مقصر كیست

تابلوی نقاشی زیبا و نفیس«مهتاب در جنگل» عصر روز یكشنبه ۲۱ اردیبهشت از طبقه دوم موزه هنرهای زیبا در مجموعه تاریخی سعدآباد سرقت شد

تابلوی نقاشی زیبا و نفیس«مهتاب در جنگل» عصر روز یكشنبه ۲۱ اردیبهشت از طبقه دوم موزه هنرهای زیبا در مجموعه تاریخی سعدآباد سرقت شد . این دومین سرقت در یك ماه گذشته از موزه های كشور است . كمتر از یك ماه پیش نیز افراد ناشناسی با حمله مسلحانه به موزه پارس شیراز، اقدام به سرقت یك قرآن خطی بسیار نفیس ـ منسوب به حضرت علی (ع) كردند . دو سرقت در مدتی كمتر از یك ماه،این سؤال را مطرح می كند كه مسئولیت حراست از آثار باستانی و اشیای موزه ای ایران به عهده چه نهاد یا سازمانی است؟ آیا باید نیروی انتظامی را مقصر دانست و یا گریبان سازمان میراث فرهنگی را گرفت؟ آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی باید پاسخگو باشند و یا دولت در این زمینه كوتاهی كرده است؟ دولت ،قوه قضاییه ،وزارت اطلاعات و ... كدام یك می توانند بیشترین سهم را در حفاظت از میراث فرهنگی كشور به عهده داشته باشند؟

حدود دو سال است كه بسیاری از مسئولان و دست اندركاران كشور كه دغدغه حفظ میراث فرهنگی را دارند، اعلام می كنند كه برای حفظ و حراست از « میراث فرهنگی» باید یگانی ویژه برای پاسداری از میراث فرهنگی تشكیل شود. اما این كه چرا تا كنون نسبت به راه اندازی این یگان اهمال شده است،پرسش دیگری است كه پاسخگویی به آن می تواند كلید رسیدن به مقصر اصلی در سرقت و تاراج میراث كشور باشد.در حالی كه بسیاری از گزارش ها ،حاكی از تشدید روند سرقت ها،حفاری های غیر مجاز و قاچاق آثار و اموال تاریخی و ملی كشور دارد و بسیاری از سودجویان در مناطقی چون جیرفت و شمال كشور با شدت فراوان به حفاری های غیر مجاز و سرقت آثار تاریخی كشور مشغول هستند ،هنوز خلاء های فراوانی برای برخورد با متخلفان در قوانین كشور وجود دارند. مهم ترین این خلاءها و مشكلات نیز به تشكیل نشدن یگان ویژه پاسدران میراث فرهنگی بر می گردد. تشكیل یگان ویژه پاسداران میراث فرهنگی در قانون بودجه سال ۸۱ و برنامه پنج ساله سوم توسعه به صراحت به دولت تكلیف شده است . اما سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور به این دلیل كه جذب نیرو برای تكمیل كادر این یگان با سیاست كوچك سازی بدنه دولت همخوانی ندارد،با تشكیل این یگان مخالفت می كند . د واقع مغایرت یكی از مواد قانون برنامه پنج ساله سوم با یكی دیگر از مواد همین قانون را دلیل تخصیص ندادن بودجه لازم برای تشكیل این یگان اعلام كرده است. نكته مهم دیگر به وضع قوانین خاص و ویژه جرائم میراث فرهنگی برمی گردد.در حال حاضر در قانون مجازات های اسلامی ، سرفصل مشخصی برای مجازات های مربوط به جریم میراث فرهنگی در نظر گرفته نشده است. تداوم روند سرقت،قاچاق و حفاری های غیر مجاز در مناطق مختلف كشور می طلبد كه علاوه بر بازنگری و اصلاح قوانین مربوط به میراث فرهنگی و تدوین قوانین جدید در این رابطه ،هر چه سریع تر نسبت به راه اندازی یگان ویژه پاسداران میراث فرهگنی اقدام شود. در یك ماه گذشته بسیاری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ،نگرانی های عمیق خود را از وضعیت تخریب و غارت میراث فرهنگی كشور اعلام كرده اند و خواستار تشكیل یگانی برای پاسداری از اموال ملی و تاریخی مردم شده اند. طبیعی است كه با توجه به گستره عظیم جغرافیایی میراث فرهنگی كشور ،فرصت و امكان بسیار مناسبی برای ارتكاب تخلف به دور از چشم ضابطان قضایی و مأموران انتظامی كشور وجود دارد. در چنین شرایطی طبیعی است كه ارگان خاصی باید وظیفه حفظ و حراست از میراث ملی و تاریخی كشور را به عهده بگیرد.اما در شرایط فعلی این وظیفه به عهده كیست و چه كسی پاسخگو است؟