هنرهای رزمی شائولین و بودیسم چان

گرچه ذهن نسبت به جسم, وابستگی و ارتباط بیشتری با آموزش های بودیسم دارد, با این وجود نباید جسم را کم اهمیت تر از ذهن پنداشت, تا جائی که جسم قادر است حامی و یاری گر ذهن در روند آموزش و پرورش باشد

▪ سیفو شی گولین، من از پاسخ‌هایتان هم شگفت‌زده و هم محظوظ شدم، اما آیا می‌توانید با مثالی، چگونگی تدریس اصول عمیق‌تر چان Chan در هنان، در معبد شائولین چین، را توضیح دهید؟

ـ راهب شیو گولین: بله، مثالی برای شما می‌زنم. پیش از این در معبد شائولین، یک سیفو برای آموزش فلسفهٔ چان Chanبه همهٔ دانش‌آموزان (Tu Di) شائولین انتخاب می‌شد، اما امروزه، در معبد شائولین هر معلم، فلسفهٔ چان Chan و هنرهای رزمی شائولین را به‌طور یکسان به شاگردان خویش آموزش می‌دهد. شخص نباید به چان Chan و هنرهای رزمی شائولین جدا از هم بیاندیشد. شائولینِ اصیل صرفاً شکل ظاهری آن نیست. شکل یا فرم برای یک ورزشکار راهب فقط وسیله‌ای است برای تمرین وحدت و یگانگی میان ذهن و جسم. اکنون زمان آن فرا رسیده که تمامی این دوگانگی‌ها از میان برود.

▪ در فرهنگ غرب از زمان یونانیان باستان، مبحثی وجود داشته که فلاسفه آن را ”شکاف متافیزیکی یا ماورا طبیعی“ می‌نامند و در آن ذهن و جسم جدا از هم انگاشته می‌شوند، به این معنا که جسم، زندان یا جائی پست و نامرغوب برای ذهن یا روح به شمار می‌آید. آیا چنین شکافی در آئین بودائی چان Chan وجود دارد و اگر چنین است این شکاف چه‌طور از بین می‌رود؟

(در این‌جا راهب شی گولین پس از اندکی مکث، ادامه داد:)

ـ راهب گولین: گرچه ذهن نسبت به جسم، وابستگی و ارتباط بیشتری با آموزش‌های بودیسم دارد، با این وجود نباید جسم را کم اهمیت‌تر از ذهن پنداشت، تا جائی‌که جسم قادر است حامی و یاری‌گر ذهن در روند آموزش و پرورش باشد. بنابراین گرچه گاهی به‌ نظر می‌آید که راهبان شائولین، بیشتر جسم خود را در طول تمرین‌های هنرهای رزمی به کار می‌برند، اما آنان در واقع از ذهن خویش برای حرکت جسم سود می‌برند و هم‌زمان، جسم ذهن را در پرورش معنوی یاری می‌کند. بنابراین ذهن و جسم، هر دو در توازن و هماهنگی با یکدیگر عمل کرده و یک کل جدائی‌ناپذیر را تشکیل می‌دهند.

▪ آیا می‌توانید حقیقت این عمل یکپارچگی در طول تمرینات کونگ فو را با مثالی واضح برای ما شرح دهید؟

