آرامش بعد از توفان

با توسعه شهرنشینی و بی تحركی ناشی از آن, استفاده از غذاهای آماده و استرس, بیماریهای اعصاب و روان رواج بسیاری یافته است از این رو توصیه می شود با استفاده از غذاهای سالم و تازه, نوشیدن آب به حد كفایت در روز حداقل ۸ لیوان , ورزش كردن و پرهیز از استرس و تنش به مبارزه با آنها برخیزید

با توسعه شهرنشینی و بی تحركی ناشی از آن، استفاده از غذاهای آماده و استرس، بیماریهای اعصاب و روان رواج بسیاری یافته است. از این رو توصیه می شود با استفاده از غذاهای سالم و تازه، نوشیدن آب به حد كفایت در روز (حداقل ۸ لیوان)، ورزش كردن و پرهیز از استرس و تنش به مبارزه با آنها برخیزید. در زیر به انواعی از غذاهای مفید جهت پیشگیری و درمان برخی اختلالات عصبی رفتاری اشاره می شود:

●سوپ جو: خوردن سوپ جو در وعده صبحانه از ضعف حافظه به میزان چشمگیری جلوگیری می كند. البته این اثر دارای پیش شرط هایی نیز هست از این قرار كه حدود ۵۰ گرم سیب زمینی در تهیه سوپ به كار رفته باشد و شام سبك بوده و دیر خورده نشده باشد.

●جو دو سر: چه به صورت آرد شده یا به شكل حلیم و آش، دارا بودن ساپونین، آلكالوئیدها، ویتامین های گروه B وفلاو نوئیدها به افراد دچار ضعف حافظه كمك می كند. همچنین اثر آن در درمان افسردگی به اثبات رسیده است.

●نانهای سبوس دار (سنگك و جو): به دلیل دارا بودن ویتامینB۱ نقش بسیار مهمی در كاهش اضطراب دارد. نقش ویتامین B۱ در كاهش اضطراب به اثبات رسیده است به حدی كه مصرف مكمل های B۱ (به شكل قرص) از یك هفته قبل از فعالیتهای استرس زا (زایمان، كنكور، امتحان رانندگی...) به عنوان درمان مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین این ویتامین در ارتقای هوش و تمركز نقش چشمگیری دارد. استفاده از این نانها به زنانی كه تحت فشار دوره پیش از قاعدگی هستند(PMS) توصیه می گردد.

●دانه های كنجد، سویا و سبزیجات برگ سبز تیره: موارد یاد شده غنی از چربی های امگا ۶ بوده كه برای عملكرد صحیح سیستم عصبی و درمان خستگی زودرس كارآمد هستند.

●روغن آفتابگردان و جوانه گندم: به دلیل دارا بودن ویتامین E از صدمات اكسیداتیو ایجاد شده توسط بتاآمیلوئیدها در ساختمان سلول حمایت می كنند و كاهش هوش را بهبود می بخشند. زنانی كه دچار اختلالات پیش از قاعدگی هستند (PMS) با مصرف ویتامین E دچار تخفیف علائم شده اند.

●مركبات: به دلیل دارا بودن آنتی اكسیدان ها، ویتامین C، آلفا و بتا كاروتن از اعصاب در برابر آسیب های ناشی از رادیكالهای آزاد محافظت می كنند و برای رهایی از فشارهای روحی و اضطراب و بی خوابی مفید هستند. همچنین حاوی اسید فولیك بوده كه برای عملكرد صحیح دستگاه عصبی لازم است، در بسیاری از موارد تنها نشانه كمبود اسید فولیك احساس حزن است (اسفناج سرشار از اسید فولیك است).

●پوست پرتقال: پوست پرتقال موجود در بعضی خوراكیها و غذاها سرشار از منیزیم بوده و ضد استرس می باشد.

