پله مردی که برای فوتبال به دنیا آمد

پله در یک محله فقیرنشین ”ترزکوآکوز“ Tres coracoes در سال ۱۹۴۰ به دنیا آمد پدرش که به دوندینو معروف بود یک فوتبالیست بود ولی به شهرت پسرش دست نیافت پله از زمانی که یاد گرفت به توپ ضربه بزند عاشق فوتبال بود ولی مادرش از این علاقه زیاد راضی نبود زیرا شوهرش از مسابقات پول کمی برای خانه می آورد و مادر پله به دنبال راه بهتری برای سرنوشت پسرش بود

● پله

▪ متولد: ۲۳ اکتبر ۱۹۴۰، ترس کوراکواز، برزیل

▪ بازی‌های ملی: ۹۲

▪ گل‌های بین‌المللی: ۷۷

▪ تیم‌ها: سانتوز، نیویورک کاسموس

▪ افتخارات تیمی: جام جهانی ۱۹۵۸، ۱۹۶۲، ۱۹۷۰

▪ قهرمانان کلوپ جهانی: ۱۹۶۲، ۱۹۶۸

▪ افتخارات شخصی: مرد سال فوتبال آمریکای جنوبی در سال ۱۹۷۳

”همان‌طور که بتهون برای موسیقی متولد شد، من برای فوتبال به دنیا آمدم“ جملاتی با شکوه و مبتکرانه مگر زمانی که در مورد نابغه فوتبال برزیل، پله، مطرح شوند. چهار بار قهرمانی جام جهانی، ۲۸۳ گل درجه یک، که ۱۲ تای آن را در فینال مسابقات جام جهانی زد.

یکی از اعضاء بازیکنان جادوئی برزیل که بزرگ‌ترین جوایز سال‌های ۱۹۵۸، ۱۹۶۲ و ۱۹۷۰ را به خود اختصاص داد. ولی همان‌طور که مجموعه‌ای از نت‌های درهم و برهم یک سمفونی را برای بتهون نمی‌ساختند، آمار هم نمی‌تواند عظمت بازی این نوابغ را به معرض نمایش گذارد. مهارت‌های زیبا، سرعت حیرت‌آور، قدرت کنترل توپ و در آخر لباس‌های زرد و آبی معروفشان در بین این همه ستاره، پله بهترین بود.

او انعطاف‌پذیر، چابک و قوی به‌نظر می‌رسید قادر بود با توپ هر کاری که می‌خواهد بکند. به راحتی از عوامل دفاعی می‌گذشت و هر بار که موقعیتی پیش می‌آمد همه منتظر عملیاتی خیره‌کننده از او بودند و برزیل فوتبالی پر ماجرا را ارائه می‌کرد. همواره در حمله بود همه چشم‌ها خیره به نتیجه مسابقه، هیچ‌کس نمی‌تواند صداهای تشویق تماشاگران به هیجان آمده را فراموش کند: ”برا ـ زیل ش‌ش‌ش. برا ـ زیل ش‌ش‌ش“ این نوع تشویق اولین‌بار در شیلی در بازی‌های جام جهانی ۱۹۶۲ به گوش رسید و طرفداران انگلیسی برزیل نیز به تقلید آن پرداختند. ابتدا نام بازیگران بلند گفته می‌شود که با انفجار از صدای دست زدن تماشاچیان و به دنبال آن آؤای: ائی ـ یه ادو (ee - ay - adeo) تمامی ورزشگاه را فرا می‌گرفت. بعد از سه دهه ممکن است این آوازها دستخوش تغییرات شده باشند ولی این فوتبال برزیلی پله بود که به جهانیان نمایان می‌شد.

پله در یک محله فقیرنشین ”ترزکوآکوز“ (Tres coracoes) در سال ۱۹۴۰ به دنیا آمد. پدرش که به دوندینو معروف بود یک فوتبالیست بود ولی به شهرت پسرش دست نیافت. پله از زمانی که یاد گرفت به توپ ضربه بزند عاشق فوتبال بود ولی مادرش از این علاقه زیاد راضی نبود زیرا شوهرش از مسابقات پول کمی برای خانه می‌آورد و مادر پله به دنبال راه بهتری برای سرنوشت پسرش بود.

مهارت زودرس پله خیلی زود مورد توجه دی بریتو (debrito) یکی از اعضاء تیم ملی برزیل قرار گرفت و او مهارت‌های لازم را به پله آموخت. در سال ۱۹۵۴ در ۱۴ سالگی به عضویت باشگاه قهرمانان جوانان ”باورو“ (bauro) در ”ساوپولو“ درآمد. در ۱۶ سالگی علی‌رغم جراحت زانو که می‌رفت تا مشکلاتی را در زندگی حرفه‌ای ایجاد کند، پله به ”سنتوز“ رفت و تا پایان سال ۱۹۷۴ در آن‌جا ماند. پله و سانتوز با هم افسانه شده بودند. در اروپا سفر می‌کردند و بازی‌های دوستانه‌ای را پشت سر می‌گذاشتند اما در سال ۱۹۷۲ پله دوباره به باشگاه معروف خود بازگشت.

جام جهانی ۱۹۵۸ در سوئد بود که عرصه را برای نشان دادن نبوغ پله باز کرد. او ۱۷ ساله بود که یک سال پیش برنده اولین جام دوران ورزشی‌اش شده بود. اما با جراحت به سوئد آورده شد آخرین بازی گروه که بین برزیل و روسیه در گوتنبرگ انجام شد اجازه بازی پیدا نکرد. برزیل این بازی را ۰ ـ ۲ برد و با پاس گلی که برای واوا آماده کرد نوید تولید یک قهرمان را داد.

