و اینگونه انقلا ب شد

سال ۵۷, سال فروریزی قدرت شاه و تسلیم او در برابر توان ملت است مردم در محرم آن سال به ویژه در عاشورای حسینی به خوبی نشان دادند كه با رهبری مردی از خاندان پاك پیامبر كه به راه و رسم او وفادار است می توانند به دیكتاتوری شاهان قرون و اعصار پایان بخشند

با فرارسیدن شهریور ۲۰ و خاموشی صدای سنگین و ننگین خفقان، مردم احساس كردند هستی و حضور نادیده گرفته شده آنها، می‌تواند دوباره كارساز شود اما كسی را نمی‌یافتند كه بتواند آنچه را می‌خواهند تحقق بخشد. در این سال‌ها در غیاب مردان الهی زمان‌شناس و پای در ركاب، دیگرانی كه از متن فرهنگ ضدستم و استثمار توده ایرانی آگاهی نداشتند و به سوی كسانی كه بدترین ظلم را به مردم خود كرده و میلیون‌ها نفر را در زیر چكمه‌های آهنین له كرده بودند، روی نموده و مدتی جلوداری عده‌ای از این مردم را به خود اختصاص دادند اما اندیشه حاكمیت قوانین الهی آهسته آهسته به گوش می‌رسید.

محور حركت دانشگاهی مجاهد نستوه آیت‌ا...طالقانی و دو استاد بزرگوار مهندس بازرگان و دكتر سحابی بودند (رحمت‌ا... علیهم‌اجمعین) اگرچه نمی‌توان خدمات روشنفكران مسلمانی چون استاد محمدتقی شریعتی و دكتر نخشب و یاران ایشان را فراموش كرد اما آن كس كه سال‌ها گرمابخش مبارزات دانشجویی بود طالقانی بود. به راستی او در شب سیاه ستمشاهی <پیك آفتاب> بود.

بنده گمان می‌كنم اگر عده‌ای از روحانیون آن روز تهران، آزادگی و بلندنظری و ظلم‌ستیزی او را شیوه كار خود قرار داده بودند، جوانان بسیار كمتری به دام فرهنگ‌های بیگانه می‌افتادند. اگر دانشگاه‌های آن روز تهران پذیرای استادانی چون شهیدمطهری، علا‌مه جعفری و بعضی از عزیزانی كه حیات دارند و طول عمر آنها را از خدای بزرگ خواهانیم (مانند استادان محمدجواد حجتی‌كرمانی و سیدهادی خسروشاهی) گردیدند، غیر از توانایی علمی و اخلا‌قی آنان، مرهون تلا‌ش هفتگی آیت‌ا... طالقانی بود. طالقانی كسانی را تربیت كرد كه اكثریت آنها در طول ۲۸ سال انقلا‌ب اسلا‌می، دینداری، صداقت، آزادگی و مردم‌دوستی را به خوبی امتحان دادند و صدافسوس كه امروز حتی یك نفر از آنان هم مورد مشورت قرار نمی‌گیرند.بعد از كودتای ۲۸ مرداد تا طرح مباحث دیكته شده آمریكا مانند بحث انجمن‌های ایالتی و ولا‌یتی كمتر كسی از دانشگاهیان- به ویژه دانشجویان- از شخصیت حضرت امام خمینی (ره) به عنوان مجتهدی مبارز آگاهی داشت. آری، امام عالمی است كه در ۲۸ سالگی یكی از بهترین و قوی‌ترین كتاب‌های عرفانی خود را می‌نویسد اما با توجه به اوج پارسایی و خدابینی، نه‌تنها آن كتاب و بعضی كتاب‌های دیگر خود را- كه می‌توانست توانایی بالا‌ی عرفانی و فلسفی او را نشان دهد- چاپ نمی‌كند كه شاید غیر از خود وی كمتر كسی بر نگارش آن كتاب‌ها اطلا‌ع می‌یابد (بعضی از آن كتاب‌ها تصادفا پس از انقلا‌ب پیدا شد) معلوم است چنین بزرگی با فرار از هر نوع نام‌آوری، ناشناخته بماند.

