خاطرات عاشقانه یك گدا

كتاب حسن فرهنگی با یك بازی پیچیده و چند وجهی مرا به مواجهه فرا می خواند كتاب عكس برداری از ناخودآ گاه را بر عهده می گیرد

● نگاهی به« خاطرات عاشقانه یك گدا» نوشته "حسن فرهنگی"

" خاطرات عاشقانه یك گدا" پیش روی من است . كتاب "حسن فرهنگی" با یك بازی پیچیده و چند وجهی. مرا به مواجهه فرا می خواند. كتاب عكس برداری از ناخودآ گاه را بر عهده می گیرد. ناخودآگاهی كه انتقال به بخش آگاه ذهن را برنمی تابد. زمان حلقوی مدام حول محور منع ها می چرخد و به طور همیشه خود را تكرار می كند . صداهای مختلف از آن بر می خیزد. حتی صدا های اضافی . هیاهو های گنگ . آیینه وار ما را به تماشا می خواند . گرچه می بینیم اما در نمی یابیم .رمزهایی كه همچنان رمز می مانند. تاویل این كتاب را از نگاه من پیش روی دارید.

● صدای اول – دیالكیتیك انزوا

دیالكتیك انزوا صدای اولی است كه به گوش می رسد. تنهایی خواسته می شود. اما تاب آ ورده نمی شود . یك اتاق دوازده متری نماد این خواست است. اما ورود یك زن انزوا را ناخواستنی می كند. راوی این حضور را به محاكمه می كشاند. از آن یك جهان كافكایی می سازد . اما ذهن او را می رباید. ناخود آگاه را می گویم . او در هزار توی آن ناخود آگاه آن دیگری را می جوید. در بین یك فضای اثیری و یك غریزه ناب سرگردان می ماند. گاه از آ ن می گوید . گاه از این می گوید . زمانی فرهیختگی اش را می طلبد.زمانی صرف مادگی اش را . این تلواسه همان خواست انزوا و یا با دیگری بودن است . فرهیختگی ما را با آن دیگری پیوند می دهد و مادگی با كاهش فشار غریزه. تنهایی را مطلوب می سازد.

● صدای دوم – شئی شدگی

جامعه اسیر نا خودآ گاه و یك تاریخ حلقوی چون به سطح گفت وگو نمی رسد٬ آن دیگری تبدیل به شئی می شود . فرصت گوشت و پوست یافتن نمی یابد. همه از هم استفاده ابزاری می بریم . چون این بازی چند جانبه است. همه در خود گمگشته گی یله می شویم . چون توان عبور از ذهن به عین را نداریم . از آن دیگری صورت های متفاوت می سازیم . صورت های متناقض و دست نیافتنی . هر دست یافتنی . عین دست نیافتن است . فرهنگی در یك بازی مردها را وا می داردنشانی زن دلخواه خود را تصویر كنند . ولی این خواست محال است و به این دلیل بازی شكست خورده می ماند. نام گذاری متعدد عین ننامیدن است . یك سرگردانی همیشگی . یك حیرت بی فرجام . كتاب شئی شدگی ما را به راحتی مكشوف می سازد.

● صدای سوم – شكست منطق درام

درام تنها در زمان خطی امكانپذیر است . گره افكنی به. گره گشایی فرصت می دهد . بحران توسط رویداد ها راه به آ رامش می كشد . اما در زمان حلقوی ما با غیبت رویداد روبرو هستیم . گره ها بجای باز شدن كورتر می شوند . بحرانها به صورت مضاعف ذهنی اند. در ذهن بحران شكل می گیرد و در همانجا مفر می جوید و نمی یابد . در غیاب عین جهان بی مفر می ماند . شكست منطق درام وضعیت را توضیح نا پذیر می سازد. از همین جا ست كه چهره زن روزنامه نگار شكل می گیرد تا در زبان شفاف و صریح مقاله حرفهای ناگفته ٬گفته شود.اما این گویایی در بیرون زمان حلقوی می ماند و راهی به درون متن نمی یابد .

● صدای چهارم : میل در آدمی

آدمی تنها میل آن دیگری است . حتی غریزه بقا در آئینه غیر٬ مفهوم می یابد. غریزه جنسی یك ارتباط ناب است . كانت می گوید: « یك مبادله كاملا عادلانه» . هر حركت من به تو لذت می بخشد و هر حركت تو به من . اما لازمه این مبادله به رسمیت شناختن آن دیگری است . در جامعه پر از منع ٬ تنها من باید لذت ببرم ولی زن٬ ابژه لذت بخش است نه لذت بردن . اما همانگونه كه كانت در طلوع روشنگری می گوید بدون لذت متقابل . لذتی در كار نخواهد بود . به این دلیل با تمام رهایش غریزه . نا خودآ گاه جمعی مان از سركوب اضافی انباشت می شود و فاعلیت را غیر ممكن می كند .

فرهنگی با امكانات زمان بازی می كند. جابه جایی مدام راوی . تغییر نامها . تغییر مكانها . آدمها . كشش ها بیش از اینكه حاصل بازی خود انگیخته ذهن باشد . تمهیدی آگاهانه است كه چیره دستانه شكل می گیرد .

● صدای پنجم . صدای مخاطب

خواندن " خا طرات عاشقانه یك گدا " كار آسانی نیست . صدای اضافی " گدا " و " دارا " . شخصیت هایی كه معادل ای در عین ندارند . همه توجه ما را می طلبد . این توجه در شرایط امروز سخت و دست نیافتنی است . اما نگارنده این سختی را تاب می آ ورد وتا انتها می خواند. این مشكل- خواندن کتاب را می گویم - فرهنگی نیست كه مجبوریم در اطرافمان صداهای اضافی و مشكلات اضافی تر همزیستی كنیم . همان صداهای اضافی كه در سطور پنهان و آشكار داستان سر بیرون می آورند و خود را به رخ می كشند .

حسن فرهنگی را باید جدی گرفت . از طریق اثرش می توانیم به خودشناسی بپردازیم . خواندن این اثر را توصیه می كنم آنهم با چاشنی صبوری و تاب آوردن.

محمدآقازاده