۵ پرسش رایج درباره اگزمای کودکان

آنچه والدین از متخصصان اطفال می پرسند

اگزما نوعی ناراحتی پوستی است که با تورم، التهاب، خارش و قرمزی پوست خود را نشان می‌دهد. شاید تحمل این علایم و شرایط برای بزرگ‌ترها کار چندان سختی نباشد اما بچه‌ها به سادگی توان کنار آمدن با چنین مشکلی را ندارند...

اگزما، یکی از ناراحتی‌های شایع پوستی در بچه‌هاست و روز به ‌روز تعداد کودکان مبتلا به این مشکل در حال افزایش است. محققان می‌گویند حدود ۵۰ درصد بچه‌های مبتلا به اگزما، سابقه خانوادگی ابتلا به دیگر ناراحتی‌های پوستی دارند. براساس اعلام پژوهشگران آمریکایی، شیوع اگزما در بین نوزادان هم حدود ۲۰ درصد تخمین زده می‌شود. احتمال اینکه ۶۵ درصد کودکان در یک سال اول زندگی خود،‌ علایم اگزما را تجربه کنند، وجود دارد. ۹۰ درصد علایم این ناراحتی پوستی تا پیش از سن ۵ سالگی افزایش می‌یابند و وخیم‌تر می‌شوند. اگر فرزند شما هم به اگزما مبتلاست یا با توجه به شرایط او فکر می‌کنید احتمال ابتلای او به این ناراحتی پوستی وجود دارد، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را تا انتها بخوانید.

● آیا شیردهی باعث بهتر یا بدتر شدن اگزمای بچه‌ها می‌شود؟

شیردهی به خودی‌خود باعث ایجاد اگزما یا بدتر شدن شرایط کودک مبتلا به این ناراحتی نمی‌شود، بدن بچه‌ها به بعضی از خوراکی‌ها واکنش نشان می‌دهد و اوضاع بیماری آنها هم وخیم‌تر می‌شود. بچه‌ها در حالت عادی نباید تا پیش از یک سالگی شیر گاو یا محصولات لبنی بر پایه شیر گاو مصرف کنند و گر نوزاد علایمی از آسم، آلرژی، اگزما یا درماتیت آتوپیک داشته باشد، نباید تا ۲ سالگی به این محصولات لب بزنند. از آن به بعد هم می‌توان لبنیات بر پایه شیر گاو را با نظر متخصص اطفال در رژیم غذایی بچه‌ها گنجاند. اگر احساس کردید شیرخوار علایم اگزما و درماتیت آتوپیک دارد، هر کدام از خوراکی‌هایی که فکر می‌کنید باعث تشدید مشکلش می‌شود، تا قطع کامل شیردهی از رژیم غذایی‌تان حذف کنید. مادران شیرده باید بدانند شیر گاو و محصولات لبنی بر پایه آن، تخم‌مرغ، فلفل، سویا، آرد گندم، بادام زمینی و ماهی از خوراکی‌هایی هستند که می‌توانند باعث تشدید اگزما در شیرخواران شوند. متخصصان تغذیه آلمانی معتقدند گنجاندن خوراکی‌هایی مانند مارگارین، روغن‌های گیاهی و آب مرکبات در رژیم غذایی ۴ هفته آخر بارداری مادران می‌تواند احتمال ابتلا به اگزما را تا سن ۲ سالگی در کودکان آنها بالا ببرد.

● آیا اگزمای کودکان خودبه‌خود از بین می‌رود؟

اگزمای نوزادان و بچه‌های زیر ۵ سال معمولا در ناحیه گونه‌ها، چین گردن، چین پشت آرنج و چین پشت زانوهای آنها پدیدار می‌شود. قرمزی، التهاب و خارش این نواحی می‌تواند بچه‌ها را آزار دهد. هنوز هیچ‌کس دلیل قطعی و مشخصی برای ابتلای نوزادان به اگزما اعلام نکرده است، اما متخصصان پوست انگلیسی می‌گویند حساسیت به برخی از مواد غذایی، صابون‌ها، کرم‌ها، لوسیون‌ها، لباس‌ها و حتی شوینده‌های بدن و لباس می‌تواند باعث ابتلای نوزادان به اگزما شود. خوشبختانه اگر پدر و مادر یا پزشک اطفال عامل ایجاد اگزما را در بچه‌ها تشخیص دهند، به راحتی و با حذف عامل حساسیت‌زا، اگزمای نوزاد بهبود می‌یابد.

به‌طور کلی، التهاب، خارش و سایر علایم اگزمای نوزادان تا پیش از سن ۶ تا ۷ سالگی در بچه‌ها از بین خواهد رفت؛ با این حال، گاهی این علایم تا بزرگسالی باقی می‌مانند و ممکن است خشکی پوست یکی از شایع‌ترین ناراحتی‌های پوستی این بچه‌ها در آینده شود.

