دوران پس از بازنشستگی برای آمریکائیان چقدر راحت است

در قرن ۱۹ میلادی فکر کمک به افرادی که سالهای بسیاری را در امورخدماتی به سر برده اند در برخی از کشورهای اروپایی شکل گرفت

در قرن ۱۹ میلادی فکر کمک به افرادی که سالهای بسیاری را در امورخدماتی به سر برده اند در برخی از کشورهای اروپایی شکل گرفت. از سال ۱۸۶۹ قانونی در انگلستان وضع شد که به موجب آن به مقامات سیاسی پس از مدت معینی خدمت حقوق بازنشستگی پرداخت می شد. بازنشستگی به شکل نمادین و قانونمند از نوامبر سال ۱۸۸۱ ابتدا در آلمان و به سرعت در سایر کشورها بوجود آمد.

بازنشستگی ترتیبی است که دولت به خدمت، کارمندی که قانوناً از ادامه خدمت در نتیجه کبر سن و طول مدت خدمت، عاجز فرض می شود، خاتمه می دهد و با رعایت خدمات گذشته برای او مستمری مادام العمر مقرر می دارد.

و اما کرامت بازنشستگان و افراد پا به سن و ارزشی که برای سالیان سال تجربه این بزرگواران باید در نظر گرفت بسیار حائز اهمیت است و در جای جای کره خاکی از ملزمات اجرایی برای تک تک افراد می باشد.

علامه محمدتقی جعفری (رحمة‌ الله ‌علیه) می‌گفتند: عده‌ای از جامعه‌شناسان برتر دنیا در دانمارک جمع شده بودند تا در باره‌ی موضوع مهمی به بحث و تبادل نظر بپردازند. موضع این بود: «ارزش واقعی انسان به چیست؟» برای سنجش ارزش خیلی از موجودات، معیار خاصی داریم؛ مثلاً، معیار ارزش طلا وزن و عیار آن است، معیار ارزش بنزین، مقدار و کیفیت آن است، معیار ارزش پول، پشتوانه‌ی آن است. اما معیار ارزش انسان‌ها چیست. هر کدام از جامعه‌شناسان، صحبت‌هایی داشتند و معیارهای خاصی را ارائه کردند. بعد، وقتی نوبت به بنده رسید، گفتم: اگر می‌خواهید بدانید یک انسان چه‌قدر ارزش دارد، ببینید به چه چیزی علاقه دارد و به چه چیزی عشق می‌ورزد. کسی که عشق‌اش یک آپارتمان دوطبقه است، در واقع، ارزش‌اش به مقدار همان آپارتمان است. کسی که عشق‌اش ماشین‌اش است، ارزش‌اش به همان میزان است. اما کسی که ‌عشق‌اش خدای متعال است ارزش‌اش به اندازه‌ ی خداست. علامه فرمودند: من این مطلب را گفتم و پایین آمدم. وقتی جامعه‌شناسان صحبت‌های مرا شنیدند، برای چند دقیقه روی پای خود ایستادند و کف زدند. وقتی تشویق آن‌ها تمام شد، من دوباره بلند شدم و گفتم: عزیزان! این کلام از من نبود، بلکه از شخصی به نام علی (علیه‌السلام) است. آن حضرت در نهج‌البلاغه می‌فرمایند: «قِیمَةُ کُلِّ أمْرِئٍ مَا یُحْسِنُهُ» / «ارزش هر انسانی به اندازه‌ی چیزی است که دوست می‌دارد». وقتی این کلام را گفتم، دوباره به نشانه‌ی احترام به وجود مقدس امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) از جا بلند شدند و چند بار نام آن حضرت را بر زبان جاری کردند. حضرت علامه در ادامه می‌گفتند: عشق حلال به این است که انسان (مثلاً) عاشق ۵۰ میلیون تومان پول باشد. حال اگر به انسان بگویند: «آی، پنجاه‌میلیونی!» . چه‌قدر بدش می‌آید؟ در واقع می‌فهمد که این حرف، توهین در حق اوست. حالا که تکلیف عشق حلال، اما دنیوی، معلوم شد، ببینید اگر کسی عشق به گناه و معصیت داشته باشد، چه‌قدر پست و بی‌ارزش است.

سن بازنشستگی در بسیاری از کشورهای جهان بیانگر وضعیت اجتماعی آن کشور و همچنین وضعیت اشتغال است.