ـ راهب گولین: بله، اجازه دهید مثال ساده‌تری در این مورد بزنم. برای مثال، وقتی شما کونگ بو چونگ چوآن Kung Bow Chong Chuan (حالت کمانی برای شارژ مشت) را تمرین می‌کنید، چی Chi از هنگام شروع باید از dantien حرکت داده شود و سپس به سمت وحدت و یکپارچگی کلر اندام‌ها پیش رود؛ مثلاً به ماهیچه‌ها و سپس به چوآن Chuan برود که نتیجهٔ آن ایجاد انرژی یا قدرت است. این مثال مانند تعالیم یین یواِن گو Yin Yuen Guo بودائی (هدف، موقعیت، و نتیجه) می‌باشد. بنابراین وقتی شخص مشت می‌زند، Yin (هدف یا انگیزه)، به نیت شخص برای اجرای حرکت ضربه یا مشت مربوط می‌شود، Yuen (موقعیت یا چگونگی)، به آغاز حرکت و انرژی چی Chi که برای ایجاد مشت در جسم به حرکت در آمده و Guo (نتیجه)، کاملاً برابر است با حرکات اجرا شده‌ای که فرضاً ضربه را تولید می‌کند. این مثالی است که دقیقاً هدف حرکات هنرهای رزمی را که باید با ذهن شخص در وضوح و آگاهی کامل به انجام برسند، مشخص می‌کند، دیگر این‌که این وضوح و آگاهی با به‌کارگیری اصول بودیست در هنرهای رزمی به‌دست می‌آید. وقتی شخص حرکتی را اجرا می‌کند، ذهن او فقط روی حرکت کنونی تمرکز دارد. بنابراین وقتی شخص در طول تمرینات فیزیکی کونگ فو بتواند تمرکز داشته و توجه و آگاهی خود را کاملاً حفظ کند، در واقع آغازی است برای تجربهٔ وحدت و یگانگی ذهن و جسم.

▪ از بیانات شما برای روشن ساختن ارتباط بین ذهن و جسم، و هنرهای رزمی شائولین و بودیسم، بسیار سپاسگزارم.

موضوع دیگری که مورد بحث است، فشارهای منفی در مورد نبود راهبان واقعی شائولین در معبد شائولین امروز و نیز گزارش‌هائی از تجاری کردن معبد به‌عنوان منبع اصلی انهدام و تخریب ارزش‌های سنتی شائولین می‌باشد. در این مورد چه نظری دارید؟

ـ راهب گولین: بله، معبد شائولین به دلیل صنعت توریسم، تغییر بسیاری کرده است. در گذشته فقط راهبان شائولین برای تحصیل هنرهای رزمی و چان anch، در معبد بودند. اما اکنون، معبد یک دام توریستی است. البته بستگی دارد بعضی راهبان هنوز هم اعتقادی بسیار عمیق به کونگ فوئی عالی و تعهدی ژرف به حفظ سنت‌های معبد شائولین دارند. این راهبان تحت تأثیر توریسم نمی‌توانند در جهت مخالف قرار گیرند و سنت‌های معبد را فراموش کنند. اما هستند تعدادی از راهبان جوان‌تر که در جهت مخالفت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.

● شائولین در مقابل ووشو (Wushu)

▪ خواهشمندم در مورد مرکز ووشو شائولین که سالیانِ متوالی، از زمان معبد شائولین ۱۵۰۰ ساله وجود داشته است، مطالبی را بگوئید؟ آیا ممکن است ایجاد این مرکز ووشو، در واقع اقدامی ابتکاری از جانب دولت برای انجام آن‌چه که بسیاری از معابد شائولین را برانگیخت و یورش گارد قرمز دههٔ ۱۹۷۰ که به شکست منجر شد، باشد؟ یعنی ویرانی سنت آموزشی راهبان بودائی معبد شائولین در معبد مشهور شائولین شمالی؟

