پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

بدترین توشهٔ آخرت


بدترین توشهٔ آخرت

همانطور كه زاد و توشهٔ آخرت را باید از راههای مختلف كسب كرد,برخی امور هم «توشهٔ منفی » تلقی می شوند و به عنوان باری سنگین بر دوش انسان قرار می گیرند كه ملازم و همراه با انسان , تا عالم محشر و رسیدگی نهایی به پروندهٔ اعمال , موجب خسران و بدبختی انسان می گردند

بِئْس‌َ الزّادُ اِلَی‌ المَعادِ اَلعُدْوان‌ُ عَلی‌ العِبادِ

دشمنی‌ با بندگان‌ خدا، چه‌ بد توشه‌ای‌ برای‌ آخرت‌ انسان‌ است‌!!

سعادت‌ اخروی‌ و حیات‌ جاودانی‌ بهشت‌ را بدون‌ زاد و توشه‌ نمی‌توان‌بدست‌ آورد. این‌ دعوت‌ و دستور صریح‌ خداوند است‌ كه‌: «برای‌ خود توشه‌برگیرید، كه‌ بهترین‌ توشه‌ها تقوی‌ است‌» و به‌ همین‌ جهت‌ كسانی‌ كه‌ گمان‌می‌كنند بدون‌ فراهم‌كردن‌ زاد و توشه‌ و مجاهدت‌ و تلاش‌ برای‌ بدست‌آوردن‌آن‌، می‌توان‌ به‌ رضایت‌ الهی‌ و بهشت‌ جاودان‌ دست‌ یافت‌ در گمراهی‌ِآشكاری‌ بسر می‌برند. آری‌! بهشت‌ را به‌ بها دهند نه‌ بهانه‌، گرچه‌ خداوندعطوف‌ و مهربان‌، با رحمت‌ واسعهٔ‌ خود و مغفرت‌ شامله‌اش‌، تلاش‌ و توشهٔ‌ناقص‌ ولی‌ خالص‌ِ بندگان‌ خود را، بهانه‌ای‌ برای‌ بهشتی‌كردن‌ آنان‌ قرارمی‌دهد!

همانطور كه‌ زاد و توشهٔ‌ آخرت‌ را باید از راههای‌ مختلف‌ كسب‌ كرد،برخی‌ امور هم‌ «توشهٔ‌ منفی‌» تلقی‌ می‌شوند و به‌ عنوان‌ باری‌ سنگین‌ بر دوش‌انسان‌ قرار می‌گیرند كه‌ ملازم‌ و همراه‌ با انسان‌، تا عالم‌ محشر و رسیدگی‌ نهایی‌به‌ پروندهٔ‌ اعمال‌، موجب‌ خسران‌ و بدبختی‌ انسان‌ می‌گردند.

از طرفی‌ یكی‌ از بهترین‌ زاد و توشهٔ‌ آخرت‌، خدمت‌ به‌ خلق‌ خدا البته‌ درراه‌ خدا است‌. اگرچه‌، غیر از خدمت‌ به‌ خلق‌، عبادت‌های‌ بزرگ‌ و موثردیگری‌ هم‌ وجود دارد و عبادت‌، منحصر در خدمت‌ به‌ خلق‌ نمی‌شود، ولی‌قطعاً یكی‌ از بهترین‌ عبادات‌، برآوردن‌ حاجت‌ها و نیازهای‌ مردمان‌ و حل‌مشكلات‌ آنان‌، بخصوص‌ مومنان‌ و محرومان‌ است‌، خدمتی‌ كه‌ در راه‌ خداباشد و انگیزه‌های‌ دنیوی‌ آن‌ را آلوده‌ نكرده‌ باشد. دستگیری‌ از مستمندان‌،آموزش‌ و تربیت‌ علمی‌ و دینی‌ و اخلاقی‌ مردم‌، رسیدگی‌ به‌ مشكلات‌ جامعه‌،ارائه‌ خدمات‌ درمانی‌ و بهداشتی‌ و رفاهی‌ به‌ نیازمندان‌، به‌ عهده‌ گرفتن‌ ادارهٔ‌امور جامعه‌ و تدبیر و تلاش‌ برای‌ حسن‌ جریان‌ امور، و بالاخره‌ آنچه‌ در عنوان‌كلی‌ِ «خدمت‌ به‌ خلق‌ خدا» می‌گنجد، اگر به‌ انگیزهٔ‌ الهی‌ و برای‌ جلب‌ رضای‌خالق‌ انجام‌ شود، یكی‌ از بهترین‌ و مهم‌ترین‌ عبادات‌ است‌ كه‌ در روایات‌اسلامی‌ بدان‌ تاكید شده‌ است‌.

