صد فیلم از کیومرث درم بخش

کیومرث درم بخش که فیلمسازی را در فرانسه آموخته از زندگی و فیلم هایش می گوید, از اینکه پس از پایان جنگ جهانی دوم در زمستانی سرد و برفی به دنیا آمده, روزی که هیروشیما و ناکازاکی بمباران شده اند« فکر می کنم به همین دلیل است که از جنگ متنفرم و در فیلم هایم به صلح و محیط زیست می پردازم »

روزهای بیستم و بیست و یکم خرداد ماه از کیومرث درم بخش مستند ساز برجسته سینمای ایران به پاس سی و پنج سال فعالیت مستمر در عرصه سینما تقدیر می‌شود. این مراسم با عنوان « صد فیلم از کیومرث درم بخش به پاس سی و پنج سال مستند سازی» در تالار بتهوون خانه‌ی هنرمندان ایران برگزار می‌شود.

کیومرث درم بخش که فیلمسازی را در فرانسه آموخته از زندگی و فیلم‌هایش می‌گوید، از اینکه پس از پایان جنگ جهانی دوم در زمستانی سرد و برفی به دنیا آمده، روزی که هیروشیما و ناکازاکی بمباران شده اند« فکر می‌کنم به همین دلیل است که از جنگ متنفرم و در فیلم‌هایم به صلح و محیط زیست می‌پردازم.»

آشنایی درم بخش با سینما از طریق فیلم‌های برادران لومیر و روبر برسون است که در محل تحصیل‌اش مدرسه سن لویی نمایش می‌دادند، علاقه او به سینما با فیلم‌های همین استادان شکل می‌گیرد.

در سیزده سالگی عکاسی را آغاز می‌کند و تا هجده سالگی به شکل حرفه ای به عکاسی می‌پردازد و با همین حرفه است که به خوبی با کادر، نور، تعادل صحنه و قابلیت‌های لنز آشنا می‌شود. پس از این دوره است برای ادامه تحصیل به فرانسه می‌رود. درم بخش در سال ۱۹۶۸ وارد پاریس می‌شود، درست در زمان شورش‌های دانشجویان فرانسوی که به خیابان‌ها ریخته و خیابان‌ها را به تسخیر درآوردند، در این روزها درم بخش به عکاسی خبری مشغول وعکسهایش در مجله پاری ماچ چاپ می‌شد.

درم بخش همزمان با عکاسی به تحصیلاتش ادامه داد و در رشته سینما فارغ التحصیل شد.

پس از پایان تحصیلات به ایران باز گشت و به عکاسی در سینمای ایران پرداخت، عکس‌های دو فیلم تنگسیر و گوزن‌ها جز آثار درم بخش در آن سالهاست.

در سال ۱۳۵۱ اولین فیلم مستند خود با عنوان «جرس» را ساخت که به ساروان‌های کویر می‌پردازد، اما استثنایی ترین سال فعالیت درم بخش سال ۱۳۵۳ بود که می‌گوید:« در این سال بوف کور را ساختم که اولین و آخرین فیلم داستانی ام بود و با همت پرویز فنی زاده و تهیه کنندگی سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران ساخته شد.»

در مورد آشنایی اش با بوف کور می‌گوید:« بوف کور را در سن ۹ سالگی به فرانسه خواندم و در مدرسه سن لویی پشت میزی می‌نشستم که هدایت و نیما یوشیج اسمشان را روی آن حک کرده بودند.» درم بخش بوف کور را بعد از دوران دانشجویی اش به فارسی می‌خواند.

سال ۵۴ « سفر بهاری» را می‌سازد که به نیما و اشعارش می‌پردازد. خودش می‌گوید: « به نظرم شعر نیما سینمایی است و برای ارتباط برقرار کردن با اشعار نیما باید به آهنگ آنها دست یافت.»

پس از پیروزی انقلاب اسلامی درم‌بخش دو فیلم زیرزمینی به نام‌های « کسوف» و « شب» می‌سازد که هر دو به زندگی کارگردان می‌پردازد.

« در این دو فیلم رنج انسانی را مدنظر داشتم و مفهوم رنج موضوعی است که همیشه به آن فکر می‌کنم.» با چنین دیدگاهی است که درم‌بخش مستند WARNING را در فرانسه می‌سازد و رنج زمین را در پیشرفت‌های افسار گسیخته صنعتی به تصویر می‌کشد، این فیلم به مناسبت روزجهانی زمین ساخته شد.

درم بخش چند سالی را در پاریس سپری می‌کند تا اینکه یک روز « در کتاب فروشی‌های کنار رود سن به کتابی برخوردم با عنوان « سفر به فرانسه» از نقاشی فرانسوی به نام اوژن ناپلئون فلاندن » که ۳۶۰ طرح از میراث فرهنگی ایران را در سال‌های ۴۱-۱۸۴۰ کشیده بود، کتاب را که باز کردم طرحی از رود زاینده رود را دیدم و خودم در مقابل رود سن ایستاده بودم و با خود گفتم من دراین سرزمین چه می‌کنم و ظرف سه روز به ایران بازگشتم.»

پس از بازگشت فرانسه براساس همان کتاب ۱۳ مستند می‌سازد که معرفی میراث فرهنگی ایران هستند. این سیزده هستند که ثبت سفرنامه‌ای میراث فرهنگی ایران تولیدش دو سال به طول می‌انجامد.

بعد از این پروژه درم بخش به ساخت مستندهایی درباره اقوام ایرانی دست می‌زند و آثاری مانند « بونکوه: پستچی ایل قشقایی» ، « کوچ آسمانی» ( درباره آداب و رسم ایل شاهسون)« راز ترکمن» ( درباره پرورش اسب ازدواج و زندگی ترکمن) « انسان شبان» ( درباره ایل بختیاری» را می‌سازد. این مجموعه گنجینه‌ای است از هویت فرهنگی و تاریخی اقوام تاریخی.

درم بخش در این روزها نیز مشغول ساخت مجموعه مستندی درباره ادیان ایرانی است و می‌گوید: به این موضوعات می‌پردازم تا جوانان این مملکت را با داشته‌های فرهنگی غنی‌شان بیشتر آشنا کنم.»

برنامه صد فیلم از کیومرث درم بخش به پاس سی و پنج سال مستند سازی در دو شب برگزار می‌شود و فیلم‌های «جرس»، « بوف کور»، « سنگ افراشت‌ها»، « باغ‌های مقدس سنگی» « سنگ نگاره‌های جادویی» ، «انسان شبان» « WARNING » ، «کسوف» به نمایش در می‌آید.