ـ راهب گولین: در نزدیکی شائولین، نه فقط یک مدرسهٔ ووشو، بلکه مدارس بسیاری وجود داشت. این مدارس مطلقاً هیچ کاری در ارتباط با معبد شائولین نداشتند، جز این‌که در حقیقت تعدادی از راهبان واقعی شائولین گاهی بنا به درخواستی مأمورینِ دولتی یا اساتید محلی کونگ فو، هنرهای رزمی را در آن‌جا به شاگردان غیر حرفه‌ای آموزش می‌دادند. این هنرها، هنرهای رزمی واقعی معبد شائولین نیستند چراکه چان Chan ندارند. حرکات ظاهری یا بیرونی فرم‌ها، جلوه‌ای یکسان دارند، عده‌ای از افراد نیز، مانند راهبان لباس می‌پوشند تا به مرکز ووشو فضائی سنتی بدهند، اما اینان راهبان واقعی معبد شائولین نیستند. در هر صورت این افراد، ضرری نمی‌رسانند. اساتید کونگ‌فوئی که در مرکز ووشو آموزش می‌دهند به روش خود با گسترش اصول شائولین، حداقل از نظر جنبه‌های ظاهری آن به فرهنگ چینی کمک می‌کنند. امیدوارم کسانی که جذب این ظاهر جذاب و بُعد ظاهری شائولین می‌شوند بعدها جذب پایه و اساس عمیق‌تر بودیست هنرهای رزمی شائولین، نیز بشوند.

▪ سیفو، این مسئله سئوال دیگری را در ذهنم تداعی می‌کند. آیا داوطلبان هنوز هم برای راهب شدن به معبد شائولین شمالی سفر می‌کنند؟ اگر نه، پس در این صورت آیا ورزش ملی ووشو و مرکز ووشو، جایگزین معبد شائولین در نقش سنتی‌اش، یعنی هدایت هنرهای رزمی شائولین در چین امروز می‌شود؟

ـ راهب گولین: بله، راهبان هنوز هم در معبد شائولین آموزش می‌بینند. اگرچه ووشو شائولین پیشرفت بسیاری در چین به‌دست آورده، اما امیدواریم که آموزش‌ هنرهای رزمی اصیل شائولین در معبد شائولین ادامه پیدا کند؛ (در این‌جا اصطلاح ووشو را به معنی هنرهای رزمی بدون بودیسم به کار می‌برم و نه فقط هنرهای رزمی به‌طور عام، آن‌چنان که این اصطلاح به‌طور معمول به کار برده می‌شود). ووشو شائولین از لحاظ ظاهری شبیه هنرهای رزمی شائولین می‌باشد، اما تفاوت واقعی در این است که در شائولین اصیل، ذهن و جسم از طریق بودیسم به یک توازن و هارمونی می‌رسند. از آن‌جائی که جلوه‌ٔ ظاهری فرم‌های کونگ فو مانند ووشو می‌باشد، یک مشاهده‌کننده نمی‌تواند بین راهبان اصیل شائولین و ورزشکاران شائولین، آنها که در جنبه‌های فیزیکی و ظاهری شائولین شهرت دارند، تفاوتی قائل شود، راه‌حل درک این تفاوت در این است که ورزشکاران ووشو فقط فرم‌های ظاهری را تمرین می‌کنند، اما راهبان، کونگ‌ فو را به‌عنوان راهی برای ورود به چان Chan به کار می‌برند. هنرهای رزمی شائولین اصیل، اصول مهم و برجسته‌ای دارد که شخص باید چان Chan را برای ورود به هنرهای رزمی و هنرهای رزمی را برای بیان چان Chan به کار برد.

● آسیا و آمریکا

▪ سیفو، لطفاً اگر ممکن است تفاوت بین چان Chan و ذن Zen (واژهٔ ژاپنی برای چان Chan که نسبت به عبارت دیگر مشهورتر است) را از آن‌جائی که امروزه در آن کشورها آموزش داده می‌شوند، شرح دهید.

ـ راهب گولین: چان Chan در هندوستان خلق شد، سپس توسط دامو DaMo به چین آورده شد. بعدها ژاپنی‌ها آن را بیشتر توسعه دادند. گفتاری چینی است که می‌گوید: چان Chan در هندوستان خلق شد در چین شکوفه کرد و در ژاپن میوه داد. وقتی چان Chan به چین آمد، چین به اقوام متفاوتی تقسیم شد. ژاپنی‌ها چان Chan را آموختند و آن را در زندگی واقعیشان به کار بردند، در حالی‌که اکثریت چینی‌ها این کار را انجام ندادند. چینی‌ها برای گسترش و توسعهٔ تئوری چان Chan در معابد و کوهستان‌ها شرکت کردند، اما هیچ‌کس آن را نپذیرفت.

