خمس چالشها و راهکارها

در نظام‌های مالی، هدف از وضع و وصول مالیات، تامین مخارج عمومی و سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی و توزیع دوباره امکانات و درآمد است. هدف پایانی مخارج دولت و سرمایه‌گذاری‌های کلا‌ن …

در نظام‌های مالی، هدف از وضع و وصول مالیات، تامین مخارج عمومی و سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی و توزیع دوباره امکانات و درآمد است. هدف پایانی مخارج دولت و سرمایه‌گذاری‌های کلا‌ن و ملی نیز بهبود و توزیع به نفع گروه‌های فرودست جامعه است. دولت با استفاده از ابزار مالیاتی، ضریب امنیت همگانی را بالا‌ می‌برد و فضای مناسب کار و زندگی را به نفع همه گروه‌ها و افراد جامعه فراهم می‌آورد. بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها همچون آموزش، بهداشت، سدسازی، آب‌رسانی و ساخت جاده‌ها و فرودگاه‌ها نیز برای توزیع دوباره درآمد و بهبود سطح زندگی‌هاست.

در نظام مالی اسلا‌م، منابع و امکانات بسیاری وجود دارد که از آنها می‌توان برای تحقق عدالت و برابری در رفاه اجتماعی استفاده کرد. دستور پرداخت زکات، خمس، خراج، صدقات و... و آموزه‌هایی چون: حرمت رباخواری، اسراف و تبذیر، احتکار،... و سفارش به میانه‌وری، رعایت حق همسایگی و... همه ابزارهایی برای تحقق عدالت و تامین اجتماعی است. منزلت عدالت اسلا‌می در کاهش شکاف طبقاتی، بسی فراتر از توزیع دوباره درآمد در نظام‌های اقتصادی معاصر است. بر این پایه در تجزیه و تحلیل منابع و مصارف مالی از دیدگاه اسلا‌م، <عدالت>، یک هدف راهبردی است.

یکی از منابع مهم مالی در نظام اسلا‌می و در فقه شیعه <خمس> است؛ از این رو به جاست که نقش آن در تحقق عدالت اقتصادی روشن و ابعاد گوناگون آن، ارزیابی شود و از منظر سازگاری با دیگر تعالیم دینی مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش دربردارنده دو بخش نظری (کتاب‌خانه‌ای) و عملی (میدانی) است.

خمس یکی از احکام واجب شرعی است که همه مذاهب اسلا‌می بر اصل آن، اتفاق نظر دارند. این دستور اسلا‌می، هم آهنگ با دیگر احکام الهی، غیر از عمل به وظیفه و پاداش اخروی، بسیاری از مشکلا‌ت مادی جامعه اسلا‌می را سامان می‌دهد.به دلیل همین اهمیت است که قرآن بر آن تاکید کرده و احادیث فراوانی از ائمه معصومین(ع) درباره آن رسیده و فصل مستقل و چشم‌گیری را در کتاب‌‌های حدیثی و فقهی به خود اختصاص داده است. فقیهان نیز به پیروی از قرآن و حدیث، بحث‌های عمیقی در این موضوع کرده‌اند و در کتاب‌های فتوا نگاشته‌اند.

کتاب "خمس چالشها و راهکارها"، فتاوی مراجع بزرگوار معاصر را در مورد خمس و چند و چون آن آورده است؛ با این توضیح که فتواهای امام خمینی(قدس‌سره) متن قرار گرفته و فتوای چهارده فقیه دیگر در ذیل آن آمده است.

کتاب مذکور در شمارگان ۳۲۳۰ نسخه و قیمت ۸۵۰۰۰ ریال توسط انتشارات بوستان کتاب برای عموم منتشر شده است.