ورزش در ماه مبارک رمضان

افراد ورزشکار باید در ماه رمضان با رعایت زمان بندی خاص به حرکات ورزشی بپردازند

افراد ورزشکار باید در ماه رمضان با رعایت زمان بندی خاص به حرکات ورزشی بپردازند. بسیاری از رشته های ورزشی به خصوص ورزش های سنگین حرفه ای در این مدت باید متوقف شود. ورزشکاران روزه دار باید از مصرف پودرهای رایج در بازار به عنوان چربی سوز و یا عضله سوز به علت عوارض جانبی بر کلیه ها و دستگاه گوارش خودداری کنند. متخصصان تغذیه به نوجوانان که معمولا پر تحرک هستند، توصیه می کنند برای پیش گیری از ضعف قوای جسمانی در ماه مبارک رمضان، از انجام حرکات سنگین ورزشی اجتناب کنند. فعالیت زیاد نوجوانان روزه دار در ماه مبارک رمضان، به صرف انرژی بیشتر و افزایش تعریق طی ساعات روز منجر می شود که می تواند زمینه ساز سوء تغذیه خفیف یا شدید شود.

بهترین ورزش در طول ماه مبارک رمضان، شنا و پیاده روی پس از صرف افطار است چرا که از گرفتگی عضلات و بروز یبوست نیز پیش گیری می کند. به دلیل آن که گروهی از نوجوانان و بیماران روزه دار در معرض ابتلا به سوء تغذیه هستند، این افراد باید پس از مشورت با متخصص تغذیه اقدام به روزه داری کنند.ورزش در ماه رمضان از تجمع چربی در بدن جلوگیری و عمل سوخت و ساز را تسهیل می کند. به طوری که ورزشکارانی که روزه می گیرند کمتر دچار مشکلات گوارشی و قند خون می شوند، لذا ورزشکاران می توانند با یک برنامه غذایی غنی، انرژی مورد نیاز را برای انجام فعالیت های ورزشی و حفظ ساختار بدنی به دست آورند.

روزه داری باشرط رعایت نکات تغذیه ای و جلوگیری از پایین آمدن فشار و قند خون، نه تنها منافاتی با ورزش کردن ندارد، بلکه به انجام هر چه بهتر فعالیت های ورزشکاران نیز کمک می کند.مصرف تمام گروه های اصلی غذایی (شیر و لبنیات، نان و غلات، سبزیجات و میوه جات، گوشت، تخم مرغ و حبوبات بدون پوست) در ماه مبارک رمضان برای ورزشکاران روزه دار تأکید می شود و ورزشکاران می توانند با یک رژیم غذایی سالم، نیازهای مورد نیاز بدنشان را تأمین کنند و از فواید روزه برای سلامتی خود برخوردار شوند.

● سحر

تأکید می شود وعده سحر حذف نشود و بهتر این است که بیشتر انرژی بدن با خوردن سحری تأمین شود. ورزشکاران سعی کنند بدون سحری روزه نگیرند، زیرا در این صورت فرد به طور حتم در طول روز دچار ضعف و بیحالی خواهد شد. ورزشکاران فراموش نکنند که پرخوری در هنگام سحر نه تنها از احساس گرسنگی در ساعات انتهایی روز جلوگیری نمی کند، بلکه در ساعات ابتدایی بعد از سحر، فشار زیادی را به معده و دستگاه گوارشی فرد وارد می کند که سبب بروز علایمی نظیر سوء هاضمه، درد و نفخ معده می شود.

بیدار نشدن برای صرف سحری به طور کامل اشتباه است و در طولانی مدت سبب ضعف و بیحالی روزه داران خواهد شد. در سحر از مواد غذایی پروتئین دار (تخم مرغ، حبوبات، لبنیات و گوشت) استفاده کنید و به جای نوشیدن آب زیاد، میوه های آبدار بخورید. مایعات توصیه شده برای سحری باید به تدریج نوشیده شود. یک لیوان آب میوه تازه و یک لیوان شربت عسل یا قند اثر مفیدی خواهد داشت، هم چنین لیمو ترش تازه نیز مناسب است. رژیم غذایی سحر بهتر است شامل مواد غذایی متنوعی باشد.

ورزشکاران سعی کنند بعد از خوردن سحری تا حد امکان نخوابند، چون درازکشیدن سبب برگشت مواد به مری و ترش کردن می شود و گذشته از آن پس از بیداری احساس خوبی نخواهند داشت. این کار در دراز مدت باعث سوزش سر دل و بیماری رفلکس معده و مری می شود. در این بیماری غذا از معده و مری بر می گردد و به اصطلاح به آن احساس ترش کردن می گویند.

● افطار

نیاز فوری بدن در هنگام افطار به دست آوردن یک منبع انرژی به شکل گلوکز (قند خون) برای هر سلول زنده به خصوص سلول های مغز و اعصاب است. خرما و آب میوه منابع خوب قند است بنابراین هنگام افطار مصرف خرما، آب میوه، سوپ سبزیجات با رشته به منظور حفظ تعادل قند، آب و مایعات بدن توصیه می شود. افطار را با نوشیدن یک فنجان آب گرم، شیر گرم و یا چای کم رنگ شروع کنید، به گونه ای که دمای مایعات مذکور نه سرد و نه گرم باشد. تا حد امکان از نوشیدن آب زیاد در هنگام افطار خودداری کنید زیرا موجب بیحالی، ضعف و درد معده می شود.

