‌رو شدن با یک موقعیت جدید، فورا به شما نگاه می‌کند. مثلا: اگر غریبه‌ای وارد خانه بشود کودک به شما نگاه می‌کند و اگر اضطراب را در چهره شما ببیند او هم از خود، علائم اضطراب را نشان می‌دهد. مثلا به شما می‌چسبد و گریه می‌کند.

▪ پاسخ به این رفتار:

یادتان باشد اگر شما دچار استرس شوید کودک‌تان هم همین احساس را پیدا خواهد کرد. اگر استرسی که با آن مواجه هستید، خفیف است چند نفس عمیق بکشید و به‌طور ارادی عضلات صورت‌تان را منبسط و رها ‌سازید. در بسیاری موارد لبخند زدن کمک می‌کند تا چهره شما گشاده‌تر و فشار عضلات صورت‌تان کمتر شود. بعد از آن باید کودک را در آغوش بگیرید و نوازش کنید تا او متوجه شود که اوضاع رو به راه است. البته اگر منشا ترس یا استرس شما واقعا موضوعی جدی است و خودتان هم بیش‌از‌حد عصبانی یا مضطرب هستید باید بچه را به یک فرد دیگر بسپارید یا اگر تنها هستید قبل از هر چیزی او را در جایی امن مثل تخت یا گهواره‌اش بگذارید تا زمانی که خودتان آرام شوید.

● یک رفلکس طبیعی

شاید شما هم دقت کرده باشید وقتی با نوک انگشت به لپ یا گوشه دهان نوزادتان ضربه می‌زنید او دهانش را به سمت نوک انگشت شما برمی‌گرداند. این یک واکنش طبیعی است که از بدو تولد در نوزادان وجود دارد. این واکنش طبیعی که در طب اطفال به آن rooting می‌گویند. در حقیقت ابزاری غریزی برای یافتن غذاست و به نوزاد کمک می‌کند تا بر گرسنگی غلبه کند اما بعضی از والدین فکر می‌کنند هر وقت با نوک انگشت به لپ کودک ضربه می‌زنیم و او دهانش را به سمت انگشت ما می‌چرخاند به این معناست که او گرسنه است درحالی‌که این طور نیست و این یک واکنش غریزی است.

▪ پاسخ به این رفتار:

این واکنش در عرض چند هفته اول از بین می‌رود ولی شما می‌توانید از آن بهترین استفاده را ببرید. وقتی نوزاد را زیر سینه نگه می‌دارید و او سینه را نمی‌گیرد با ضربه‌های آرام به لپش می‌توانید او را متوجه غذا کنید!

سیب سبز

باز نشر اختصاصی: مجله اینترنتی Bartarinha.ir