از طرف‌ دیگر دشمنی‌ با بندگان‌ خدا، زیان‌ وارد كردن‌ به‌ آنان‌، اذیت‌ وآزار مردم‌، شكستن‌ دل‌ بیگناه‌، مشكل‌تراشی‌ برای‌ جامعه‌، ایجاد انحراف‌فكری‌ و اخلاقی‌، اشاعه‌ و ترویج‌ فساد و فحشاء و هر آنچه‌ برای‌ سعادت‌ مردم‌در زندگی‌ مادی‌ و حیات‌ اخروی‌ زیان‌ و ضرر دارد، از بدترین‌ توشه‌های‌آخرت‌ است‌. به‌ همین‌ جهت‌ برعهده‌ داشتن‌ «حق‌الناس‌» و عدم‌ ادای‌ آن‌،مشكل‌تر از عدم‌ ادای‌ «حق‌الله‌» شمرده‌ شده‌ است‌. از نظر اسلام‌، علّت‌ عمدهٔ‌گرفتاری‌ِ خلایق‌ در عالَم‌ محشر و عرصهٔ‌ حسابرسی‌ِ نهایی‌، ناشی‌ از حقوق‌مردمان‌ است‌ كه‌ به‌ خوبی‌ اداء نشده‌ است‌.

«بندگان‌ خدا» به‌ عنوان‌ آفریدهٔ‌ خداوند متعال‌ كه‌ برای‌ رشد و تعالی‌ وتربیت‌ آفریده‌ شده‌اند، دارای‌ حقوق‌ خاصی‌ هستند كه‌ تجاوز به‌ آن‌ گناه‌ تلقی‌می‌شود. كرامت‌ِ نوع‌ِ انسان‌ از دیدگاه‌ اسلام‌، منشا حقوق‌ انسانی‌ برای‌ هر فردی‌از نوع‌ بشر است‌. از نظر اسلام‌، در موارد خاصی‌ هم‌ كه‌ جریمه‌ها ومجازات‌هایی‌ برای‌ تخلفات‌ و جرایم‌ مجرمان‌ و متخلفان‌ پیش‌بینی‌ شده‌، نه‌ به‌انگیزهٔ‌ انتقام‌جویی‌ یا دشمنی‌ با فردی‌ از نوع‌ِ بشر، بلكه‌ برای‌ اصلاح‌ جامعه‌ وفرد است‌ و حتی‌ همان‌ مجرمان‌ و متخلفان‌ را فراتر از حدود الهی‌ و مقررات‌اسلامی‌ نمی‌توان‌ مورد مجازات‌ قرار داد. اساساً حكمت‌ احكام‌ قضایی‌ وجزایی‌ اسلام‌ و مقرراتی‌ از قبیل‌ حدود، دیات‌، تعزیرات‌، قصاص‌ و مانند آن‌،دوستی‌ِ بندگان‌ خدا، خدمت‌ به‌ جامعه‌، اصلاح‌ افراد متخلّف‌، پیشگیری‌ از رشدجرایم‌ و جلوگیری‌ از گسترش‌ عوامل‌ مضر سعادت‌ِ انسان‌ها است‌. انسان‌ِ مومن‌حقیقی‌، حتی‌ در برخورد با كفّار و تبهكاران‌، هیچ‌ دشمنی‌ و خصومت‌ِشخصی‌ با آنان‌ احساس‌ نمی‌كند و هرگز اجرای‌ احكام‌ الهی‌ را در مورد آنان‌،از روی‌ كینه‌توزی‌ شخصی‌ یا انگیزه‌های‌ انتقام‌جویانه‌ انجام‌ نمی‌دهد، بلكه‌اجرای‌ حدود الهی‌ را بر آنان‌، خدمت‌ به‌ خودِ مجرمان‌ و نیز خدمت‌ به‌ جامعه‌تلقی‌ می‌كند. پس‌ دشمنی‌ با بندگان‌ِ خدا هیچ‌ جایی‌ در نگرش‌ اسلام‌ به‌ فرد وجامعه‌ ندارد و به‌ عنوان‌ گناهی‌ بزرگ‌ شمرده‌ می‌شود كه‌ حتی‌ مانع‌ استجابت‌دعا و قبول‌ اعمال‌ عبادی‌ فرد می‌گردد. حتی‌ آنچه‌ از دیدگاه‌ حقوق‌ طبیعی‌ ونگرش‌ غیرالهی‌ به‌ حقوق‌ انسان‌ها، تخلف‌ تلقی‌ نمی‌شود، از دیدگاه‌ اسلام‌ گناه‌و معصیت‌ شمرده‌ می‌شود. سخن‌چینی‌، غیبت‌، تهمت‌، تجسّس‌ در رفتار مردم‌و... مصادیقی‌ از گناه‌ است‌ كه‌ در كتاب‌ حكمت‌ الهی‌، به‌ صراحت‌ از آنها منع‌شده‌ و همین‌ امور، مواردی‌ از نقض‌ حقوق‌ مسلمانان‌ تلقی‌ می‌گردد.