▪ تا زمانی که در این‌جا اقامت دارید، تصمیم شما برای توسعه بیشتر بودیسم و کونگ فو معبد شائولین در ایالات متحده چیست؟ آیا تمایل دارید که در آمریکا معبد شائولین بزرگی شبیه آن‌چه که در چین است، بسازید؟

ـ راهب گولین: بزرگ یا کوچک، اندازهٔ معبد مهم نیست. آن‌چه مهم است، اصول واقعی شائولین یعنی آموزش‌های بودیسم چان Chan می‌باشد که مردم با آن آشنا هستند.

▪ چه چیزی شما را وادار کرد که به ایالات متحده بیائید و در این‌جا اقامت کنید؟

ـ راهب گولین: وقتی به زندگی در ایالات متحده و افتتاح مرکز مدیتیشن و هنرهای رزمی شائولین می‌اندیشیدم، ایالات متحده را به دلیل سنتش در پذیرش مذاهب گوناگون، یک محیط ایده‌آل تصور کردم؛ سپس با اشتیاق این مأموریت را در نیویورک (به دلیل وجود اقوام گوناگون کنونی در این منطقه و عدم ارتباط با معابد بودیست)، برگزیدم. در منطقهٔ چینی مانهاتان Manhattan، آموزش بودیسم مانند آموزش در چین خواهد بود. می‌خواستم جائی باشم که اقوام گوناگون بسیاری در آن‌جا زندگی می‌کنند.

در آمریکا نیاز به بودیسم احساس می‌شود. این کشور به بودیسم نیاز دارد؛ چراکه به دلیل شیوهٔ زندگی در جامعهٔ کنونی، مردم بسیار مشغولیت دارند. بودیسم که تعالی واقعی در حوزهٔ انسانی است، سبب می‌شود تا هماهنگی و توازن به جامعهٔ ناهمگون آمریکا وارد شود.

▪ آیا می‌توانید در مورد شاگردانتان و نیز آموزش در آمریکا صحبت کنید؟

ـ راهب گولین: بله، گرچه بسیاری از شاگردانم در ابتدا تحت تأثیر هنرهای رزمی شائولین که در تلویزیون و سینما دیده‌اند به این معبد می‌آیند، اما بسیاری از آنها در می‌یابند که انگیزهٔ اولیهٔ آنها برای عضویت در مرکز سطحی می‌باشد، بنابراین با کنار گذاشتن این دلیل صرفاً ظاهری، می‌پذیرند که آموزش‌های بودیست را تمرین کنند.

● خداحافظی

شی گولین، راهب شائولین، در حالی‌که معبدش از شاگردانی که منتظر شروع کلاس بودند، پر می‌شد، آخرین گفته‌هایش را در مورد شاگردان آمریکائی‌اش و پذیرش و تمرین آموزش‌های بودیست به آنها با لذتی آشکار بیان می‌کرد. من و همسرم لی با خوشحالی از راهب شی گولین به خاطر بهرمند کردن ما از تعالیم بودیست شائولین تشکر کرده و با رضایت خاطر آن‌جا را ترک کردیم.

حال دیگر تشویش و نگرانی قبلی‌ام در مورد چگونگی بودیسم در معبد شائولین شمالی در هنان چین از بین رفته بود. اگرچه در پشت سر، ظهور سرمایه‌داری تجاری ممکن است حتی پیش از ورود به دروازه‌های معبد شائولین شمالی تغییراتی در آن ایجاد کند، اما روح اصیلِ هنرهای رزمی معبد شائولین، (که بودیسمِ چان Chan است) امروزه حقیقتاً بسیار زنده است، و بدون شک سبب نجات معبد از هرگونه تهدید علیه یکپارچگی و کمال این معبد کهن خواهد گشت.

نوشتهٔ اروین نیوز