بر خلاف تصور غالب، در کشورهای ثروتمند اروپایی اتفاقا برای رسیدن به بازنشستگی، شاغلان باید بسیار منتظر بمانند . البته بالا بودن سن امید به زندگی و بالا بودن استاندارد های سلامت در این کشورها بسیاری از مردان و زنان را بر آن می دارد که تا سنین بالاتر نیز به کار بپردازند.

مثلی که در اکثر کشورها وجود دارد آن است که "پول نمی تواند برای شما عشق را بخرد" ، ولی آیا می تواند خوشی و آرامش را برای دوران بازنشستگی افراد به ارمغان بیاورد؟ بیشتر افراد جواب مثبت خواهند داد ولی هستند کسانی که خوابشان منفی است چراکه آنها معتقدند که چقدر پول می تواند برای هر انسانی ارزش داشته باشد و به عبارتی ارزش هر انسانی مگر به چه میزانی است؟ و آیا اصولا ترازویی برای سنجش میزان خوشبختی وجود دارد؟

تحقیقی بر روی ۱۳۵۰ فرد بازنشسته صورت پذیرفت که در آن مواردی مورد توجه قرار گرفت:

- آنها کجا خرید می کنند؟

- چه نوع وسیله نقلیه ای سوار می شوند؟

- در طول سال چقدر سفر می روند؟

- زندگی خانوادگی آنها چگونه است؟

- فعالیت آنها در زمان بعد از بازنشستگی؟

نتیجه ای که او بدست آورد این بود که این افراد برای آنکه روزگار خوشی را در دوران بازنشستگی سپری کنند به ۵۰۰ هزار دلار پس انداز نیاز دارند.

البته ذکر این نکات مهم است که افراد در واقع به چه ترتیبی می خواهند پول خود را هزینه و صرف نمایند، چگونه به اهداف خود می خواهند برسند، چگونه اقساط خودشان را می خواهند پرداخت کنند، در چه جاهایی می خواهند سرمایه گذاری داشته باشند.

در آمریکا یکی از هر پنج نفر که در سن بازنشستگی قرار دارد هیچ ذخیره ای برای آینده اش ندارد.

آمار تأمل برانگیزی که به عنوان بخشی از گزارش بانک مرکزی آمریکا در مورد رفاه اقتصادی خانواده های ایالات متحده، که در آن بیش از ۴۱۰۰ نفر بصورت آنلاین مورد پرسش قرار گرفته بودند منتشر شد.

طبق اظهار نظر مقامات آمریکایی، شهروندان آن کشور خود مسئول دوران بازنشستگی خویش می باشند و بیشتر مردم پس انداز مورد نیاز ندارند. ۳۱ درصد مردم مقدار پس اندازشان صفر درصد است. چراکه آنها اصلا درآمدی مناسب ندارند تا بتوانند پس اندازی داشته باشند.

برای بسیاری از مردم، به ویژه کسانی که کار پاره وقت و یا کار با دستمزد کم دارند، بزرگترین مانع رسیدن به یک برنامه پس انداز بازنشستگی ثابت ، دسترسی می باشد. یعنی آنها دسترسی به برنامه های بازنشستگی ندارند. حدود سه چهارم از کارگران بخش خصوصی با شغل تمام وقت دسترسی به یک طرح بازنشستگی را دارا می باشند و ۳۷ درصد کارگران پاره وقت این دسترسی را ندارند.

وقتی از بیشتر افراد در رابطه با این موضوع که چگونه می خواهند زمان بازنشستگی خود را تامین کنند پرسش می شود جوابی که می دهند همان است که آنها چشم به تامین اجتماعی دارند.

خیلی از افراد نیزگفته اند که آنها فقط کار خواهند کرد و بس و زمان بازنشستگی خود را به تاخیر می اندازند تا زمان مقتضی که همان پیدا کردن راهی برای پس اندازشان باشد.

نکته قابل توجه دیگر این است که تنها ۱۸ % از مردم به پیش بینی داشتن یک بازنشستگی سنتی امید داشتند که در آن در زمان موعد دست از کار بکشند و به استراحت بپردازند.

خیلی از پرسش شوندگان نیز ادامه کار کردن را تا زمانی جان در بدن دارند را مطرح نمودند و بعضی ها هم بدست آوردن شغل پاره وقت را در زمان بازنشستگی خویش خواهان اند.

تهیه: ایمان محسنی نیا

پژوهشگر، کارشناس جغرافیا و برنامه ریزی شهری