درمان سینوزیت

سوراخ‌های بینی مدخل ورود هوا به درون دستگاه تنفسی هستند و سینوس‌ها حفره‌هایی در داخل استخوان‌های جمجمه هستند که به سوراخ‌های بینی راه دارند. موکوس که مایعی لزج و چسبنده است، …

سوراخ‌های بینی مدخل ورود هوا به درون دستگاه تنفسی هستند و سینوس‌ها حفره‌هایی در داخل استخوان‌های جمجمه هستند که به سوراخ‌های بینی راه دارند. موکوس که مایعی لزج و چسبنده است، سطح مخاط بینی و سینوس‌ها را پوشانده است و باعث می‌شود هوایی که از بیرون وارد مجاری تنفسی می‌شود، مرطوب شده و ذرات معلق آن نیز گرفته شود. برای آن که موکوس بتواند به خوبی این کار را انجام دهد مرتب ترشح شده و جریان می‌یابد. به این منظور به طور متوسط در ۲۴ ساعت ۲ لیتر موکوس ترشح می‌شود.

وقتی ویروس‌ها به داخل مجرای بینی وارد می‌شوند، ترشح موکوس بیشتر شده و این باعث احساس پری و آب‌ریزش بینی می‌شود. از طرفی به دلیل این که سینوس‌ها باید ترشحاتشان را به داخل بینی تخلیه کنند، آنها نیز دچار پری و التهاب می‌شوند. ویروس‌ها تنها عامل ایجاد پری و ترشح زیاد بینی نیستند، یکی از عوامل مهم در این مورد محرک‌های خارجی یا همان آلرژن‌ها هستند.

برخی ذرات معلق در هوا مثل گرده‌های گیاهان، ذرات مربوط به پشم و پر حیوانات نیز می‌توانند در مخاط بینی واکنش حساسیتی ایجاد کنند و باعث آب‌ریزش و پری بینی به صورت طولانی مدت شوند که به این حالت رینیت آلرژیک می‌گویند.

در صورتی که این گونه الرژی‌ها درمان نشوند و مدت‌ها ادامه داشته باشند، مخاط بینی ضخیم شده و گاه دچار زائده اضافی می‌شود که به آن پولیپ بینی می‌گوییم. رینیت آلرژیک، پولیپ‌های بینی و انحراف تیغه بینی از دلایلی هستند که باعث مختل شدن درناژ مجرای بینی شده و راه تخلیه سینوس‌ها را مسدود می‌کنند.

چنین سینوس‌هایی مستعد ایجاد عفونت و التهاب بوده که به آن سینوزیت می‌گوییم. علائم اصلی سینوزیت شامل احساس پری و فشار در صورت، پری بینی، ترشحات چرکی از بینی‌ها و کاهش حس بویایی می‌باشند. همچنین علائمی همچون بوی بد دهان، درد دندان‌های بالایی و احساس فشار در گوش‌ها نیز وجود دارند.

در مورد تشخیص و درمان سینوزیت باید به چند نکته مهم اشاره شود:

اول این که هر گونه سردرد به معنی وجود سینوزیت نیست و در واقع سینوزیت به ندرت علت سردرد است.

دوم این‌که سی‌تی‌اسکن سینوس در حال حاضر راه تشخیصی اصلی برای بیماری سینوزیت است که در اکثر نقاط کشور در دسترس است و نه تنها به خوبی وجود چرک در سینوس‌ها را نشان می‌دهد بلکه وجود انحراف بینی و پولیپ را نیز نشان می‌دهد.

سوم این‌که هر گونه ترشح طولانی بینی و سردرد لزوما به معنای سینوزیت نیست بلکه در بیشتر موارد این علائم مربوط به رینیت آلرژیک هستند که می‌بایست با اجتناب از آلرژن‌ها و نیز اسپری‌های کورتون درمان شوند.

دکتر رضا کریمی

متخصص بیماری‌های داخلی