سیاست ها و برنامه های صرفه جویی انرژی در هند

در اوت ۲۰۰۱ قانون صرفه جویی در انرژی به تصویب پارلمان رسید و انتظار می رفت راه های بررسی تلفات انرژی را روشن و میزان هدررفتگی آن را كنترل كند اما افق بخش برق هند همچنان تیره است اگر چه اصلاحات این بخش از یك دهه پیش آغاز شده اما دستاوردها اندك بوده است

●نكات عمده قانون صرفه‌جویی در انرژی (مصوب ۲۰۰۱)

در اوت ۲۰۰۱ قانون صرفه‌‌جویی در انرژی به تصویب پارلمان رسید و انتظار می‌رفت راه‌های بررسی تلفات انرژی را روشن و میزان هدررفتگی آن را كنترل كند. اما افق بخش برق هند همچنان تیره است. اگر چه اصلاحات این بخش از یك دهه پیش آغاز شده اما دستاوردها اندك بوده است. وضعیت مالی بیشتر شوراهای ایالتی برق (SEBS) همچنان در حالت بحرانی است و دلیل عمده آن مربوط به استفاده كنترل نشده از وسایل و دستگاههای برقی با كارایی پایین بوده است. دلیل دیگر به یارانه‌های بالای بخش كشاورزی و برخی بخش‌های دیگر مربوط می‌شود و میزان بالای دزدی برق سبب شده كه درآمد SEBS و سایر شركت‌های برق كاهشی قابل توجه داشته باشد.

قانون پیش گفته توسط گروه‌هایی از كارشناسان آماده و در گردهمایی‌های گوناگون مورد بحث قرار گرفت تا بالاخره تصویب شد. سرانجام دفتر موسوم به «دفتر كارایی انرژی BEE» تاسیس و از طریق شوراها اداره شد. قرار بود تمام دارایی‌ها، اموال و كاركنان مراكز مدیریت انرژی به این دفتر منتقل شود.

در این سیستم دولت مركزی از طریق وزارت برق، دفتر كارایی انرژی و دولت‌های ایالتی نقش مهمی در رسیدن به هدف‌های مورد نظر دارند.

مساله عمده بخش برق هند افزایش عرضه و تقاضا، میزان بالای تلفات درانتقال و توزیع، برق دزدی و اتلاف انرژی از طریق بهره‌گیری از دستگاه‌های برقی با كارایی پایین در بخش‌های مختلف (صنعت) است. در زمینه اختیارها و وظایف اصلی این دفتر نكات زیر قابل توجه است:

▪توصیه راهكارهایی برای مصرف استاندارد انرژی به دولت مركزی

▪ ارایه توصیه‌هایی به دولت مركزی برای هدایت ساخت محصولات و تجهیزات برقی به سمت محصولاتی با كارایی بالا

▪ ارایه توصیه به كاربران انرژی و مشتریان هدف

▪ تعریف كدهای ساختمانی ویژه صرفه‌جویی در انرژی

▪ایجاد آگاهی برای استفاده موثر از انرژی و صرفه‌جویی در آن

▪ساماندهی آموزش كاركنان و متخصصان به استفاده كارآمد از انرژی و صرفه‌جویی در آن

▪ تقویت خدمات مشاوره‌ای در زمینه صرفه‌جویی در انرژی

▪بسط و گسترش آزمایش و ارایه گواهینامه

▪ ترویج استفاده از فرآیندهای كارآمد به لحاظ مصرف انرژی، تجهیزات حسابرسی انرژی پشتیبانی نرم‌افزاری و ابزار دستی اندازه‌گیری پارامترهای مختلف مصرف

▪ ترویج شیوه‌های نوآورانه تامین مالی پروژه‌های كارایی انرژی

▪تعیین مقررات و ویژگی‌های لازم برای حسابرسی معتبر انرژی و نگهداری فهرست آنها

▪ مشخص كردن استانداردهای صحه‌گذاری برای مدیران انرژی

▪ مشخص كردن موارد تفصیلی اندازه‌گیری و حسابرسی منظم انرژی

▪ پیاده‌سازی طرح‌هایی برای همكاری بین‌المللی درزمینه صرفه‌جویی در انرژی

تمام وظایف بالا توسط دفتر و با راهنمایی دولت مركزی انجام می‌شود در مقابل اختیارات زیر (برای دفتر) در نظر گرفته شده است:

▪ مشخص كردن استانداردهای مصرف انرژی برای تمام تجهیزات، وسایل و دستگاههای‌برقی

▪منع سازندگان از ساخت و بازرگانان از واردات تجهیزات، وسایل و دستگاههای برقی فاقد استانداردهای پیش‌گفته

▪ ایجاد و تعریف هنجارها و استانداردهای مصرف انرژی

▪ هدایت صنایع با مصرف فشرده انرژی برای حسابرسی اجباری انرژی توسط حسابرسان خبره انرژی

▪ اعمال برنامه‌های استفاده موثر از انرژی و صرفه‌جویی در آن بر تمامی مشتریان مورد نظر

▪ هدایت مصرف‌كنندگان هدف برای گزینش و انتصاب مدیر انرژی

▪ تعریف شرایط احراز حداقل و فعالیت‌های مدیران و حسابرسان انرژی

▪ كمك به ایالت‌ها در زمینه تدوین كدهای ساختمانی برای استفاده موثر از انرژی و صرفه‌جویی در آن

▪ هدایت فعالیت‌های حسابرسی انرژی برای ساختمانها/ دفاتر مورد نظر و سایر مصرف‌كنندگان بزرگ با بار متصّله ۵۰۰ كیلوولت یا دیماند ۶۰۰ KVA

تشریح و پیاده‌سازی كدهای ساختمانی صرفه‌جویی انرژی با همكاری دولت‌های ایالتی در جریان است.

