فوتبال و سیاست

فوتبال به عنوان یکی از پر طرفدارترین رشته های ورزشی در جهان همواره با جریانات مختلفی عجین می شود گاهی اتفاقات به نحوی جریان سازی می شود که جایی برای نامیدن این رشته مهیج به عنوان یک ورزش باقی نمی ماند

فوتبال به عنوان یکی از پر طرفدارترین رشته های ورزشی در جهان همواره با جریانات مختلفی عجین می شود. گاهی اتفاقات به نحوی جریان سازی می شود که جایی برای نامیدن این رشته مهیج به عنوان یک ورزش باقی نمی ماند. بازیکنان، مربیان و برخی رؤسای باشگاه ها همواره برای رسیدن به اهداف سیاسی و اجتماعی خود از ورزش به عنوان یک ابزار استفاده می کنند تا از آن طریق خود را در جوامع بشری بیشتر نمایان سازند .

آنها گاهی اوقات به حدی از نام و اعتبار برخوردار می شوند که حتی برای رسیدن به پست های سیاسی زحمت زیادی برای جلب حمایت مردم متحمل نمی شوند. در این سلسله مطالب یک ترکیب ۱۱ نفره تشکیل داده و قصد داریم شما را با تعدادی از نام های مشهور ورزشی جهان که با سیاست هم میانه خوبی دارند، آشنا نماییم. «ژرژ وه آ » به عنوان گزینه از نظرتان می گذرد:

● «وه آ» فرشته نجات لیبریا

«ژرژ وه آ» دارای رتبه بالایی در لیست مردان سیاسی ما می باشد. «او تحصیلات دانشگاهی دارد یا ندارد ما به او رأی خواهیم داد» این شعار انتخاباتی هواداران «ژرژ وه آ» بود که در انتخابات سال ۲۰۰۵ به هواداری او که چیزی نمانده بود رئیس جمهور کشورش شود، می سرودند.«وه آ» در پی انتخابات سال ۲۰۰۵ لیبریا که به هر جهت در آن بازنده شد، کمک نمود تا لقب غیر رسمی لیبریا به عنوان «بدترین جا برای زندگی» از پیشانی این کشور برداشته شود.

«وه آ» هیچگاه شانس تحصیلات عالیه را به دست نیاورد. تحصیلات عالیه در لیبریا مختص نسل برده های آمریکایی آزاد شده می باشد که در سال ۱۸۲۲ به لیبریا آمدند.«وه آ» مانند بسیاری از لیبریایی ها، از نسل سیاهپوستانی بود که هرگز آفریقا را ترک نکردند. او که دارای ۱۳ خواهر و برادر بود در فقر رشد کرد و در یک محله پرجمعیت و کثیف در پایتخت (مونرویا) توسط مادربزرگش بزرگ شد. او به ولگردی تبدیل شد که عضو گروه های خلافکار بود.

● بدترین جای جهان برای زندگی

فوتبال او را از کشور بیرون برد. ابتدا به باشگاهی در کامرون و سپس به اروپا. سال ۱۹۹۵ او به عنوان بهترین فوتبالیست جهان انتخاب شد و با زندگی در نیویورک به این مهاجرت پایان داد و برای شرکت در جلسات تمرینی در مارسی با هواپیما به آنجا می رفت. فوتبال او درست همزمان با بدترین سال هایی بود که در آن لیبریا درگیر تاخت و تاز و جنگ داخلی بود، از سال ۱۹۸۹ تا .۲۰۰۳شاید ۲۵۰ هزار نفر از جمعیت ۳ میلیون نفری لیبریا در این سال ها کشته شدند که برادر «وه آ» نیز جزو آنها بود. سال ۲۰۰۳ اقتصاددانان، لیبریا را بدترین جای جهان برای زندگی نامیدند. میانگین سن مرگ مردان لیبرایی ۴۱ سال است، سنی که اکنون «وه آ» دارد.«وه آ» سال های سال، تنها کسی بود که لیبریایی ها می توانستند در عرصه بین المللی به او افتخار کنند، یک لیبریایی خالص، یک میلیونر که از راه درست پول درآورده و کسی که به جای آنکه از کشور وام بگیرد به کشورش پول ارسال می کند.