در مرحله یک چهارم نهائی، برزیل در مقابل ولز بازی می‌کرد. برزیل در این بازی ۰ ـ ۱ پیروز شد و پله زننده تک‌گل بازی بود.

این اولین گل ملی پله در جام جهانی بود و در پایان بازی‌های فینال پله ۶ امتیازی شده بود.

۳ حرکت عالی او در مقابل فرانسه در بازی‌های نیمه‌نهائی با دو گلی که در بازی فینال به سوئد زد تکمیل شد. یکی از گل‌های او توسط کارشناس و نویسنده فوتبال ”برایان گرانویل“ در کتابش به نام داستان جام جهانی ”تلاش نفس‌بر“ نام گرفت.

سخنان نویسنده: ”در منطقه پنالتی توپ بلندی را با ران پایش مهار کرد و به سرش و با چرخشی آن را از سوسون گذراند“. پله همه گل‌ەا را ساخته بود و باعث شکست ۲ ـ ۵ سوئد در مقابل دیدگان هموطنان خود و در میهن خودشان شده بود. برزیل برای اولین‌بار قهرمان جام جهانی شده بود و قهرمان جوان ما می‌رفت که در راه شهرت و ترقی بین‌المللی خود گام بردارد.

در سال ۱۹۶۲ برزیل پادشاه بی‌شک فوتبال و پله قهرمان بازیکن جهانی بود او تنها ۲۱ سال داشت و به نظر می‌رسید که بازی‌های فینال شیلی به محبوبیت پله خدشه‌ وارد کند!!!

اولین بازی آنها در برابر مکزیک بود. برزیل این بازی را ۰ ـ ۲ برد و پله با گل درخشان خود که پس از رد کردن ۴ بازیکن خط دفاعی آن را به ثمر رساند دوباره درخشید ولی در بازی بعدی با نتیجه ۰ ـ ۰ در مقابل چک و اسلواکی پله دچار کشیدگی و پارگی عضلات شد و در فینال چک اسلواکی را ۱ ـ ۳ شکست داد. ولی اگر سال ۱۹۶۲ برای پله سال خوبی نبود سال ۱۹۶۴ بدتر بود چه برای پله و چه برای تیم کشورش.

سال افتخار و پیروزی تیم انگلیس، سالی که برزیل کاپ را بعد از ۱۲ سال واگذار کرد و بعد تیم برزیل در اولین مرحله دوره بازی‌ها جام جهانی را ترک گفت. این درست وقتی بود که پله توسط بازیکنان پرتقال ضربه خورده بود. برزیل در این سال فقط ۳ بازی داشت که هر سه در ”ورزشگاه گودیسون پارک باشگاه اورتون“ انجام شد. آنها با یک نتیجه قابل قبولی ۲ ـ ۰ بلغارستان را شکست دادند که یکی از گل‌ها را پله از روی یک ضربه آزاد به ثمر رساند. در بازی دوم که پله مجروح شد تیم برزیل ۳ ـ ۱ مغلوب تیم لهستان شد. پله در بازی تهاجمی با پرتغال حضور داشت ولی به زودی معلوم شد که هنوز سلامتی کامل خود را باز نیافته است. مربی تیم بعد از شکست باور نکردنی در مقابل لهستان تغییر در وضعیت تیم ایجاد کرده بود که در این بازی هیچ تفاوتی ایجاد نکرد. علی‌رغم جراحت‌های زیاد به پله با وضع نامناسبی که داشت از طرف داور انگلیسی، جورج مک کُب، (Mc cobe George) اجازه بازی در زمین داده شد و پرتقال ۳ بر ۱ برزیل را شکست داد.

پله عهد کرد که دیگر در هیچ جام جهانی ظاهر نشود ولی در سال ۱۹۷۰ او نظر خود را عوض کرد. این‌بار بازی‌ها در مکزیک سوزان برگزار می‌شد و برزیل یکی از بهترین و مقاوم‌ترین تیم‌های حاضر بود.

پله که در آن سال‌ها یک مرد ۲۹ ساله بود، بازیکن کارکشته‌ای شده بود که این‌بار به همراه بزرگانی چون دی ولینو، توستائو و جیرزینویک تیم تهاجمی را ساخته بودند. در اولین بازی در برابر چک و اسلواکی به نتیجه ۴ بر ۱ دست یافتند. گل اول توسط ری ولینودریک ضربه آزاد و دومی توسط پله زده شد و دوتای آخر را جیوزینو به ثمر رساند.

بازی بعد در مقابل انگلستان بود و چه بازی هیجان‌آوری بود بسیاری از کارشناسان به تیم انگلستان به خاطر پیروزی سال ۱۹۶۶ بسیار با احترام می‌نگریستند.

آلن مولری (Alan Mullery) به‌عنوان بازیگر کنترل‌کننده پله گماشته شده بود تا به نوعی جلوی بازی هنرمندانه‌اش را بگیرد ولی آیا می‌توان یک نابغه را کنترل کرد؟ در دقیقه دهم، پله نه‌تنها از او بلکه از خط دفاع تیم انگلیس هم گذشته بود تا توپ را به جیزنیو برساند. این توپ چیزی کمتر از یک گل نداشت و درست در هنگامی که توپ وارد دروازه لی شد توپ با ضربه دست، گوردون بانلکس مهار شد. پله در مقابل میلیون‌ها نفر به مقام ”وزیر ورزش برزیل“ دست یافت و هنوز بعد از گذشت سال‌ها او چنان عظمتی دارد که هر بار نام تیم برزیل مطرح می‌شود اولین نامی که بر لب‌ها جاری می‌شود ”پله“ است... یکه و تنها.