پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

عملیات رمضان؛ ورود به خاک دشمن، برای تنبیه متجاوز‏


عملیات رمضان؛ ورود به خاک دشمن، برای تنبیه متجاوز‏

عملیات رمضان که یکی از بزرگ ترین عملیات های رزمندگان اسلام در دوران دفاع مقدس به شمار می رود در پنج مرحله انجام گرفت. در این مقال به شرح اولین مرحله از این عملیات بزرگ پرداخته …

عملیات رمضان که یکی از بزرگ ترین عملیات های رزمندگان اسلام در دوران دفاع مقدس به شمار می رود در پنج مرحله انجام گرفت. در این مقال به شرح اولین مرحله از این عملیات بزرگ پرداخته خواهد شد و در آینده مراحل دیگر مورد بررسی قرار می گیرد.

عملیات رمضان در ساعت ۱۲:۳۰ روز ۲۲ تیرماه ۱۳۶۱ با رمز "یا مهدی ادرکنی" آغاز شد و یگان های قرارگاه قدس، فجر و فتح به ترتیب از شمال به جنوب به سمت دشمن پیشروی کردند.

یگان های قرار گاه قدس در شمال منطقه عملیات در دو محور، محور "قدس۱" محور "قدس۲" با تیپ ثارالله ماموریت خود را آغاز کردند. لشکر ۱۶ زرهی از ارتش در احتیاط این قرارگاه بود. در محور شمالی این قرار گاه به دلیل برخورد تیپ بعثت با میدان مین، درگیری با تاخیر شروع شد. البته یگان های این قرارگاه خط دشمن را شکستند و تیپ ثار الله پیشروی کرد اما الحاق دو یگان میسر نشد و با تصمیم فرمانده قرارگاه قدس خاکریزی از خط خودی تا دژ عراق احداث شد تا جناح راست تیپ ثارالله تامین شود. ‏

پاتک های دشمن از صبح شروع شد و در ساعت ۱۴ در یک جنگ تن به تن قسمتی از دژ و همچنین قسمتی از خاکریز تازه احداث شده به تصرف دشمن در آمد. بدین ترتیب جناح شمالی مواضع خودی با تهدید جدی روبه رو شد که برای مقابله یک گردان از تیپ بعثت وارد عمل شد ولی به محاصره دشمن در آمد و تلفات سنگینی دید. دشمن همچنین با بهره گیری از ۶۰ تانک و نفربر پاتک سنگینی را از سمت کوشک آغاز کرد که با واکنش شدید به موضع نیروهای خودی مواجه گردید و عقب نشینی کرد.

یگان های قرارگاه فجر در سمت چپ قرارگاه قدس نیز با سه تیپ در ساعت ۲۱:۳۰ عملیات را آغاز کردند. یگان عمل کننده این قرار گاه با وجود شکستن خط و پیشروی های اولیه با توجه به فشار دشمن موفق به الحاق نشدند و تا ساعت ۱۲ روز اول عملیات پس از عقب نشینی در خطوط اولیه دشمن مستقر شدند.‏

قرار گاه فتح که با شروع عملیات موفقیت های خوبی را به دست آورده بود از اولین ساعات روز اول عملیات از سمت راست و از محدوده عملیاتی فتح ۲ با پاتک سنگین دشمن مواجه شد و از پیشروی باز ماند. فتح ۳ نیز در ادامه موفقیت های خود تا انتهای کانال ماهی (کانال پدافندی که در شرق بصره توسط روس ها احداث شده بود) و پس از طی یک مسیر چند کیلومتری، بعد از درگیری شدید با نیروهای تیپ ۳۰ زرهی عراق در اطراف نهر کتیبان، به سمت شمال حالت پدافندی گرفت ولی برقرار نشدن الحاق با نیروهای فتح ۲ از سمت راست این یگان، نگران کننده بود. فتح ۱ نیز توانست تا ضلع شرقی کانال ماهی پیش رود و اهداف خود را تصرف کند.

قرارگاه فتح ۴ که با مشکلات فراوانی خط دشمن را شکست، توانست با استفاده از نیروهای سوار زرهی، از حاشیه آبگرفتگی به عمق مواضع دشمن رخنه کند و از اولین پل روی کانال ماهی بگذرد و در آن سوی کانال با تصرف سرپل، موضع پدافندی بگیرد. اما با توجه به خلا موجود بین یگان های فتح، دشمن از فرصت استفاده کرد و با وارد آوردن فشاری شدید نهایتا موفق به محاصره نیروهای فتح ۴ شد. این نیروها پس از مقاومت شدید مجبور به عقب نشینی شدند.‏

با توجه به وضعیتی که به وجود آمده بود طراحی و اجرای عملیات که در سه مرحله پیش بینی شده بود به هم خورد. در ادامه عملیات نیروهای خودی با اینکه اجرای مانور را در برنامه خود نداشتند در یک عملیات در حد یک تیپ با موفقیت عمل کرده و در دفع پاتک های دشمن موفق بودند.

در اوایل صبح روز دوم عملیات ارتش عراق با وارد کردن نیروهای جدید در محدوده قرارگاه قدس به مواضع تیپ ثار الله حمله کرد و خاکریزی را که این تیپ در شب گذشته تصرف کرده بود باز پس گرفت. با توجه به اهمیت این خاکریز فرمانده قرارگاه کربلا تصمیم گرفت به هر نحو ممکن آن را پس بگیرد. لذا در ساعت ۱۴:۳۰ با یک حمله سریع که به کشته و زخمی شدن شمار بسیاری از نیروهای دشمن و به غنیمت در آمدن چندین تانک و نفربر انجامید موضع از دست رفته مجددا به تصرف نیروهای خودی درآمد.‏

پس از آنکه در روز دوم نیروهای عراقی چندین پاتک ناموفق در محور قرارگاه فتح انجام دادند مرحله اول عملیات رمضان به پایان رسید.

سمیرا افراسیابی



همچنین مشاهده کنید