● آیا آلودگی هوا باعث تشدید اگزما می‌شود؟

آلودگی‌ هوا، گرد و غبار، ریزگرد‌ها، گرده گیاهان و وجود موی حیوانات در محیط زندگی بچه‌های مبتلا به اگزما باعث تشدید مشکل آنها می‌شود. به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند بچه‌های مبتلا به اگزما را از هرگونه آلودگی محیطی دور نگه دارید و در صورت امکان در اتاق خواب آنها فیلترهای تصفیه‌کننده هوا نصب کنید. اگر مجبور شدید این بچه‌ها را در هوای آلوده، سرد یا ناسالم از خانه بیرون ببرید، حتما پیش از خروج از منزل بدن آنها را با نرم‌کننده‌‌های غیر شیمیایی چرب کنید، لباس‌های آستین‌دار و نخی به آنها بپوشانید، کلاه نخی سرشان بگذارید،‌ پوست دست‌هایشان را با دستکش نخی محافظت کنید و ساعت‌های خروج از منزل را به حداقل برسانید. بهتر است بچه‌ها را به والدین خود یا یکی از نزدیکانتان بسپارید و در هوای آلوده آنها را از خانه بیرون نبرید.

● آیا راهی برای بهبود علایم اگزمای کودکان وجود دارد؟

اگر دوست ندارید فرزندتان از علایم اگزما رنج ببرد، می‌توانید این روش‌ها را برای بهبود او در خانه امتحان کنید:

▪ بعد از حمام کردن، پوست کودک را با کرم‌های بر پایه چربی یا چرب‌کننده‌های طبیعی مانند روغن بادام بدون بو، روغن نارگیل یا وازلین، چرب کنید.

▪ برای حمام کردن بچه‌ها از آب ولرم استفاده کنید. حمام کردن آنها با آب داغ یا خیلی گرم باعث از دست رفتن رطوبت پوست و افزایش خارش و قرمزی پوستشان می‌شود. استفاده از آب ولرم و شامپو بدن‌های ملایم می‌تواند علاوه بر کاهش علایم اگزما، التهاب پوستشان را هم کمتر کند.

▪ حمام کردن بچه‌های مبتلا به اگزما نباید بیشتر از ۱۰ دقیقه طول بکشد.

▪ حتما لباس‌های کودک را با شوینده‌های ملایم و سپس با نرم‌کننده‌های بدون بو بشویید و آنها را خوب آبکشی کنید تا مواد حساسیت‌زا یا تشدیدکننده اگزما در آنها باقی نماند.

▪ استفاده از کرم «هیدروکورتیزون» هم می‌تواند قرمزی و التهاب ناشی از اگزما را در پوست لطیف بچه‌ها از بین ببرد. البته باید برای آشنایی با نحوه و مقدار مصرف این کرم با پزشک کودک خود مشورت کنید.

▪ به بچه‌ها لباس‌های نخی بپوشانید. اگر فرزندتان تازه دارد چهار دست‌وپا رفتن را تجربه می‌کند، حتما شلوار و بلوز آستین‌دار تن او کنید تا پوستش با فرش یا موکت تماس مستقیم نداشته باشد.

● آیا باید فرزند مبتلا به اگزمای خود را حتما نزد پزشک ببریم؟

حالا که علایم اگزما و برخی از راه‌های از بین بردن آنها را یاد گرفته‌اید، بهتر است بدانید اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده و با راه‌هایی که گفتیم، درمان شود،‌ دیگر نیازی به استفاده از دارو نیست و بنابراین شناسایی عوامل ایجاد اگزما و حذف آنها از محیط پیرامون بچه‌ها اهمیت زیادی دارند. اگر علایم این ناراحتی پوستی پس از استفاده از کرم هیدروکورتیزون یا به کار بستن روش‌هایی که گفته شود، بهبود نیافت، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. اگر پوسته‌های زرد یا قهوه‌ای کم‌رنگ روی محل ضایعه پوست فرزندتان سوار شد، حتما بلافاصله او را نزد پزشک ببرید. این پوسته‌ها می‌توانند علایم ایجاد عفونت‌های باکتریایی باشند که در این صورت حتما باید آنتی‌بیوتیک برایش تجویز شود. التهاب، قرمزی و حتی زخم شدن ناحیه تناسلی فرزندان هم می‌تواند زنگ خطری جدی برای والدین باشد. در این صورت هم باید خیلی اورژانسی و سریع به پزشک مراجعه کرد.

منابع: Babycenter, WebMD, Eczema

ترجمه:ندا احمدلو