۱۱ آبان ۱۳۱۷ ـ محاکمه پدران جنبش کمونیستی ایران

محاکمه ۵۳ تن اعضای موسس حزب کمونیست توده از ۱۱ آبان سال ۱۳۱۷ (دوم نوامبرسال ۱۹۳۸ میلادی) در تهران آغاز شد. اتهام عمده آنان تلاش برای براندازی سلطنت و ملی کردن منابع تولید ایران …

محاکمه ۵۳ تن اعضای موسس حزب کمونیست توده از ۱۱ آبان سال ۱۳۱۷ (دوم نوامبرسال ۱۹۳۸ میلادی) در تهران آغاز شد. اتهام عمده آنان تلاش برای براندازی سلطنت و ملی کردن منابع تولید ایران اعلام شده بود.. در پایان این محاکمه، دستگیرشدگان به مجازات زندان محکوم شدند.

دکتر تقی ارانی فیزیکدان ایرانی تحصیلکرده آلمان که از او به عنوان پدر احزاب کمونیستی در ایران نام می برند یکی از این متهمان بود. وی به جرم ترویج مرام اشتراکی (مزدکیسم ـ مارکسیسم) و تبلیغ براندازی سلطنت به ده سال زندان محکوم شده بود. ارانی دهم بهمن ۱۳۱۸ هجری خورشیدی (۳۰ ژانویه ۱۹۴۰) در ۳۶ سالگی در زندان تهران درگذشت و اعلام شد که مرگ او از بیماری تیفوس بوده است. پس از اشغال نظامی ایران و ازمیان رفتن ترس مطبوعات از نوشتن هرگونه مطلب، برخی از روزنامه های تهران نوشتند که دکتر ارانی را در زندان کشته بودند.

محکومیت پدران جنبش کمونیستی ایران نتوانست به فعالیت آنان پایان دهد و حزب توده سه سال بعد اعلام موجودیت کرد که فعالیت علنی آن با تیراندازی به سوی شاه در دانشگاه تهران در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ ممنوع شد و ....