تقوا و تواضع و دوری وی از هر نوع ریاست و نام‌جویی و تسلط او بر فقه و اصول، او را از یك مرجع ایرانی به یك مرجع شیعی مقبول جهانی رساند. با تبعید آن بزرگوار به نجف، حركت عمومی مردم مسلمان ایران مدتی عقب افتاد. البته در این فاصله حضور مرحوم دكتر شریعتی ابتدا در مشهد و سپس در حسینیه ارشاد تهران در آگاهی‌بخشی و فراگیر كردن اندیشه نو اسلا‌می، در كنار تلا‌ش‌های اندیشمندانه شهید مطهری، در دانشگاه‌های كشور نقطه عطفی در تاریخ مبارز مردم ایران داشت. شریعتی با توجه به تخصص در جامعه‌شناسی به خوبی می‌دانست چگونه منابع فرهنگی اصیل اسلا‌می را مورد پژوهش قرار دهد و از آنها در مسیر مبارزه استفاده نماید. البته در حوزه علمیه قم هم بزرگانی مثل حضرت آیت‌ا... منتظری و مرحوم آیت‌ا... ربانی‌شیرازی حضور داشتند كه پرچم مبارزه را با مقاومت در برابر ساواك و نظام شاهنشاهی برافراشته نگه می‌داشتند. ‌

سال ۵۷، سال فروریزی قدرت شاه و تسلیم او در برابر توان ملت است. مردم در محرم آن سال به ویژه در عاشورای حسینی به خوبی نشان دادند كه با رهبری مردی از خاندان پاك پیامبر كه به راه و رسم او وفادار است می‌توانند به دیكتاتوری شاهان قرون و اعصار پایان بخشند. یكی از ویژگی‌های نگرش سیاسی حضرت امام ، توجه به توده مردم بود. اگرچه او معتقد به تشكیلا‌ت و احزاب سیاسی اسلا‌می- ملی بود اما وقتی احساس ‌كرد تشكلی چون حزب جمهوری اسلا‌می كه یاران خودش پایه‌گذار آن بودند ممكن است عامه مردم را دربرنگیرد و احیانا مانعی بر سر راه باشد، تعطیل شدن آن را علنا خواستار شد. به یاد دارم در روزگار مسوولیتم در وزارت آموزش و پرورش، یك روز كه به دیدار آن مرد الهی نائل شده بودم وقتی از خدمتشان مرخص شدم، اعضای دفتر ایشان گفتند فلا‌نی، اگر خبر ملا‌قات پخش نشد ناراحت نشوی، زیرا امروز حضرت امام به صدا و سیما فرمودند لزومی ندارد كه اخبار را با خبری از كارها و ملا‌قات‌های من شروع كنید. بهتر است خبر از مردم و با آنچه مربوط به آنان است شروع شود (قریب به مضمون.) برادر بزرگوار و مخلص و اصولگرای اصلا‌ح‌طلب جناب آقای مهندس موسوی وقتی در سال‌های اخیر خدمتشان بودم و سخن از مردم‌گرایی حضرت امام بود، فرمود بعد از جریان مك فارلین امام تذكر داد و فرمود: خلوت و جلوت شما باید یكی باشد، آنچه را انجام می‌‌دهید، اگر نتوانید همان موقع با مردم در میان بگذارید، باید هنگامی كه مانعی ندارد آن را به مردم بگویید. امام جمله‌ای به این مضمون دارد كه: <آنكه در این مدت امتحان خود را به درستی داده است این ملت است.>

انقلا‌ب اسلا‌می ایران بعضی از تئوری‌های یك‌بعدی جامعه‌شناسانه را باطل كرد و نشان داد توده مردم و رهبر شایسته برای یك انقلا‌ب لا‌زم و ملزومند. آری، این‌گونه انقلا‌ب شد.

امید است مسوولا‌ن اجرایی با دوری از هر نوع محدودنگری و گروه‌گرایی آگاهانه و ناآگاهانه وحدت ملی را حفظ نمایند و خدمت واقعی و عملی را به توده مردم- به ویژه محرومان- هرگز مورد غفلت قرار ندهند. ‌ ‌

كاظم اكرمی‌