●پیش‌بینی حكم جریمه:

هر كس كه از مقررات پیش‌بینی شده پیروی نكند، مشمول مجازات شده حكم لازم برایش صادر خواهد شد. مواردی نیز برای دادخواهی افراد مغبون پیش‌بینی شده است.

هدف این قانون بهبود كیفیت تمام تجهیزات و دستگاه‌های برقی و كسب اطمینان از سازندگان آنهاست كه دستگاههایی با بالاترین كیفیت و حداقل مصرف انرژی می‌سازند. تمام كاربران، بخصوص مصرف‌كنندگان هدف مسوول استفاده از بهترین اقلام مهندسی در ساخت دستگاهها و تجهیزات برقی با بالاترین كارایی و مصرف حداقل برق بوده و این نكته باید ملكه ذهنی آنها شود كه انرژی كمیاب و گران را مورد صرفه‌جویی قرار دهند. به این نمونه‌ها توجه كنید:

▪ساخت و استفاده از لامپ‌های گداختی GLS باید ممنوع شود زیرا كارایی آنها تنها ۱۰ درصد است. میلیون‌ها لامپ از این نوع وجود دارد كه همچنان مورد استفاده است. اقدام‌های كارای انرژی باعث صرفه‌جویی در هزاران مگاوات برق با ارزش می‌شود. لامپ‌های GLS رامی‌توان به آسانی با لامپ‌های مقرون به صرفه كم‌مصرف CFL تعویض كرد.

▪قطع استفاده از چوك‌های الكتریكی و ترغیب استفاده از لامپ‌های مقرون‌به صرفه دارای چوك الكترونیك. هر یك از این لامپ‌ها باعث ۳۵/۳۰ وات صرفه‌جویی شده به این شكل هزاران مگاوات صرفه‌جویی می‌شود.

▪سازندگان و استفاده‌كنندگان از یخچال و سیستم‌های تهویه مطبوع به ساخت و بهره‌گیری از انواع دستگاه با كارایی انرژی بالا ترغیب شوند.

▪ با استفاده از سیستم‌های مدیریت انرژی از كارآمدی فرآیند‌ها اطمینان حاصل شود.

▪در صنایع فرآیندی و همچنین صنایع موتورها و پمپ‌های كشاورزی سازندگان و استفاده‌كنندگان به تولید و استفاده از موتورهای LT با كارایی بالا ترغیب شوند.

▪ترغیب به ساخت و استفاده از ترانسفورمرهای توزیع با تلفات كم وكارایی بالاو استفاده از قرقره‌ها، كابل‌ها و سیم‌پیچی‌های مناسب. ترانسفورمرهایی كه در حال حاضر توسط شوراهای ایالتی برق مورد استفاده قرار می‌گیرد هزاران مگاوات برق طلب می‌كند.

▪توصیه و ارایه تضمین برای استفاده از كابل‌های مسی در سیم‌كشی‌های صنعتی و بازرگانی به دلیل اینكه هنوز در بسیاری از بخش‌ها از سیم‌كشی‌های آلومینیومی استفاده می‌شود.

صرفه‌جویی انرژی در هند: سیاست‌ها، نهادها، كاربران نهایی و فناوری

مقدمه: در چند سال اخیر هند جهشی سریع به سوی خوداتكایی اقتصادی داشته و به پیشرفت‌های مهمی در زمینه صنعت، كشاورزی، مخابرات، حمل ونقل و سایر بخش‌هایی نایل شده است كه مصرف بالای انرژی را برای توسعه یافتن طلب می‌كنند. اگر هند می‌خواهد به هدف‌های پیش‌بینی شده برای رشد تولید ناخالص داخلی دست پیدا كند، نیازمند متناسب‌سازی ورودی‌های انرژی به‌خصوص انرژی‌های تجاری به شكل ذغال‌، نفت، گاز و برق است به هر صورت ذخایر سوخت‌های فسیلی هند محدود است.

عمر مخازن شناخته شده نفت و گاز با سطح تولید فعلی به ترتیب ۱۸ و ۲۶ سال است. هند ذخایر ذغال‌سنگ عظیم شناخته شده‌ای (به میزان ۸۴ میلیارد تن) دارد كه عمر آن ۲۰۰ سال برآورد شده كه باتوجه به افزایش خاكسترهای ناشی از استفاده از آن و تعهدات هند در محدود كردن انتشار گازهای گلخانه‌ای مقوله‌ای مهم است. در بخش بازرگانی بنا به روال معمول ذخایر قابل بهره‌برداری ذغال عمری در حد صدسال دارند.

انرژی در بخش زیربنا عنصری مهم است و باید عرضه و پایداری آن تضمین شود. از سوی دیگر تقاضای انرژی به سرعت بالا رفته و در مقابل منابع آن كمیاب‌تر و گران‌تر می‌شوند. در میان راهبردهای گوناگونی كه برای تامین تقاضا در نظر گرفته شده، استفاده موثر از انرژی و صرفه‌جویی در مصرف آن كم‌هزینه‌ترین راهبرد و سازگارترین با ملاحظات زیست‌محیطی است. با استفاده هوشمندانه از منابع و پیگیری سیاست‌ها و برنامه‌های كارایی انرژی و مدیریت مناسب آن گام‌هایی برای پایداری عرضه برداشته شده و صرفه‌جویی در انرژی و كارایی انرژی بخشی از راهبرد و استراتژی دولت را در توأم‌سازی رشد اقتصادی با مصرف بهینه انرژی تشكیل می‌دهد.

برگزیده مطالب شماره‌های ژوئیه و دسامبر ۲۰۰۴ نشریه IEENA

---