۵۰ سال سیاست آمریکا در خاورمیانه

۱۹۶۰ ایران, عراق, کویت, عربستان سعودی و ونزوئلا سازمان کشورهای صادر کننده نفت اوپک را تشکیل دادند

▪ ۱۹۴۷ - ۱۹۴۸ سازمان ملل، فلسطین را به دو قسمت، یکی یهودی نشین و دیگری اعراب فلسطینی تقسیم نمود. اعراب فلسطینی مورد تجاوز قرار گرفتند و۳۰۰۰۰۰ فلسطینی از مناطق تحت‏سلطه یهودیان بیرون رفتند و یا به زور بیرون رانده شدند. نیروهای یهود پیروز شدند و استقلال اسرائیل را اعلام کردند.

▪ ۱۹۵۳- سازمان سیا به نیروهای نظامی ایران کمک کرد تا با انجام یک کودتا، نخست وزیر مردمی ایران، محمد مصدق را از قدرت برکنار کنند، چرا که آمریکا او را یک خطر کمونیستی می دانست. آمریکا محمد رضا پهلوی را در خارج از کشور به عنوان حاکم ایران منصوب نمود.

▪ ۱۹۵۶- اسرائیل برای کسب حاکمیت‏بر کانال سوئز به مصر حمله کرد. انگلستان و فرانسه قطعنامه سازمان ملل برای توقف عملیات نظامی را وتو کردند. این قطعنامه، از طرف آمریکا حمایت می‏شد. نیروهای انگلیسی به مصر حمله کردند.

▪ ۱۹۶۰- ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی و ونزوئلا سازمان کشورهای صادر کننده نفت - اوپک را تشکیل دادند.

▪ ۱۹۶۶- آمریکا اولین بمب افکن‏های خود را به اسرائیل فروخت. این عمل آمریکا مغایر با معاهده ۱۹۶۵ مبنی بر عدم فروش سلاح به کشور یهود بود.

▪ ۱۹۶۷- جنگ شش روزه اسرائیل، یورشی بازدارنده را به همسایگان عرب خود آغاز کرد و بیت‏المقدس، شبه جزیره سینا، نوار غزه و بلندی‏های جولان را تصرف کرد و کویت و عراق، صادرات نفت‏به آمریکا را قطع کردند. سازمان ملل با صدور قطعنامه ۲۴۲ از اسرائیل خواست که از سرزمین‏های اشغالی عقب‏نشینی کند، اسرائیل امتناع کرد.

▪ ۱۹۶۸- اولین هواپیماربایی توسط چریک‏های عرب در پرواز A۱E۱ از رم به تلاویو صورت گرفت و آغازی بود بر ده‏ها سال هواپیماربایی، گروگانگیری و ترور به عنوان یکی از استراتژی‏های گروه‏های عرب در مبارزه با اسرائیل.

▪ ۱۹۶۹- معمر قذافی با انجام کودتا در لیبی به قدرت رسید و دستور داد تا نیروی هوایی آمریکا تریپولی را ترک کند.

▪ ۱۹۷۲- هشت کماندوی عرب وابسته به گروه فلسطینی سپتامبر سیاه، ۱۱ ورزشکار اسرائیلی را در بازی‏های المپیک مونیخ کشتند.

▪ ۱۹۷۳- مصر و سوریه به جهت‏بازپس گیری بلندی‏های جولان و شبه جزیره سینا به اسرائیل حمله کردند. آمریکا ۲/۲ میلیارد دلار کمک اضطراری به اسرائیل اعطا کرد و جریان جنگ را به نفع اسرائیل درآورد. کشورهای عرب، صدور نفت‏به آمریکا را قطع کردند.

▪ ۱۹۷۴- مجمع عمومی سازمان ملل حق استقلال فلسطینیها را به رسمیت‏شناخت.

▪ ۱۹۷۶- سازمان ملل طی قطعنامه‏ای اسرائیل را به دلیل ارتکاب جنایات جنگی در سرزمین‏های اشغالی مقصر دانست. آمریکا به این قطعنامه رای بی‏طرف داد. فرانشیز ملوی سفیر آمریکا، در لبنان و یکی از رایزن‏های سفارت در بیروت، ترور شدند. آمریکا سفارت خود را در لبنان تعطیل کرد.

▪ ۱۹۷۸- اسرائیل و مصر معاهده صلح کمپ دیوید را به میانجیگری آمریکا به امضا رساندند. ۱۸ کشور عربی مصر را تحریم اقتصادی کردند. انور سادات رئیس جمهور مصر و بگین نخست وزیر اسرائیل، جایزه صلح نوبل را دریافت کردند.

▪ ۱۹۷۹- آیت الله خمینی، رهبری که انقلاب ریشه‏ای اسلامی را در ایران هدایت می‏کرد، آمریکا را شیطان بزرگ نامید. دانشجویان ایرانی به سفارت آمریکا در تهران حمله کردند و ۶۶ آمریکایی را به مدت ۱۵ ماه گروگان گرفتند. آمریکا ایران را تحریم کرد. مخالفان در لیبی و پاکستان به سفارت‏های آمریکا حمله کردند.

▪ ۱۹۸۱- اسرائیل رآکتور هسته‏ای عراق را بمباران نمود. چریک‏های مسلمان با ترور سادات، رئیس جمهور مصر، معاهده صلح این کشور با اسرائیل را زیر پا گذاشتند.

