وحدت رمز عبور از موانع

لبنان که از آن با نام عروس خاورمیانه یاد می کنند همواره در نگاه مردم این منطقه به دلیل تعاملا ت و برخوردهای خاص فکری مورد توجه بوده است اما با فوت علا مه فضل الله بازهم گاه ها به لبنان معطوف شده است اما نوع نگاه به لبنان با دفعات قبل تفاوت دارد

لبنان که از آن با نام عروس خاورمیانه یاد می کنند همواره در نگاه مردم این منطقه به دلیل تعاملا ت و برخوردهای خاص فکری مورد توجه بوده است اما با فوت علا مه فضل الله بازهم گاه ها به لبنان معطوف شده است اما نوع نگاه به لبنان با دفعات قبل تفاوت دارد.

گرچه وی همواره به عنوان یکی از سرسخت ترین دشمنان رژیم صهیونیستی و ایالا ت متحده در بیروت به شمار می رفت اما عمده فعالیت های وی به زمان جنگ های داخلی لبنان باز می گردد.

در آن برهه زمانی سرنوشت ساز،امام موسی صدر با درک وضعیت لبنان و استضعافی که شیعیان رادچار کرده بود; شروع به سازماندهی مسلمانان کرد و با نوع نگاه خاص به روابط اجتماعی، جان تازه ای به پیکر مسلمانان و شیعیان دمید اما بایک تفاوت بزرگ با رهبران دیگر:وی یک روشنفکر دینی بود و تعامل و گفتمان را سرلوحه روابط خود با آنهایی که دچار تنش بودند قرار داد.

پس از ربوده شدن وی درلیبی مسوولیت رهبری این موج برعهده علا مه فضل الله قرار گرفت.

گروهی از روحانیون وسران فکری گروه های مختلف گرد هم جمع شدند که خواستار وحدت درجامعه لبنان و احترام به یکدیگر بودند. وحدت از مفاهیمی است که فهم آن در نگاه اول آسان است ولی همواره عوامل داخلی و خارجی باعث شده است تا این مقوله در کشورهای عمدتا مسلمان به فراموشی سپرده شود یا گرد خاطره، آن را بگیرد. منظور از وحدت مفهومی است از همه اقشار و گروه های جامعه.بی شک در آن روزهای سخت و خونین لبنان افرادی در گروه های مختلف بودند که درخواست وحدت برای حفظ کیان مملکت داشتند و تحمل حرف مخالف را لا زمه حفظ یکپارچگی لبنان قلمداد می کردند. در لبنان آن روز افرادی که زیرپرچم قوات لبنانی (فالا نژها) می جنگیدند از اندیشه های وحدت طلبانه خشمگین بودند; اما امروز لبنان با به ثمر نشستن اندیشه های دیروز امام موسی صدر،بادارابودن فرقه ها و طوائف گوناگون توانسته به نوعی از وحدت و دموکراسی دست یابد;گرچه دست های تفرقه افکن دیروز که با عوامل بیگانه ارتباط دارند همچنان به اختلا فات دامن می زنند. در ایران اسلا می اگر به سخنان وسلوک اجتماعی- سیاسی امام خمینی (ره) دقت کنیم خواهیم دید که از نظر ایشان وحدت یک توصیه اخلا قی و یک ارزش صرفا فرهنگی نیست;بلکه راهبردی است کاربردی برای قدرتمند شدن جامعه ای که مشکلا ت عدیده ای در کمین آن است. افراد وگروه های سودجو از تفرقه حداکثر بهره را می برند. در لبنان امروز امثال سمیرجعجع از تفرقه،منافع خود را تامین می کنند. آنها زمانی که نگاه ها به درگیری های فرقه ها معطوف است برسر منافع ملی لبنان معامله کردند. قدرت های استعمارگر پس از وقوع انقلا ب صنعتی بذر تفرقه را گسترانیدند تا با دستان افراد سست عنصر گروه ها سیاست های خود را اعمال کنند و زمینه های تاراج ثروت های کشورهای مختلف را فراهم کنند.آنها در اعمال سیاست تفرقه تا حد زیادی موفق بودند. برای آنها تفرقه به نوعی ضامن موفقیت بدل شده است.

هرزمان این معادله شوم با وحدت برهم خورده، پیروزی برمشکلا ت و دشمنان به دست آمده است. تفرقه های مهندسی شده گاهی تا آنجا پیش رفته که وضعیت جوامع و کشورهای اسلا می برهم خورده است. به طور طبیعی استعمارگران با خرج هزینه های هنگفت سعی در به وجود آوردن اختلا فات دارند اما در این بین جای تاسف دارد که سهم خواهی های فرقه ای و حزبی همچون آب آسیاب آنها عمل می کند. به عنوان نمونه، عراق قربانی سهم خواهی های حزبی و فرقه ای است و این کشور در حسرت یک دولت مقتدر می سوزد. امام خمینی(ره) معتقد بودند در میان هیاهوی مستمر و پرشمار تفرقه افکنان،داشتن معرفت و روح معنوی بهترین عامل جلوگیری از تفرقه است. هنوز نباید فراموش کرده باشیم که امام(ره) تاکید کردند: «ما باید دنبال وحدت خودمان باشیم. ملت و دولت ما خیال نکند که او دولت است و آن ملت. همه مال یک کاروان هستیم که روبه آن عالم می رویم و باید اطاعت خداکنیم و با هم باید باشیم.»

در دیدگاه امام خمینی(ره) آنهایی که وحدت و آرامش مردم را هدف قرار می دهند، فساد می کنند و حرف تفرقه افکنان در کسانی اثر می کند که در معنویت سستی داشته باشند.در روزهایی که ایران اسلا می مورد انواع تهدیدها و تحریم ها قرار می گیرد، یکرنگی و وحدت بخش های مختلف می تواند راهی برای عبور از مشکلا ت باشد. اما به راستی امروز آیا همه گروهها این مسایل را مورد توجه قرار داده اند؟ امام(ره) همواره به مسوولا ن تذکر می دادند که مردم صاحبان اصلی انقلا ب و کشور هستند، ولی نعمت زمامداران و دولتمردان هستند و وظیفه شرعی و قانونی آنان است که خادم ملت باشند. خوب است گاه گاهی این گفتارها را بازخوانی کنیم و به توصیه وحدت توجه کنیم;توصیه ای که برای عموم مسلمین کاربرد دارد; چه در لبنان، چه در ایران و چه در تمامی بلا د اسلا می.

نویسنده: علی ودایع