قانون هیدرو كربن, نشانه بحران

قانون هیدروكربن ۱۹۴۳ شاید مهمترین بخش قانونگذاری در تاریخ ونزوئلا صحنه های پایانی در تحكیم دولت نفتی را به راه انداخت

همانطور كه گونزالس گوروندونا یكی از سخنگویان بانكدارها یادآوری كرد «اگر دولت بخواهد فعالیت اقتصادی را به بازی آزاد گروه‌های خصوصی واگذار كند، كه لیبرال‌ها از آن دفاع می‌كنند، به تكرار منظم چرخ‌های اقتصادی، جنگ‌ها و همه نوع اختلالات دیگر منجر می‌شود كه تشویش و دلهره را به زندگی اجتماعی ما می‌آورد، برعكس اینها نقش جدید برای دولت در جریان تولید، ظاهرا هزینه اندكی است كه باید بپردازیم.

بنابراین در جنگ جهانی دوم اجماع قوی در افزایش حوزه اختیارات دولت وجود داشت. غیبت پیشین چنین تقاضاهایی- وضعیتی كه لزوما ناشی از كمیابی منابع دولت و عدم شكل‌گیری طبقات- با ثروت جدید دولت و ظهور نیروهای اجتماعی مدرن كه برای انتقال پول نفت به سمت خود داد و هوار راه می‌انداختند اما به رغم این اجماع كه نقش اولیه دولت باید استخراج، مدیریت و توزیع رانت نفت باشد، هیچ مطالبه توامانی برای ارتقای سازوكارهای اقتداری دولت وجود نداشت خصوصا توانایی دولت در كسب منابع درآمدی جایگزین از جمعیت كشور. همچنین هیچ تلاشی صورت نمی‌گرفت تا درباره معیار انتقال منابع عمومی به اموال خصوصی تامل و بحث شود. سرانجام اینكه سكوت مطلق در این قضیه بود كه چگونه استفاده از یارانه‌های نفت برای تشویق بهره‌وری در سایر حوزه‌ها سرانجام به توسعه خود پایدار منجر می‌شود. ونزوئلا گام به گام به دولت نفتی نزدیكتر می‌شد.

● تحكیم دولت نفتی

قانون هیدروكربن ۱۹۴۳- شاید مهمترین بخش قانونگذاری در تاریخ ونزوئلا- صحنه‌های پایانی در تحكیم دولت نفتی را به راه انداخت. در كنار ابزار تقاضاهای جدید برای تغییر جامعه مدنی، ظهور ظرفیت جدید برای اقدام تنظیمی نوآورانه در بخش عمومی و شكل‌گیری منافع دولت جدای از منافع شركت‌های خارجی كه تا آن مقطع سلطه كاملی بر ونزوئلا داشتند، قانون هیدروكربن نشانه دومین تغییر اساسی در منشا پول‌های دولت بود. دولت كه بیشتر از وابستگی به درآمدهای حاصل از كشاورزی به درآمد معادن طی حكومت گومز حركت كرده بود اكنون از مالیات گمركات و امتیازات به مالیات‌های بر پایه درآمد معادن تغییر كرد. این جابه‌جایی، روابط بودجه‌ای را به عنوان عامل اقتصادی مسلط نهادینه ساخت و پیامدهای عمیقی برای شیوه تعریف و تعقیب منافع دولت در آینده داشت.

ریشه‌های مالیات بر درآمد جدید در نقش قانونی رو به رشد و پیچیدگی روزافزون دولت قرار می‌گرفت كه در مقابل واكنشی به رشد بسیج اجتماعی بود. هم لوپزكونتراس و مدینا انگاریتا بخش عمومی را به فعالیت اجتماعی و تولیدی جدیدی كشاندند و تلاش كردند تا در این فرایند نهادها را از افراد جدا سازند. با پیچیده‌تر شدن تكالیف و وظایف دولت، ساختار دولت و نیازش به درآمد نیز پیچیده و بیشتر شد. دستگاه اداری دولت مركزی گسترش یافت و تعدادی از اصلاحات مالی جدید از قبیل تاسیس بانك مركزی در۱۹۳۹ شروع شد. شبه‌دولت (یا آنطور كه در ونزوئلا معروف است حكومت غیرمتمركز) نیز توسعه پیدا كرد. لوپزكونتراس و مدینا آنگاریتا با پیروی از الگوی گومز كه نخستین هویت‌های دولتی غیر متمركز را در واكنش به منازعات اجتماعی ایجاد كرده بود شركت‌های دولتی و نهادهای مستقل را با مصادره اموال گومز پس از مرگش بوجود آوردند. با این‌كه شركت‌های دولتی تابع دولت مركزی بودند، بسرعت رشد كردند و سنت ایجاد شركت‌های دولتی در واكنش به افزایش تقاضا توسط هر اداره بعدی دولتی پیروی شد.

نویسنده: تری کارل

مترجم: دکتر جعفر خیرخواهان