● شاه جورج

سال ها بود که «وه آ» تیم ملی لیبریا را کم و بیش صندوق خیرات خود قرار داده بود. او همه لوازم مورد احتیاج تیم را خریداری می کرد و در عوض هر بازیکنی را که دوست نداشت، کنار می گذاشت.تیم فوتبال، با تمام ناکامی هایش تنها نهاد ملی است که مورد توجه مردم قرار می گیرد. زیاد عجیب نیست که «گاری آرمسترانگ» جامعه شناس انگلیسی می نویسد: در سال ۱۹۹۸ تنها تندیس شهر مونورویا، مجسمه برنزی «وه آ» در خیابان مرکزی و اصلی شهر بود. در این سال ها اغلب از «وه آ» خواسته می شد که به سیاست وارد شود و او همیشه جواب منفی می داد. جواب منفی او بسیار هوشمندانه بود چرا که دیکتاتور لیبریا «کارلوس تایلر»، روی خوش به سیاستمداران دیگر نشان نمی داد. هنگامی که «وه آ» پیشنهاد مداخله آمریکا در لیبریا را داد، «تایلور» ویلای ساحلی او را به آتش کشید اما مدتی بعد «تایلور» به نیجریه فرار کرد. انتخابات انجام شد و «وه آ» می رفت که به قهرمانی ملی تبدیل شود. او قسمت اعظم تبلیغات انتخاباتی خود را در حیاط ویلایش انجام داد، در حالی که عینکی آفتابی با شیشه های رفلکس به چشم داشت که بالای آن عبارت «شاه» حک شده بود.

منتقدان خاطرنشان کرده اند که او به طور آشکار فاقد هرگونه سیاست است. با این حال تلاش و زحمت «وه آ» به بیراه کشیده شد. درخواست او مبنی بر خاتمه درگیری بسیار صادقانه به نظر می رسید. او یک افسر عالی رتبه متعلق به یک طایفه نبود و هیچ کس را نکشته بود، چیزی که خوشایند کاندیداهای دیگر نبود. حتی او به ریاست برای «خوردن پول» (آن طور که لیبریایی ها می گویند) نیازی نداشت.در حقیقت خواستن پست و مقام برای مولتی میلیاردری که در آمریکا زندگی می کند، نامأنوس به نظر می رسید. «ویلیام تولبرت» یکی از کاندیداهای قبلی، در تخت خوابش کشته شد، در حالی که «ساموئل دوئه» در اثر خونریزی به خاطر مثله شدن در حمام جان سپرد. «وه آ» انتظار زیادی داشت که در انتخابات پیروز شود اما در عمل عرصه را به «الن جانسون سیرلیف» واگذار کرد، کسی که تحصیلات دانشگاهی داشت و در هاروارد درس خوانده بود. نکته قابل توجه این است که «وه آ» حتی کمترین تحصیلات غیررسمی مورد نیاز اداره یک کشور را هم نداشت.بعد از شکست، او اظهار داشت که در آرا تقلب صورت گرفته است: «ما باید شجاع باشیم زیرا که در انتخابات شکست نخورده ایم.»اما بعد از آن «وه آ» بهترین خدمت خود را به لیبریا انجام داد و از ادعای خود دست برداشت. بازگشت کشور به مبارزات داخلی خود، بسیار آسان بود. در عوض «الن جانسون سیرلیف» کار خود را به عنوان رئیس جمهور آغاز کرد، «وه آ» به تمجید از او پرداخت و حزب او به جناح مخالف وارد شد.

● محاکمه دیکتاتور

لیبریا به سمت دموکراسی واقعی پیش می رود. به جز وقتی که «جانسون سیرلیف» حق انتخاب شهردار را به دست آورد و زمانی که حزب «وه آ» به دادگاه عالی لیبریا فراخوانده شد. «همه چیز به نحو کسل کننده ای خوب است.»حتی حالا اوضاع بهتر هم شده است، دیکتاتور قبلی کشور «کارلوس تایلر» برای جنایت های بشری و جنگی خود، در شهر هاگ هلند در حال محاکمه است. سرکرده قبلی شورشیان در کمیسیون صلح و دوستی لیبریا در حال بازجویی است. بعد از اینکه کشور ۱۴ سال را در خاموشی سپری کرد، اکنون بعضی از نیروگاه ها ترمیم شده اند.

لیبریا دیگر بدترین کشور جهان برای زندگی نیست و احتمالاً جایش را به کشور سومالی داده است. «وه آ» ممکن است روزی رئیس جمهور شود اگر «جانسون سیرلیف» در کار خود اشتباه کند و پایش بلغزد اما احتمالاً این اتفاق نمی افتد، چه بسا مردان فوتبالی دیگری هم از او تبعیت کرده و به سیاست وارد شوند.(و دیگر ورزشکاران. یکی از همتایان «وه آ» در این عرصه، در کنار نلسون ماندلا، قهرمان پرورش اندام سابق، آرنولد شوارتزینگر است.) سیلویو برلوسکنی در حال حاضر در کنار نخست وزیری ایتالیا، مدیریت باشگاه میلان را بر عهده دارد.امروزه فوتبالی ها بیشتر از گذشته به رسمیت شناخته می شوند، در حالی که رأی دهندگان از حزب های سنتی و دولتی روی برگردانده اند. احتمالاً «وه آ» از خود میراثی ارزشمند باقی می گذارد.