آنچه‌ برای‌ یك‌ مسلمان‌ وظیفه‌ای‌ مهّم‌ بشمار می‌رود، خیرخواهی‌ برای‌همهٔ‌ مردمان‌ است‌. نه‌تنها خیرخواهی‌ برای‌ خویشان‌ و نزدیكان‌، همسایه‌ها وهمكاران‌، همكیشان‌ و هموطنان‌، بلكه‌ خیرخواهی‌ برای‌ نوع‌ بشر. نیكی‌كردن‌به‌ آنان‌ و حل‌ّ مشكلات‌ انسان‌ها در حد توان‌ و امكان‌، وظیفهٔ‌ یك‌ مسلمان‌است‌. پس‌ بدخواهی‌ برای‌ دیگران‌، كینه‌توزی‌ و دشمنی‌ با آنان‌ و خصومت‌ بامردم‌، بدترین‌ و یا یكی‌ از بدترین‌ توشه‌های‌ آخرت‌ است‌ كه‌ سعادت‌ آیندهٔ‌انسان‌ و حیات‌ تكاملی‌ وی‌ را در معرض‌ خطر قرار می‌دهد.

پیامبر اسلام‌(ص) كه‌ برای‌ همهٔ‌ عالمین‌، رحمت‌ و رافت‌ و عطوفت‌ است‌،الگو و اسوهٔ‌ مسلمانان‌ است‌ كه‌ برای‌ همهٔ‌ مردمان‌ ـ از هر كیش‌ و مسلك‌ و قوم‌ وملت‌ و نژادی‌ ـ خیرخواه‌ و منشا خدمت‌ باشند و هرگز با هیچكس‌ احساس‌عداوت‌ و خصومت‌ شخصی‌ نداشته‌ باشند. آری‌! پیامبر اكرم‌(ص) در دعوت‌دیگران‌ به‌ اسلام‌ و در جنگ‌ و جهاد خود با دشمنان‌ اسلام‌ نیز انگیزهٔ‌هدایت‌گری‌ و رحمت‌گستری‌ داشت‌ و از سر دوستی‌ و محبت‌ به‌ آنان‌ وخدمت‌ به‌ حیات‌ ابدی‌ و حقیقی‌شان‌ آنان‌ را به‌ اسلام‌ فرامی‌خواند و یا با آنان‌ به‌جنگ‌ و جهاد می‌پرداخت‌، نه‌ برای‌ گسترش‌ قدرت‌ سیاسی‌ یا كشورگشایی‌ واستثمار و استعمار مردمان‌ و تامین‌ منافع‌ شخصی‌، گروهی‌، ملی‌ یا حتّی‌مذهبی‌! و بزرگ‌ترین‌ غم‌ِ مردان‌ بزرگ‌ ـ كه‌ پیامبر اكرم‌(ص) را اسوهٔ‌ خودمی‌دانستند ـ دوری‌ِ مردمان‌ِ زمانشان‌ از صراط‌ مستقیم‌ و انحراف‌ آنان‌ از مسیرهدایت‌ و كمال‌ بوده‌ كه‌ با انگیزهٔ‌ الهی‌ِ دوستی‌ِ با بندگان‌ خدا، برای‌ آنان‌ مطرح‌بوده‌ است‌!... و هم‌ امروز هم‌ برای‌ هر مسلمان‌ِ حقیقی‌، كه‌ خواهان‌ِ پیوند با امام‌علی‌(ع) ـ پیشروترین‌ پیرو حقیقی‌ پیامبر اكرم‌(ص) و پیشوای‌ مومنین‌ و متقین‌ ـباشد، پرهیز از خصومت‌ و دشمنی‌ با بندگان‌ خدا و تلاش‌ برای‌ خدمت‌ به‌انسان‌ها در راه‌ خدا، از مهم‌ترین‌ سرمشق‌ها شمرده‌ می‌شود، زیرا هم‌ او هشدارداده‌ است‌ كه‌: «چه‌ بد توشه‌ای‌ است‌ برای‌ آخرت‌ انسان‌، دشمنی‌ با بندگان‌خدا.»

چهل‌ گام‌(كتاب جوان)گ

علی‌ ذوعلم‌



همچنین مشاهده کنید