▪ ۱۹۸۲- اسرائیل جهت‏بیرون راندن سازمان آزادی بخش فلسطین به لبنان یورش برد و باعث تسریع انتخابات در جهت روی کار آمدن یک دولت دوست‏شد. اسرائیل یک منطقه امنیتی ۲۵ مایلی در طول مرز خود با لبنان ایجاد کرد. آریل شارون وزیر دفاع اسرائیل به چریک‏های مسیحی لبنانی اجازه داد تا به اردوگاه پناهندگان در خارج از بیروت در صبرا و شتیلا وارد شوند. در این قتل عام سه روزه، بیش از ۶۰۰ پناهنده غیر نظامی کشته شدند. آمریکا و چند کشور دیگر نیروی حافظ به لبنان اعزام کردند.

▪ ۱۹۸۳- یک بمب جا سازی شده در یک کامیون، در پادگان نیروی دریایی آمریکا در بیروت منفجر شد و ۲۴۱ سرباز کشته شدند. نیروهایی آمریکایی عقب‏نشینی کردند.

▪ ۱۹۸۶- آمریکا به تلافی بمب گذاری یک کلوپ شبانه آمریکایی در برلین، لیبی را بمباران کرد. در این حمله هوایی، ۱۵ نفر از جمله دختر خردسال معمر قذافی کشته شدند. کشورهای عرب این حمله را محکوم کردند.

▪ ۱۹۸۷- آغاز انتفاضه فلسطینی در کرانه غرب رود اردن و نوار غزه.

▪ ۱۹۹۰- عراق به کویت‏حمله کرد. صدام حسین خواستار خروج اسرائیل از سرزمین‏های اشغالی شد. سازمان ملل، عراق را تحت تحریم‏هایی قرار داد که اقتصاد این کشور را فلج کرد.

▪ ۱۹۹۱- آمریکا و متحدانش از سوی عربستان سعودی، به عراق حمله کردند. جنگ خلیج‏سه ماه بعد به پایان رسید، اما استقرار نیروهای آمریکایی همچنان ادامه داشت و همواره ۱۷۰۰۰ تا ۲۴۰۰۰ نیروی نظامی آمریکایی در منطقه حضور داشتند.

▪ ۱۹۹۳- در بمب گذاری تجارت جهانی، در نیویورک، ۶ نفر کشته شدند. نیروهای ویژه آمریکا که در سومالی، به عنوان نیروهای حافظ صلح مستقر شده بودند تلاش کردند تا محمد فرح ایدید را دستگیر کنند. ۱۸ آمریکایی کشته شدند. اسحاق رابین نخست وزیر اسرائیل و یاسر عرفات رهبر فلسطینی‏ها، قرارداد مشهور صلح خود را در کاخ سفید به همراهی کلینتون امضا کردند.

▪ ۱۹۹۴- اردن و اسرائیل قرارداد صلح امضا کردند. یاسر عرفات، اسحاق رابین و شیمون پرز، وزیر امور خارجه اسرائیل، جایزه صلح نوبل را به مناسبت قرارداد ۱۹۹۳ دریافت کردند.

▪ ۱۹۹۵- آمریکا تحریم تجاری علیه ایران را اعلام کرد. رابین دو سال پس از قرارداد صلح با فلسطینی‏ها ترور شد. در ریاض انفجار یک اتومبیل بمب‏گذاری شده در خارج از آسایشگاه نظامیان آمریکایی، باعث کشته شدن ۷ نفر شد که ۵ نفر از آنان آمریکایی بودند. سه گروه اسلامگرا مسؤولیت آن را به عهده گرفتند.

▪ ۱۹۹۶- در اثر انفجار یک کامیون در خارج از یک پادگان نظامی آمریکا، در خوبیر واقع در عربستان سعودی ۱۹ نفر از نیروهای هوایی آمریکا کشته شدند. به گزارش سازمان ملل، ماهیانه ۴۵۰۰ کودک زیر ۵ سال عراقی در اثر تحریم‏ها علیه این کشور جان می‏سپارند.

▪ ۱۹۹۷- گروه اسلامگرای مصر ۶۲ نفر را به قتل رساندند که اکثر آنان توریست‏های خارجی در مصر بودند. این گروه اقدام خود را به تلافی بازداشت‏شیخ عمرعبدالرحمن انجام داد که به سبب بمب گذاری در مرکز تجارت جهانی، در سال ۱۹۹۳ محکوم شده بود.

▪ ۱۹۹۸- انفجار بمب در خارج از سفارت‏های آمریکا، در کنیا و تانزانیا، باعث کشته شدن ۲۲۴ نفر شد. آمریکا به مناطقی در سودان و افغانستان حمله کرد. که گفته می‏شد، این مناطق در ارتباط با اسامه بن لادن هستند. آمریکا بن لادن را متهم به اقدامات تروریستی علیه اتباع این کشور در خارج از آمریکا نمود.

▪ ۱۹۹۹- چریک‏های اسلامی که گفته شد در ارتباط با بن‏لادن هستند، به جرم توطئه در جهت‏بمب گذاری در مراسم جشن‏های هزاره دستگیر شدند.

▪ ۲۰۰۰- مذاکرات کمپ دیوید با شکست روبرو شد. شارون در بیت المقدس از قدس دیدن کرد که این مساله باعث‏خشمگین شدن فلسطینی‏ها کرد.

بمب‏گذاری در یک قایق آمریکایی در عدن باعث کشته شدن ۱۷ ملوان آمریکایی شد بن لادن مسؤولیت آن را نمی‏پذیرد اما از عاملان آن تشکر کرد.

▪ ۲۰۰۱- دو هواپیما توسط هواپیماربایان به مرکز تجارت جهانی در نیویورک و ساختمان پنتاگون در پنسیلوانیا اصابت کرد و بیش از ۷۰۰۰ نفر کشته و یا ناپدید شدند.