● زمان ورزش

بهترین زمان ورزش در ماه مبارک رمضان چهار ساعت بعد از افطار است و برگزاری مسابقات ورزشی بلافاصله بعد از افطار از نظر علمی قابل پذیرش نیست. ورزش کردن بلافاصله بعد از افطار موجب خستگی، وارد آمدن فشار بر سیستم عصبی، مفصلی، گوارشی و به ویژه عضلانی می شود که در نهایت ممکن است موجب بروز بیماری ها و آسیب های ورزشی شود. فاصله بین غذا خوردن و ورزش کردن باعث می شود تا بدن فرصت هضم غذا را پیدا و خون به راحتی در عضلات جریان پیدا کند.

● نحوه انجام تمرینات

ورزشکاران سعی کنند در ماه مبارک رمضان تمرینات ورزشی خود را سبک تر انجام دهند، زیرا انجام حرکات ورزشی سنگین موجب از دست دادن نمک، آب زیاد و ضعف شدید در ورزشکاران می شود.

● ورزش های مناسب

انجام ورزش های مناسب، شنا و پیاده روی برای آماده نگه داشتن بدن ورزشکاران ضروری است.

● خواب

در ماه مبارک رمضان سعی کنید شب ها زود بخوابید تا بتوانید سحر به موقع (تقریبا یک ساعت و ۳۰ دقیقه قبل از اذان صبح) بیدار شوید. با این روش از ورود مقدار زیادی غذا و مایعات به معده و تجمع آن جلوگیری می کنید و هضم غذا نیز راحت تر خواهد بود. در این ماه نباید میزان انرژی دریافتی از پروتئین در ورزشکاران بالا باشد، اگر حدود ۱۵ تا ۲۰ در صد کل انرژی دریافتی روزانه را از پروتئین بگیرند، برای بدنشان کافی است، زیرا مصرف زیاد پروتئین سبب ایجاد مواد زائد در خون می شود و احساس خستگی را در هنگام ورزش برای ورزشکاران به وجود می آورد. در صورتی که فردی بعد از افطار قصد تمرین ورزش سنگین یا مسابقه ورزشی را دارد، بهتر است قبل از شروع مسابقه، هنگام افطار از گوشت، زرده تخم مرغ و ماهی استفاده کند. مصرف مایعات فراوان از جمله آب میوه قبل از ورزش هم مناسب است.

● آب

استفاده به موقع و به اندازه آب از دیگر نکاتی است که باید در طول این ماه به آن توجه کرد. کم آبی بدن می تواند در برخی از موارد به خصوص هنگام ورزش کردن مشکل ساز شود، اما با تغییر زمان در برنامه های ورزشی می توان با این مشکل مقابله کرد. ورزشکاران می توانند برنامه ورزشی صبح خود را به عصر و بعد از افطار منتقل کنند و به این ترتیب، احتمال وقوع مشکلات را به حداقل برسانند.به افرادی که امکان تغییر برنامه ورزشی خود را ندارند نیز توصیه می شود که در هنگام سحر و افطار مقدار بسیار زیادی آب بنوشند تا علاوه بر این که این نیاز بدن را برطرف کرده باشند، مقداری آب در بدن ذخیره شود تا در موقع نیاز بدن از آن بهره جوید و به این ترتیب احتمال وقوع خطرات ناشی از کم آبی به حداقل برسد.

● نحوه پخت غذا

ورزشکاران در این ماه سعی کنند از مصرف غذاهای سرخ کرده خودداری و برای طبخ غذا از روش های دیگری مثل آب پز کردن و یا بخار پز کردن استفاده کنند. برای جلوگیری از عطش هنگام سحر از خوردن غذاهای خشک نظیر کوکوی سبزی، کوکوی سیب زمینی، کتلت و گوشت های سرخ شده مثل کباب، جوجه کباب، مرغ و ماهی خودداری کنید.مصرف غذاهایی که با ادویه زیاد طبخ می شود، باعث عطش زیاد و ترش کردن معده می شود. مصرف شربت عسل (یک قاشق کوچک عسل به اضافه یک لیمو ترش تازه) در سحر به ورزشکاران کمک می کند که در طول روز دیرتر تشنه شوند.

● بهترین زمان

از لحاظ علمی بهترین زمان تمرینات و مسابقات در این ماه سه ساعت بعد از اذان صبح است چون بدن آمادگی بیشتری دارد. اما در عمل این مسئله امکان پذیر نیست و بیشتر مسابقات به پس از افطار موکول می شود. در این حالت بهتر است شروع ورزش حدود سه ساعت بعد از افطار باشد تا غذای خورده شده هضم شود.

● برنامه ریزی

فراموش نکنید نظم کاری و تمرین کردن در ماه رمضان تغییر می کند پس ورزشکاران باید برنامه ریزی مناسبی داشته باشند. در این ماه باید تغییراتی را در سیستم های تمرینی ایجاد کرد. در مجموع توصیه می شود که در ماه رمضان تمرینات ورزشی از سحر تا افطار سبک تر باشد چون بدن نمک و آب زیادی در جریان ورزش از دست می دهد.