اولیور کان عقاب تیز چنگ ژرمن ها

آیا می دانید «تیتان» چیست؟ تیتان که آن را تیتانیوم هم می نامند، شبه فلزی است سخت، اما در عین حال سبک که بسیار دیر فرسایش می یابد. اولیور کان دروازه بان پرآوازه آلمانی از سوی هواداران خود لقب «تیتان» گرفته است. کان یکی از بهترین دروازه بان آنها در تاریخ فوتبال آلمان است. او یک بار گفته بود: «حتی اگر زحمت زیادی هم نمی کشیدم، می توانستم دروازه بانی خوب باشم اما می خواستم بهترین شوم». چنین نیز هم شد و الیور کان از اواخر دهه ۹۰ به دروازه بانی در اندازه های جهانی بدل شد.

● کودکی و نوجوانی

اولیورکان در تاریخ ۱۵ ژوئن ۱۹۶۹ در کارلسروهه چشم به جهان گشود. خردسالی او با یکی از شکوفاترین دوره های تاریخ فوتبال آلمان همراه بود. تیم ملی فوتبال آلمان در سال ۱۹۷۰ به مقام سوم جهان رسید. ۲ سال پس از آن قهرمان اروپا و سرانجام در سال ۱۹۷۴ در کشور خود قهرمان جهان شد.

«کان» فعالیت ورزشی خود را در سن ۷ سالگی در تیم فوتبال نوجوانان کارلسروهه آغاز کرد. در ۸ سالگی یک بار به دلیل بیماری دروازه بان تیم خود، درون دروازه جا گرفت و بازی خوبی از خود به نمایش گذاشت. پدر بزرگش به همین مناسبت به او کلکسیونی از وسایل دروازه بان اسطوره ای آن زمان آلمان یعنی سپ مایر را هدیه داد. همین امر سرنوشت کان را رقم زد و او را تشویق کرد که درون دروازه بایستد. در ۱۵ سالگی برای کان ثابت شده بود که می خواهد بازیکن حرفه ای شود. از آنجا که اندامی لاغر داشت، به طور منظم به تمرین پرورش اندام پرداخت تا بتواند کاستی های خود را در این زمینه برطرف سازد. پدرش رولف درباره اراده آهنین پسرش گفته بود: «حتی روزهای تعطیل یکشنبه صبح زود مرا از رختخواب بیرون می کشید تا با او تمرین کنم».

● درخشش ستاره پرفروغ

پس از ۳ سال بازی مداوم و کسب تجربه در تیم آماتور کارلسروهه، سرانجام در ۱۷ سالگی در کادر بازیکنان حرفه ای این باشگاه قرار گرفت. زمان مناسب برای کان در سال ۱۹۹۰ فرارسید. دروازه بان شماره یک کارلسروهه که از آمادگی لازم برخوردار نبود، پس از چند خطا به ناچار روی نیمکت ذخیره ها قرار گرفت و اولیور کان با آمادگی کامل توانست جای او را بگیرد. پس از مدت کوتاهی، جایگاه خود را به عنوان دروازه بان شماره یک در درون دروازه تثبیت کرد. دیگر هیچ کس قادر نبود او را به روی نیمکت ذخیره ها بازگرداند. به نوشته «دویچه وله» نخستین نقطه اوج او، رسیدن با تیم کارلسروهه به مرحله نیمه نهایی جام یوفا در سال ۱۹۹۳ بود. سال ۱۹۹۴ لقب «دروازه بان سال» را به خود اختصاص داد و به تیم ملی فراخوانده شد. در تیم ملی هنوز دروازه بان شماره ۳ بود. باشگاه بایرن مونیخ در همان سال کان را در ازای پرداخت ۵ میلیون مارک به خدمت گرفت. وی به سرعت با این تیم درخشید. در ژوئن سال ۱۹۹۵ نخستین بازی ملی خود را مقابل سوئیس انجام داد اما در جریان جام ملت های اروپا در سال ۱۹۹۶ در انگلستان که در آن آلمان به مقام قهرمانی رسید، اولیور کان هنوز دروازه بان شماره ۲ و آشکارا در سایه «آندریاس کوپکه» بود.

● عقابی تیزچنگ بر بام باشگاه های اروپا

کان با باشگاه بایرن مونیخ به پیروزی های بزرگی دست یافت. به جز جام برندگان جام حذفی اروپا، توانست همه عنوان های قهرمانی را به چنگ آورد. بایرن مونیخ در سال ۱۹۹۹ از جمله به خاطر درخشش دروازه بان خود اولیور کان، به دیدار پایانی لیگ قهرمانان اروپا راه یافت. در آن بازی فراموش نشدنی، در حالی که مونیخی ها تا دقیقه ۹۰ یک بر صفر از حریف خود منچستر یونایتد پیش بودند و جام قهرمانی را در دستان خود احساس می کردند، با ۲ گل پی درپی در دقایق اضافی بازی، مغلوب شدند. اولیور کان بعدها گفته بود که «شوک بارسلون را تا مدت ها نتوانستم فراموش کنم». ۲ سال پس از این شکست تلخ، بایرن مونیخ توانست به لطف اولیور کان بار دیگر در بازی نهایی حضور یابد و این بار در ضربه های پنالتی بر «والنسیا» غلبه و جام قهرمانی را تصاحب کند. کان با دفع ۳ پنالتی، ستاره آن مسابقه لقب گرفت. روزنامه آلمانی «دی ولت» پس از این بازی درباره او نوشت: «کسی که درون دروازه بایرن مونیخ ایستاده بود، تجسم کمال بود».

در مسابقات جام جهانی فوتبال در سال ۲۰۰۲ در ژاپن و کره جنوبی، فوتبالدوستان جهان، پرفروغ ترین دوره دروازه بانی اولیور کان را تجربه کردند. اگر چه وی به همراه تیمش در بازی نهایی، در مقابل ستاره ای به نام «رونالدو» رنگ باخت. اولیورکان پس از سال ها که دروازه بان بی چون و چرای تیم ملی فوتبال آلمان بود، سرانجام در آستانه جام جهانی ۲۰۰۶ در کشور خود، ناچار شد پیراهن شماره یک را به رقیبش «ینس لمن» واگذار کند. وی پس از آن دیدارها، از تیم ملی فوتبال آلمان کناره گرفت، اما هنوز درون دروازه بایرن مونیخ ایستاده است.