زوج‌های نابارور

مادر بودن ویژگی‌ای است که در زندگی اغلب زنان مهم‌ترین جایگاه را دارد، بسیاری از مادران وقتی زندگی‌شان را مرور می‌کنند، متوجه می‌شوند بسیاری از اعمالی که انجام داده‌اند …

مادر بودن ویژگی‌ای است که در زندگی اغلب زنان مهم‌ترین جایگاه را دارد، بسیاری از مادران وقتی زندگی‌شان را مرور می‌کنند، متوجه می‌شوند بسیاری از اعمالی که انجام داده‌اند و اهدافی که داشته‌اند با تولد فرزند تغییر یافته و دگرگون شده است و در نهایت فرزند چنان جایگاهی در زندگی‌شان یافته که فرد دیگری شده‌اند. این مساله برای کسانی که به دلایلی دچار ناباروری شده‌اند، به شکلی دیگر و گاه به صورت فاجعه رخ می‌نماید. آنچه در این یادداشت‌ها در خصوص ناباروری گفته می‌شود، به صورت فشرده و کلی و بدون پرداختن به نکات ریز است که این نکات در هر زوج قابل تغییر و بسیار در درمان تاثیرگذار است.

اصولا به زوجی که به دنبال یک سال نزدیکی مرتب و بدون جلوگیری از بارداری، حاملگی اتفاق نیفتاده باشد، نابارور می‌گوییم. هرچند در این زوج‌ها هم می‌تواند بارداری به صورت خود به خودی اتفاق بیفتد ولی چنین زوج‌هایی پس از یک سال نیاز به بررسی و کمک دارند. حدود ۱۰ تا ۱۵درصد زوج‌ها دچار مشکل ناباروری به صورت اولیه یا ثانویه هستند. نوع اولیه یعنی بارداری از ابتدای ازدواج تاکنون اتفاق نیفتاده است. نوع ثانویه یعنی فرد قبلا باردار شده ولی بیش از یک سال است که باردار نمی‌شود. حال این بارداری قبلی می‌تواند موفق یا غیرموفق باشد یعنی فرزندی حاصل شده باشد یا بارداری منجر به سقط یا فوت جنین شده باشد.

آنچه مهم است؛ این که مشکل ناباروری به هر دو نفر زن و شوهر مربوط است و هرگز نمی‌توان جهت تشخیص و درمان، این دو نفر را از هم جدا کرد پس در مراجعه به پزشک باید هر دو نفر حاضر باشند و هر دو در مراحل تشخیص و درمان که گاه بسیار طولانی و پرهزینه می‌شود، دخیل باشند.

همان‌طور که گفته شد، مساله نازایی به دنبال یک سال عدم‌باروری مطرح می‌شود، پس این که برخی زوج‌های جوان یک یا دو ماه پس از ازدواج برای بررسی مساله نازایی مراجعه می‌کنند اشتباه است البته اغلب این مراجعات به علت ترس از نازایی و بی‌اطلاعی و فشار‌های اطرافیان بوده و این عجله می‌تواند باعث بررسی‌های پر هزینه و بعضا دردناک و درمان‌های اولیه و زود هنگام پر عارضه شود. با این حال، تاکید می‌کنم کسانی که مشکلات دیگری از قبیل نامنظمی پریود، تر‌شح شیر از نوک پستان، پرمویی و... دارند، باید جهت تشخیص و درمان اقدام کنند. گاه در زمینه تشخیص علل این مشکلات به عواملی که منجر به نازایی می‌شوند نیز برخورد می‌کنیم.بهتر است در همین جا بهترین سن بارداری هم گفته شود که سوال بسیاری از مراجعه کنندگان است. بهترین سن بارداری بین ۲۰‌تا ۳۵ سالگی است و از این میان، ۲۵ سالگی مناسب‌ترین سن است، اما زوج‌ها بهتر است طوری برنامه‌ریزی کنند که قبل از رسیدن زن به سن ۳۵ سالگی دارای تعداد فرزند مناسب با فاصله مناسب شوند.درباره علل ناباروری و روش‌های تشخیصی و درمانی آن، هفته بعد خواهیم نوشت.

دکتر ثریا عالمی

جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان