خوردن ریشه علف برای رفع تشنگی و گرسنگی

در فکه مانده بودیم, مجروح و تشنه و گرسنه در این لحظه من به فکر افتادم که فرمانده مان می گفت «اگر جایی گیر کردید که نه آب و نه غذا داشتید, از گیاهان بیابانی استفاده کنید»

در فکه مانده بودیم، مجروح و تشنه و گرسنه؛ در این لحظه من به فکر افتادم که فرمانده‌مان می‌گفت: «اگر جایی گیر کردید که نه آب و نه غذا داشتید، از گیاهان بیابانی استفاده کنید».

صدها بار برای رزمنده ها رخ داده بود که در سرما یا گرما مجبور بودند در را بمانند؛ گاهی هیچ چیزی برای خوردن پیدا نمی کردند حتی برخی از شدت جراحت و ضعف به شهادت می رسیدند؛ روایتی که می خوانیم رنج یک رزمنده از لحظه قبل از عملیات تا مجروحیت و اعزامش به بیمارستان است و به نقل از کتاب «کارت شناسایی» در ادامه می آید.

۴۸ ساعت قبل از عملیات به ما آماده باش دادند و ما از تپه های «ثارالله» (۲۲ کیلومتری فکه) به منطقه دیگری رفته و آماده عملیات شدیم. عده ای غسل شهادت و برخی همدیگر را در آغوش کشیده و خداحافظی می کردند... غروب آن روز ما را به پشت خط «رقابیه» رساندند. هر یک از بچه ها، یک قمقمه آب، یک کمپوت و کنسرو، اسلحه و مهمات همراه خود داشت. شب شده بود که به ما فرمان دادند حرکت کنیم و ستون عظیمی از نیروها راه افتادند.

بعد از ۲۰ کیلومتر پیاده روی و در حالی که از شدت خستگی دیگر نای راه رفتن نداشتیم، یکی از برادران گفت: «ساکت باشید که عراقی ها نزدیک ما هستند و ما اشتباه آمده ایم و در حال حاضر پشت نیروهای عراقی هستیم و نقطه ای که قرار است عمل کنیم، این جا نیست».

ما بدون سر و صدا به عقب بازگشته و از طرف راست حرکت کردیم؛ تقریبا ۲۲ کیلومتر راه رفته بودیم و ساعت حدود چهار صبح شده بود؛ دیگر کسی فکر نمی کرد که عملیات شود؛ چون نیروها کاملاً بریده بودند و کسی نای راه رفتن نداشت؛ به ما علامت دادند که عراقی ها نزدیک هستند و ما پشت خاکریزهای کوچک خوابیدیم.

هوا داشت کم کم روشن می شد؛ صدای نیروهای دشمن به گوش می رسید. در آن لحظه یکی از برادران اشتباهی تیری شلیک کرد و عراقی ها متوجه ما شدند؛ بنابراین مجبور شدیم عملیات را شروع کنیم؛ صدای گلوله آرپی جی، خمپاره، تیربار و ... یک لحظه قطع نمی شد؛ من و یکی از دوستانم که مسئول یک گروه ۲۲ نفری بودیم، از سمت راست عمل کردیم.

من همراه تیربارچی به یک سنگر دیده بانی رفته و روی آنان آتش گشودیم و همزمان برادران دیگر هم جلو می آمدند. در آن لحظه های حساس، ناگهان تیربار ما گیر کرد و مجبور شدیم آن را دور اندازیم و یک تیربار کلاش را که در اطراف ما بود، برداشته و آتش کردیم.

تانک های عراقی به طرف ما می آمدند و من نمی توانستم جایم را عوض کنم؛ چون خاکریز نبود؛ اگر تکان می خوردم، مرا می زدند؛ از همان نقطه بلند شدم که دومی را بزنم، دیدم دست هایم مثل این که برق گرفته باشد، می لرزد. هر دو دستم آویزان شد و آرپی جی به زمین افتاد.

یکی از برادران امداد لباس را از تنم در آورد و وسایل داخل آن، از جمله کارت جنگی، کارت شناسایی و ... را کنار گذاشت؛ فقط چفیه را که دور گردنم بود، برای بستن دستم برداشت و با مقداری باند که همراهش بود، دستهایم را بست.

دست چپم زیاد خون نمی آمد؛ چون تیر کلاش خورده بود؛ اما دست راستم تیر کالیبر ۵۲ دوشکا خورده بود و خیلی خون می آمد؛ حتی دو تا چفیه دیگر به آن پیچیدند؛ اما باز مثل فواره خون می آمد؛ به من گفتند: «باید به عقب برگردی» و من در حالی که زیر پیراهن سفیدم کم کم داشت از سپیدی به سرخی بدل می شد، خود را داخل شیاری انداختم. باید ۲۲ کیلومتر می رفتیم تا به نیروهای خودی می رسیدیم و من ناامید از این که وسیله ای نیست که مرا به عقب برساند، پشت خاکریزی دراز کشیدم.

سرخی خورشید داشت کم کم نمایان می شد؛ ساعت پنج صبح هوا کاملاً روشن شده بود و من از جایم بلند شدم تا به جلو بازگشته و همراه بچه ها باشم؛ چون نمی توانستم به تنهایی این همه راه را برگردم؛ تازه شب هم شام نخورده بودم و گرسنگی و تشنگی به شدت بر من غلبه کرده بود؛ وقتی جلو رفتم، از نیروها خبری نبود.

پیرمردی که با کلاش ایستاده بود، به من ایست داد و من با صدای بلند گفتم: «من ایرانی ام!» او به من کمک کرد و مرا کنار یک مجروح دیگر خوابانید و آن طور که می گفتند از ناحیه ران تیر خورده بود و بعد از نیم ساعت هم به شهادت رسید و پارچه سفیدی رویش کشیدند. در مدت زمانی که من آن جا بودم، دو تن از برادران نوجوان مرتب با دستمال خیس آب بر صورتم می زدند تا تشنگی ام رفع شود.

در تمام این لحظه ها آتش خمپاره و تیرهای دشمن قطع نمی شد؛ بعد به ما خبر دادند که یکی از ایفاهای عراقی به غنیمت گرفته شده و مجروحان را با آن به عقب می برند. مرا بلند کرده، داخل ایفا بردند و آن شهید همان جا ماند؛ چون ایفا دیگر جا نداشت؛ زخمی زیاد بود و وسیله حمل و نقل کم.

در همان حال گویا فرمان عقب نشینی صادر شده بود؛ چون بچه ها همگی روی زخمی ها هجوم آورده بودند. یکی می گفت: «آخ پام، آه دستم...!» دیگری فریاد می زد: «مواظب باش و ...!» در همین حین از اسلحه یکی از برادران داخل ایفا تیری شلیک شد! اما مشکلی پیش نیامد.

ایفا با سرعت حرکت می کرد و صدای تیرها و خمپاره ها قطع نمی شد. حدود پانصدمتری از معرکه دور شده بودیم که ناگهان ماشین ایستاد و راننده گفت: «ماشین گازوئیل تمام کرده!» عده ای که سالم بودند، از ماشین پائین آمده و راه خود را ادامه دادند و ما که مجروح بودیم، جا ماندیم. در همین لحظه، خمپاره ای نزدیک ما به زمین خورد؛ ولی آسیبی به ما نرسید.

بعد از چند لحظه، ایفای دیگری آوردند و ما را داخل آن گذاشتند؛ اما این یکی هم یک کیلومتری بیشتر نرفته بود که در رمل ها گیر کرد و به هیچ وجه بیرون نیامد؛ افراد سالم که دوباره سوار شده بودند، از ماشین پیاده شده و رفتند؛ ولی چند نفری ماندند و ما مجروحان که حدود ۱۶ نفر بودیم، به آنان گفتیم: «برادران شما هم بروید، ما یا شهید می شویم یا اسیر. لااقل شما سالم برگردید.» دو نفر رفتند و دو نفر دیگر ماندند و هرچه التماس می کردیم، نمی رفتند.

من گفتم: «شما بروید به نیروها اطلاع دهید که ما اینجا هستیم» و آنان راضی شدند و رفتند. یکی از مجروحان دست در جیبش کرد و نامه ای به یکی از آنان داد و وصیت کرد که به وضع زندگی خانواده اش رسیدگی کنند و در آخر گفت: «سلام مرا به خانواده ام برسانید و بگوئید که فلانی شهید شد».

خلاصه آنان رفتند و ما ۱۶ نفر ماندیم؛ کم کم داشت ظهر می شد؛ تشنگی و گرسنگی به همه فشار زیادی می آورد. یکی از برادران مجروح که تیری به شکمش خورده و جلوی «ایفا» مانده بود، دائم فریاد می زد که به من آب بدهید؛ ولی کسی آب نداشت و تازه هیچ کس نمی توانست بالای ایفا برود و او را پائین آورد. برادر دیگری هم صدا می زد که دارم هلاک می شوم، آب بدهید!

من هم که خیلی تشنه بودم، کم کم خودم را زیر ماشین رساندم و در سایه «ایفا»، خود را جای دادم تا از گرمای سوزان فکه، تا حدی در امان باشم. در این هنگام، یکی از برادران که از ناحیه پا مجروح شده بود، فکری به سرش زد و کشان کشان خود را به جلو ماشین رساند و با یک آچار (که نمی دانم از کجا پیدا کرده بود) پیچ رادیاتور را باز کرد و با کلاهخود، آب رادیاتور را که جوش بود و کثیف، جمع کرد و به همه بچه ها آب داد.

آب خوبی بود؛ هرچند که فقط لب را خیس کرده و به گلو نمی رسید؛ در این زمان، دیگر صدای برادری که جلو ایفا مانده بود، قطع شد و ما فهمیدیم که او شهید شده است. در این لحظه من به فکر افتادم که فرمانده مان می گفت: «اگر جایی گیر کردید که نه آب و نه غذا داشتید، از گیاهان بیابانی استفاده کنید».

این موضوع را به بچه ها گفتم و همگی از زیر ماشین بیرون آمده و به دنبال علف می گشتیم. هر کسی که علفی پیدا می کرد، ریشه آن را که شیره داشت، می خورد. من که نمی توانستم علف بکنم، یکی از برادران علف می کند و به دهان من می گذاشت؛ ولی علف هم نمی توانست تشنگی و گرسنگی مجروحان را رفع کند.

نزدیک غروب بود؛ به فکر افتادم که نماز نخوانده ام؛ دیدم که آب نداریم. تیمم هم نمی توانستم بکنم. کسی هم نبود که بتواند مرا تیمم دهد؛ خواستم از جایم بلند شوم، دیدم نمی توانم و همین طور شروع به خواندن نماز کردم؛ در بین نماز خوابم برد؛ بیدار شدم؛ باز شروع به نماز خواندن کردم و دوباره خوابم برد؛ این مسئله چندین بار تکرار شد تا این که هوا تاریک شد؛ در این هنگام من تابوت خودم را جلو چشمم مجسم می کردم و بچه های بسیج را می دیدم که دنبال جنازه ام می دوند.

حدود ساعت یک نیمه شب بود که صدایی به گوشم رسید که می گفت: «برادر آب! برادر آب!»

... از بچه های خودمان بود... بله او یکی از فرماندهان ارتش بود که با چندین سرباز به کمک ما آمده و سه قمقمه آب با خود آورده بودند... هرچه آب می خوردیم، سیر نمی شدیم. خیلی گوارا و دلنشین بود؛ برادران ارتشی ما را ابتدا با جیپ به جای دیگری بردند و به اورژانس رساندند.

از آن جا ما را به اندیمشک برده، سپس از پایگاه «وحدتی» دزفول، با هواپیمای ۱۳۰-C به تهران اعزام شدیم؛ در بین راه، دو نفر دیگر از برادران جان به جان آفرین تسلیم کردند...

چند ماهی از این موضوع گذشت؛ یک روز شهید «غلامعلی اکبری» مرا دید و با تعجب پرسید: «تو زنده ای؟» سپس کارت شناسایی مرا نشانم داد و گفت: «این کارت، توی جیب یکی از عراقی ها بود و من او را کشتم و کارت تو را در جیب او یافتم و پیش خود فکر می کردم که حتماً آن عراقی تو را کشته و کارت شناسایی ات را برداشته است» و من کارت هویتم را از او گرفتم.