●شیر كم چرب یا بدون چربی: برای حفظ، رشد و ارتقای سیستم عصبی بسیار سودمند است، همچنین به دلیل دارا بودن ویتامین ۶ Bدر بهبود عوارض ناشی از قاعدگی در خانمها و افسردگی و بدخلقی در مسن ترها مفید است. دارای كلسیم است كه در تولید آنزیمهای درگیر در پروسه های عصبی شركت می كند.

●بوقلمون، مرغ و ماكیان: این مواد از منابع مناسب پروتئینی به حساب می آیند، غذاهای پروتئینی در عرض چند دقیقه دوپامین و اپی نفرین را بالا می برند و به دلیل دارا بودن تریپتوفان كه پیش ساز سروتونین است قادر به افزایش سطح این ماده در مغز هستند، كه سروتونین از عوامل آرامش به حساب می آید. این مواد منابع مناسبی برای حفظ قند خون در محدوده مطلوب بوده، از افسردگی پیشگیری كرده و برای افراد مستعد ابتلا به بیماریهای ناشی از تغییر فصل مفید هستند.

●ساردین، ماهیهای چرب آبهای عمیق: فواید آن شامل تامین اسیدهای چرب ضروری است كه برای تكامل سیستم عصبی و برای سلامت مغز و اعصاب لازم است و برای زنان حامله و شیرده بسیار توصیه می شود و تاثیر آن در زمان افسردگی به اثبات رسیده است و همچنین حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است .

●روغن زیتون، بادام، گردو و آوكادو: روغن زیتون بهترین روغن برای آشپزی است و همچنین مغزه های بادام و گردو به شرط اینكه شور نباشند به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا۶ برای حفاظت از سیستم عصبی و بهبود افسردگی به خصوص در زنان باردار و شیرده توصیه می شود. (باورهای قدیمی وجود دارد كه مغز ها به خصوص گندم بو داده مزه شیر مادر را برای نوزاد مطلوب می كند.)

●گوشت قرمز : گوشتی كه چربی مضر آن گرفته شده باشد در محافظت از سیستم عصبی كارآمد بوده و برای ساختن رشته های عصبی مفید است، دارای ویتامین های B۶ و B۱۲ و سروتونین بوده و حاوی آهن است كه در درمان كم حافظه گی در كودكان و اختلال حواس در سالمندان بسیار كارآمد است. این مواد تاثیر چشمگیری در درمان افسردگی و مشكلات حافظه از قبیل فراموش كردن زودهنگام مطالب و ارتقای حافظه كوتاه مدت دارند.

●زردچوبه: نرخ ابتلای به آلزایمر در هند كمتر از آمریكا است و این به دلیل استفاده بیشتر هندی ها از زردچوبه است. ماده موثر زردچوبه كوركومین است، این ماده خاصیت آنتی اكسیدانی و ضدالتهابی داشته و رسوبات چربی آمیلوئیدی را در مغز به نصف كاهش می دهد، این رسوبات عامل ایجاد آلزایمر هستند.

●آب سالم و گوارا نه كلر زده: مصرف آب سالم و گوارا در موارد استفاده از غذاهای اسیدی (محصولات حیوانی، ماهی، پنیر...)، غذاهای بسته بندی شده، پخته شده با ماكروویو و... به سلولهای مغز كمك می كند كه استرس ناشی از ورود این مواد به بدن را كاهش بدهند، بنابراین مصرف حداقل ۸ – ۷ لیوان آب در روز توصیه می گردد كه در موارد استرس این مقدار افزایش می یابد.

●عسل: عسل این موهبت الهی خوش طعم و سرشار از خواص تغذیه ای، ماده غذایی است كه در دین اسلام نیز مصرف آن توصیه شده است و مصرف آن به جای شكر خصوصا در درمان افسردگی بسیار مفید است، همچنین عسل در ارتقای حافظه نقش چشمگیری دارد.از آنجایی كه مواد غذایی هم وجود دارد كه اختلالاتی در بروز رفتارهای عصبی به وجود می آورد، بد نیست اشاره هم به مواد مضر داشته باشیم؛ موادی كه باید از خوردن آنها اجتناب كرد یا مصرف آنها را به ●حداقل كاهش داد:

▪شكلات و پنیرهای كهنه: سردردهای میگرنی كه ۱۰ درصد از جمعیت جهان را درگیر كرده است و در زنها شایعتر از مردهاست، در اثر استفاده از شكلات و پنیر های كهنه تشدید می شود. این مواد با دارا بودن آمینهای وازواكتیو (فنیل اتیل آمین و تیرامین) این اثر را دارا هستند، بنابراین افرادی كه به میگرن دچار هستند باید از مصرف آنها اجتناب كنند. شكلات همچنین حاوی ماده ای به نام تئوبرومین است كه محرك اعصاب به شمار می آید.

●شكر و شیرینی ها: كربوهیدارتهای تصفیه شده مثل شكر و شیرینی ها باعث یك آرامش فوری ولی مقطعی و موقتی می شوند و در واقع قند خون را به سرعت بالا برده كه متعاقب آن انسولین بالا می رود و ممكن است قندخون را خیلی پایین تر از مقدار طبیعی بیاورد، كه باعث ملال و خستگی می شود.

●فراورده های لبنی فرایند شده و غذاهای فرایند شده آماده مصرف: این مواد به دلیل درگیری در پروسه فرایندسازی و افزوده شدن مواد نگهدارنده و ادویه جات، بسیار محرك سیستم عصبی بوده و سلامت دستگاه عصبی را به مخاطره می اندازد، كاهش مصرف این مواد و جایگزینی آنها با غذاهای تازه بسیار توصیه می شود.

●آرد سفید: آردهای سفید و تصفیه شده و بدون سبوس به دلیل دارا بودن گلوتن با شدت گرفتن افسردگی در ارتباط است، بنابراین اگر حذف شود بهتر است.

●چاقی: رژیم های كاهش وزن نادرست (بسیار كم چربی) باعث می شوند كه استفاده از پیش ساز سروتونین دچار اختلال شده و مقدار آن در بدن كاهش یابد كه زمینه ساز ابتلا به افسردگی است. همچنین افرادی كه از رژیم های غیراستاندارد استفاده می كنند در به خاطر سپردن اطلاعات جدید دچار مشكل می شوند بنابراین توصیه ما این است كه اگر قصد كاهش وزن دارید حتما با یك متخصص در زمینه تغذیه مشورت كنید.

●چای و قهوه: این مواد حاوی كافئین هستند، كافئین هوشیاری را افزایش داده و خستگی را كاهش می دهد ولی مصرف كافئین خیلی زیاد می تواند منجر به اضطراب و عصبانیت خیلی شدید، تعریق، افزایش ضربان قلب و فشار خون بالا گردد. همچنین می تواند باعث بالا رفتن ترس و تغییر رفتار اجتماعی و اختلال در خواب شود. توصیه می شود كه دفعات مصرف نوشیدنی های حاوی این مواد (چای، قهوه و نوشیدنی های كولادار) به ۷ – ۶ لیوان رقیق در روز محدود شود. هرگونه كاهش در مصرف كافئین می بایستی به تدریج صورت گیرد، تا خطرات ناشی از عدم مصرف آن تقلیل یابد.

●سوسیس و كالباس و غذاهای چینی: این مواد و سایر غذاهایی كه به آنها طعم دهنده هایی با طعم گوشت یا (MSG) مونوسدیم گلوتامات، فلفل و سایر ادویه جات محركت افزوده می شود و طی پروسه فرایندسازی، چربی های مضر به آنها افزوده می گردد، قادر به تشدید حملات میگرنی هستند. غذاهای چینی از آن جهت ذكر شد كه سندرمی دقیقا با همین نام وجود دارد به نام سندرم رستوران چینی كه به دلیل افزودن مونوسدیم گلوتامات به غذاهای چینی (چیزی كه طعمی شبیه به گوشت ایجاد می كند) باعث ایجاد سردردهای میگرنی می گردد، بنابراین این افراد با سابقه میگرن بهتر است در مصرف غذاهای این چنین احتیاط كنند.

صدف كوه كن