بیماری های مرتبط با کار بیش از حد با کامپیوتر

استفاده از کامپیوتر در زمان ما به یکی از رایج ترین کارها تبدیل شده است. امروزه کامپیوتر نه تنها در خانه ها بلکه در محیط های کاری نیز گسترش بی رویه ای پیدا کرده اند و کمتر اداره …

استفاده از کامپیوتر در زمان ما به یکی از رایج ترین کارها تبدیل شده است. امروزه کامپیوتر نه تنها در خانه ها بلکه در محیط های کاری نیز گسترش بی رویه ای پیدا کرده اند و کمتر اداره و سازمانی را مشاهده می کنیم که از کامپیوتر در آن خبری نباشد. این پدیده جدید اگرچه فواید بی شماری به ما انسان ها هدیه کرده است اما مشکلاتی برای کاربران به همراه می آورد. کارشناسان بهداشت حرفه ای و ارگونومی معتقدند کار با کامپیوتر عوارضی به همراه دارد. از جمله مهم ترین آنها، به مشکلات بینایی برای کاربر، عوارض مفصلی و عضلانی، مشکلات زایمانی در دوران بارداری، عوارض پوستی، استرس و تنفس گازهای مضر متصاعد شده از کامپیوتر اشاره می کنیم.

مشکلات بینایی:

مشکلات بینایی، از شایع ترین مشکلاتی است که در اثر کار زیاد با کامپیوتر بروز می کند. درد، سرخی و سوزش چشم و آب ریزش آن، دوبینی، احساس تاری دید که به کاهش قدرت بینایی، خستگی و درد چشم و سردرد منجر می شود، از جمله این عوارض است. چشم های انسان عادت دارند تا بسیار راحت روی اشیای دور و نزدیک متمرکز شوند، به همین دلیل احتمال خستگی ماهیچه چشمی که روی کاغذ و صفحه مانیتور متمرکز شده وجود دارد. همچنین ماهیچه های دیگر چشم، از تغییرات نور یا درخشندگی یا از تغییر مسیر دید بین صفحه نمایشگر و نوشته های در حال تایپ خسته می شوند و به دلیل جابه جایی زیاد کلمات، چشم قدرت تطابق خود را به مرور از دست می دهد. افرادی که دارای اختلالات انکساری اصلاح نشده هستند، بیشتر در معرض خطرند.

عوارض مفصلی و عضلانی:

یکی دیگر از شایع ترین عوارض کار با کامپیوتر، دردهای عضلانی و درد مچ دست و بازوها است. درد گردن و کمر در طولانی مدت، خمیدگی پشت از عوارض دیگر کار زیاد و طولانی با کامپیوتر است. به طور معمول، کاربران کامپیوتر، ساعدها، دست ها، بازوان، پشت و گردن خود را در یک حالت ثابت قرار می دهند و این عمل سبب وارد شدن فشار زیاد، در زمان طولانی، روی ماهیچه ها و تاندون های فرد می شود و در نهایت می تواند به مشکلات عضلانی و مفصلی نیز منجر شود. در این رابطه، عوامل ارگونومیکی مانند بار کاری، حرکات تکراری، طرز نشستن، زاویه دید، وضعیت میز و صندلی، ارتفاع صفحه کلید و مانیتور، وضعیت نوری، سرعت تایپ و نداشتن آرامش روانی می تواند از مشکلات جدی به شمار رود.

مشکلات دوران بارداری و زایمان:

برخی پژوهشگران بر این باورند که زایمان ها و بارداری های غیرعادی و تولد نارس و ناقص به استفاده از صفحه نمایش کامپیوتر و وجود تشعشات آن مربوط است. برخی تحقیقات نشان دهنده این مطلب است که سقط جنین در زمانی که در معرض میدان های مغناطیسی حاصل از کامپیوتر با قدرت بیش از ۹/۰ میکروتسلا قرار دارند، شایع تر است. بنابراین هنگام خرید یا استفاده از کامپیوتر باید دقت کنید که مانیتور کامپیوتر شدت میدان مغناطیسی زیادی نداشته باشد.

مشکلات پوستی:

ولتاژ زیاد لامپ تصویر در انواع نمایشگرهای قدیمی موجب تولید میدان الکترواستاتیک و بارهای الکتریکی مثبت در سطح خارجی صفحه نمایش می شود. در میدان بین بارهای مثبت و صورت کاربر، گرد و خاک و ذرات در تمامی جهات حرکت می کنند. اگرچه میزان گرد و خاک و ذرات بسته به نوع تهویه اتاق، کف پوش و عوامل دیگر تغییر می کند، همیشه وجود دارند. جریان بارهای مثبت حاصل در این میدان ممکن است در افرادی که حساسیت پوستی دارند، موجب خشک شدن پوست دست و صورت و ترک خوردن آن شود. همچنین بررسی ها نشان داده اند افرادی که از حساسیت های پوستی شکایت دارند و هنگام کار بیشتر تحت فشارهای فکری و عصبی قرار می گیرند، فشارها و استرس ها موجب تغییرات هورمونی مانند تیروکسین و پرولاکتین و همچنین ضایعات پوستی در آنها می شود. در یک مطالعه دیگر نیز ارتباط میان ضایعات پوست صورت و کار با کامپیوتر را به عوامل روانی اجتماعی و مسایل محیط کار نسبت داده اند. البته عوامل شخصی هم در بروز این ضایعات دخالت دارند.

استرس و مشکلات عصبی، روانی:

حجم کار زیاد و دوری از همکاران در محیط کار می تواند به بروز مشکلات روانی منجر شود. البته کار با کامپیوتر افسردگی زا به شمار نمی رود بلکه حجم زیاد کار است که در ایجاد استرس روانی نقش دارد.

تنفس گازهای کامپیوتر:

بدنه کامپیوتر ها و نمایشگرها بر اثر گرم شدن، بوی مخصوصی از خود متصاعد می کنند. از جمله این بوها، گاز دیوکسین است که به وسیله بدنه کامپیوتر و صفحه نمایشگر تولید می شود. این مواد به عنوان مواد ضدحریق در بدنه نمایشگر و بردهای کامپیوتر به کار می روند. همچنین گاز اوزن به هنگام کار چاپگر لیزری تولید می شود که به بافت مخاطی بینی، چشم و گلو آسیب می رساند. بنابراین رعایت استانداردهای مربوط در این خصوص از سوی واردکنندگان یا تولیدکنندگان کامپیوتر ضروری است.

سید محسن علوی